Page 33 - ทฤษฎีและการวิจารณ์ภาพยนตร์
P. 33
ทฤษฎภี าพยนตร์แนวรูปแบบนยิ ม 1 3-23
แนวตอบกิจกรรม 3.2.2
1. ไอเซนสไตน์ให้ความส�ำคัญต่อการตัดต่อที่ใช้วิธีการคัดเลือกและจัดวางเรียงช็อตท่ีเรียกกันว่า
มองทาจมากทสี่ ดุ และเขาไดศ้ กึ ษาทดลองจนกลายมาเปน็ ทฤษฎกี ารตดั ตอ่ ภาพยนตร์ (Montage Theory)
ในทีส่ ดุ
2. เขามคี วามเหน็ วา่ ศลิ ปะเปน็ เสมอื นสว่ นขยายของธรรมชาติ มคี วามเคลอ่ื นไหวและมคี วามขดั
แยง้ หนา้ ทขี่ องศลิ ปนิ กค็ อื กระตนุ้ ใหค้ นดสู งั เกตเหน็ ความขดั แยง้ โดยน�ำสง่ิ ทต่ี รงขา้ มกนั มารวมเขา้ ดว้ ยกนั
3. เขานำ� ชอ็ ตหนง่ึ ทขี่ ดั แยง้ (anti-thesis) กบั ชอ็ ตกอ่ น (thesis) มาวางเรยี งตอ่ เพอื่ ใหเ้ กดิ ความ
หมายใหม่ (synthesis) ทำ� ใหก้ ารตัดต่อของเขาเข้มขน้ ปลุกเรา้ คนดใู หต้ นื่ ตวั อยูต่ ลอดเวลา
เรื่องที่ 3.2.3
เอสโวลอด พูดอฟกิน
เวสโวลอด พูดอฟกิน (Vasevolod Pudovkin) นักทฤษฎีและผู้สร้างภาพยนตร์ชาวรัสเซียอีก
คนหน่ึงได้ใช้ทฤษฎีการตัดต่อเชิงสัมพันธ์ (Theory of Relational Editing) ในการสร้างฉากโดยการ
น�ำช็อตต่าง ๆ มาวางต่อกันเป็นกลุ่ม ๆ ให้ความหมายของแต่ละฉากเกิดข้ึนจากเนื้อหาและการเรียงชิด
ของช็อต เขาเหมอื นกบั ไอเซนสไตนท์ เี่ หน็ วา่ ผสู้ รา้ งภาพยนตรค์ วรกำ� กบั ความสนใจของผชู้ มแต่เขาก็ต่าง
จากไอเซนสไตนท์ ใี่ ชก้ ารตดั ตอ่ อยา่ งรวดเรว็ กอ่ ความสะเทอื นใจกะทนั หนั (shock editing) พดู อฟกนิ กลบั มี
ข้อแนะน�ำว่าการตัดต่อควรกระท�ำอย่างลึกลับเฉียบแหลมโดยวิธีไม่ให้มองเห็น (invisible editing)
นน่ั คอื น�ำพาผู้ชมให้ยอมรับทัศนะของผู้สร้างภาพยนตร์ในฉากน้ัน ๆ โดยผ่านกระบวนการตัดต่อท่ีไม่ได้
เรียกร้องความสนใจในตัวมันจนเกินควร
ทวา่ บางครง้ั พดู อฟกนิ กใ็ ชว้ ธิ กี ารตดิ ตอ่ แบบมองทาจของไอเซนสไตนเ์ หมอื นกนั ในการแสดงความคดิ
เชงิ นามธรรม เช่น ใช้ในเร่ือง Mother (1926) มีการตดั สลับไปมาระหว่างช็อตกระแสนํา้ ไหลบ่ากับขบวน
ผเู้ ดนิ ประทว้ งเพอื่ บง่ บอกถงึ จติ วญิ ญาณอนั เขม้ แขง็ ทรหดและการปฏวิ ตั อิ นั มอิ าจหลกี เลยี่ งได้ อยา่ งไรกต็ าม
พูดอฟกินก็ยังคงได้ชื่อว่าเป็นผู้น�ำของ invisible editing หรือการตัดต่อท่ีดูไม่ออก และสร้างภาพยนตร์
เลา่ เรื่องตามแบบแผนเดมิ (conventional narrative film) เป็นส่วนใหญ่ (Stromgren & Norden, 1984,
p. 248)
