Page 87 - ภาษาถิ่นและวรรณกรรมท้องถิ่นไทย
P. 87
วรรณกรรมทอ้ งถิ่นภาคใต้ 10-77
พระเส้ือเมือง ผปี า่ ผตี ายาย ผีครู ใหค้ มุ้ ครองสามใี นคราวท่ตี อ้ งไปท�ำสงครามกบั กมุ ารท้ัง 4 องค์ ดังบท
ประพนั ธว์ า่ (ศุภวรรณ สอนสังข์ และวรวรรธน์ ศรยี าภัย, 2543, น. 48)
นางร้องประกาศ ผียักษ์ปีศาจ ภูตพรายใดใด
ภูมิอารักษ์ศักด์ิสิทธิ์ ทุกทิศประไพ พระเส้ือเมืองเรืองไกร ขอท่านเอ็นดู
ผีโผดผีพราย ยักษาตายาย บนเป็ดบนหมู
ผีโป่งผีป่า ผีตาผีครู บนควายบนวัว บนแพะแกะใหญ่
ขอช่วยผัวข้า เมื่อจากพารา ให้ท้าวมีชัย
จักเอาเรือทอง ให้ได้ดั่งใจ ฝากลูกอรทัย ดังความปรารถนา
ทป่ี ตั ตานมี สี ง่ิ ศกั ดสิ์ ทิ ธท์ิ ผ่ี คู้ นเคารพนบั ถอื ซง่ึ สบื เนอ่ื งอยใู่ นกลมุ่ ความเชอ่ื โบราณคติ คอื เจา้
แมห่ ลิมกอเหนย่ี ว หลมิ กอเหน่ยี ว หรือล่มิ โกเหนยี่ ว โดยมอี าคารต้ังอยู่บริเวณเชงิ สะพานเดชานชุ ิต
ในเขตเทศบาลเมืองปตั ตานี เรียกว่า “เจ้าเลง่ จเู กียง” ภายในศาลประดิษฐานเจา้ แมห่ ลมิ กอเหนยี่ ว
ซึ่งมีความศักด์ิและเป็นศูนย์รวมจิตใจของชาวปัตตานีมาช้านาน มีต�ำนานเล่าขานกันดังน้ี (เคี่ยม
สังสิทธิเสถียร, 2542, น. 8481-8488)
เจา้ แมห่ ลมิ กอเหนย่ี วเกดิ ในตระกลู หลมิ มนี ามวา่ “กอเหนย่ี ว” เปน็ ผมู้ คี วามกตญั ญตู อ่ บดิ า
มารดา มีจติ ใจที่ดงี ามและกลา้ หาญเดด็ เดี่ยว มีพ่ีชายชอื่ “หลิมเต้าเคยี น” (ลมิ่ โต๊ะเคียม) เป็นผ้มู ีใจ
ทะนงองอาจ ใจกว้างและมีสมัครพรรคพวกมากมาย หลิมเต้าเคียนถูกใส่ร้ายว่าสมคบกับโจรสลัด
ญ่ีปุ่นจนไม่อาจอยู่ที่เมืองจีนได้ จึงเดินทางออกจากเมืองจนในที่สุดก็มาอยู่เมืองปัตตานี ได้ภรรยา
เปน็ บตุ รสาวเจา้ เมอื งปตั ตานี แลว้ เขา้ รตี มานบั ถอื ศาสนาอสิ ลาม หลมิ เตา้ เคยี นอยทู่ ปี่ ตั ตานนี าน ไมไ่ ด้
สง่ ขา่ วคราวกลบั ไปยงั บา้ นทเ่ี มอื งจนี เลย มารดาลม้ ปว่ ยเพราะลกู ชายหายไปนาน แตก่ ไ็ ดห้ ลมิ กอเหนยี่ ว
คอยปรนนบิ ัตจิ ึงหายป่วย ด้วยความเปน็ ห่วงพช่ี ายและมารดา หลิมกอเหนยี่ วจงึ ลามารดาและญาติ
ออกเดินทางตามหาพ่ชี าย ไดต้ ัง้ สจั วาจาว่าหากไมพ่ บพช่ี ายจะไม่กลบั บ้าน จนมาถึงเมอื งปัตตานี
หลมิ กอเหนยี่ วพบหลมิ เตา้ เคยี นและชวนใหก้ ลบั บา้ น แตห่ ลมิ เตา้ เคยี นไมก่ ลบั ดว้ ยไดอ้ าสา
เจ้าเมอื งปตั ตานสี ร้างมัสยิดท้งั มหี น้าทต่ี ้องรับผิดชอบมากมาย หากกลบั ไปผอู้ ่ืนจะไดร้ ับความเดอื ด
ร้อนเพราะตนอีกเป็นอันมาก จึงไม่ยอมกลับไปกับหลิมกอเหน่ียว ในช่วงน้ันเจ้าเมืองปัตตานีถึงแก่
อนิจกรรม เกิดการแย่งกันปกครองเมอื ง หลมิ เต้าเคียนเปน็ ฝ่ายที่มีกำ� ลังน้อยกวา่ ต้องต่อสูก้ บั ศตั รู
ทมี่ มี ากกวา่ หลมิ กอเหนย่ี วกช็ ว่ ยพชี่ ายรบดว้ ย แตอ่ ยา่ งไรเสยี กม็ กี ำ� ลงั นอ้ ยกวา่ อยดู่ จี งึ ไมอ่ าจเอาชนะ
ศตั รไู ด้ หลมิ กอ่ เหนย่ี วพา่ ยแพแ้ ละเหลอื กำ� ลงั คนไมม่ าก นางเหน็ วา่ ไหนๆ ตนกจ็ ะตอ้ งตายแลว้ กอ็ ยา่
ไดต้ ายดว้ ยนาํ้ มอื ของศตั รเู ลยจงึ ใชด้ าบกระทำ� อตั นบิ าตกรรมเสยี แตอ่ กี ตำ� นานเลา่ วา่ หลมิ กอเหนยี่ ว
นอ้ ยใจพี่ชายทไ่ี ม่กลับไปเมืองจนี ดว้ ย จงึ ผูกคอตายทีต่ ้นมะม่วง
เม่ือหลิมกอเหน่ียวตายแล้ว หลิมเต้าเคียนรวบรวมก�ำลังพลตีฝ่าวงล้อมออกมาได้ แล้วจัด
งานศพให้หลิมกอเหนี่ยวอย่างสมเกียรติ ท�ำฮวงซุ้ยไว้ให้นั่นคือฮวงซุ้ยท่ีหมู่บ้านกรือแซะ ต�ำบล
ตนั หยงลโู ละ อำ� เภอเมอื งปตั ตานี พรรคพวกทมี่ าปตั ตานกี บั หลมิ กอเหนย่ี วกไ็ มม่ ใี ครกลบั ไปเมอื งจนี
