Page 46 - ภาษาถิ่นและวรรณกรรมท้องถิ่นไทย
P. 46
8-36 ภาษาถิ่นและวรรณกรรมทอ้ งถ่นิ ไทย
(ค�ำแปล ชาย: คนสวยคนงามเหมอื นกบั น้อง มเี จ้าของหรือยงั )
(ค�ำแปล หญิง: พ่ีเอ๋ย น้องนี้ยังโสดอยู่คนเดียว เหมือนล�ำอ้อยที่อยู่กลางกอ กาบห่อก็ยัง
ไม่มี หนอ่ ที่ขึ้นแซมก็ยงั ไมม่ )ี
อ้ายน้ีเวยี นมาหานอ้ ง คือควายเวยี นแล่ง
มแี ตป่ น่ิ เคว้งๆ ทางเข้าแมน่ บ่มี
(คำ� แปล: พน่ี วี้ นเวยี นไปมาเพอ่ื มาหานอ้ งเหมอื นควายเวยี นรอบหลกั ไดแ้ ตห่ มนุ เควง้ ควา้ ง
หาทางเขา้ ไปไม่ม)ี
น้องนแ้ี จ้งคอื ดาว ขาวคือฟ้า ใสงามคือหนา้ แว่น
แบฝา่ มือฮับต้อน เชญิ ทอ้ นผปู้ ระสงค์
(ค�ำแปล: น้องนี้สดใสสว่างเหมือนดวงดาว ขาวเหมือนท้องฟ้า งดงามสดใสเหมือนหน้า
กระจก แบมือต้อนรับทุกคนผ้ทู ี่ประสงค์จะมาหามาเยี่ยม)
3) ผญาค�ำสอน ตวั อยา่ งเชน่
คำ� ปากพอ่ แม่น ้ี หนกั เก่ิงธรณี
ไผผยู้ ำ� แยงนบ หากจกั เฮอื งเมอ่ื หน้าฯ
(ความหมาย: ใครทเ่ี ชือ่ ฟังคำ� สัง่ สอนของพ่อแมจ่ ะมีชวี ติ รงุ่ เรืองในภายภาคหน้า)
เปน็ หญิงน ้ี ธรรมเนยี มให้มัน่ เทยี่ ง
ตนี ผมให้ล่�ำเกล้ยี ง ตีนซ่นิ ใหล้ �่ำเพียงฯ
(ความหมาย: เป็นผ้หู ญิงใหย้ ึดมั่นในขนบธรรมเนยี ม แต่งตวั และนงุ่ หม่ ให้เรยี บรอ้ ย)
อยา่ สิไลลืมถ้ิม มูลมังตัง้ แตเ่ ก่า
อย่าสิเผามอดเมี้ยน เสยี ถ้ิมบ่มเี หลือ
บาดห่าเทอ่ื มอื้ หนา้ สพิ าเฮาให้เฮืองฮ่งุ
อีสานเฮาสฮิ ุ่ง คือเคา้ แตเ่ ก่าหลงั ฯ
(ความหมาย: อยา่ ลืมและท�ำลายมรดกทางวฒั นธรรมของท้องถ่ิน ในอนาคตสิง่ เหล่านอี้ าจ
จะมคี วามสำ� คญั มีคณุ คา่ ช่วยนำ� พาให้บ้านเมอื งอสี านเจริญร่งุ เรอื งเหมือนในอดีต)
สิถม่ นำ้� ลายให้เหลียวเบงิ่ ปอ่ ง สเิ ตน้ ข้ามฮ่องให้เหลียวเบง่ิ หนาม
สถิ ามให้เหลียวเบงิ่ หน้า พรา้ เข้าอย่าฟันแฮง
ของแพงเพิ่นอยา่ เขา้ ใกล้ ได้โชคใหญแ่ ล้วอยา่ มวั เมาฯ
(ความหมาย: จะทำ� อะไร ใหม้ คี วามละเอยี ดรอบคอบ และอยา่ หลงมวั เมากบั โชคลาภอ�ำนาจ
วาสนา)
(ค�ำปาก = คำ� พดู เกิง่ = เทา่ ย�ำแยง = เคารพ/นบั ถอื
เฮอื ง/ฮงุ่ = รุง่ เรือง เมือ่ หนา้ = ภายภาคหน้า ไล = ลมื
ถ้ิม = ท้งิ บาดห่าเทอ่ื = บางคร้งั เหลียวเบิง่ = มองดู
พรา้ = มีด แฮง = แรง เพนิ่ = เขา/ท่าน)
