Page 30 - ทฤษฎีและการวิจารณ์ภาพยนตร์
P. 30
15-20 ทฤษฎแี ละการวิจารณภ์ าพยนตร์
จติ วทิ ยาพทุ ธปิ ญั ญา และเรมิ่ เหน็ วา่ มนษุ ยเ์ องแตล่ ะคนกม็ กี ารคดิ ตรติ รองทำ� ใหก้ ารรบั สารของผคู้ นกอ็ าจ
มีความแตกต่างไปตามประสบการณ์ ทัศนคติของแตล่ ะคน สว่ นนี้เองท�ำใหก้ ารมองผู้รบั สารเริม่ มีลกั ษณะ
เปน็ ผกู้ ระตอื รอื ร้น (active) มากกวา่ เดิม ตวั อยา่ งเช่น การรบั ชมภาพยนตรอ์ าจมใิ ชร่ บั สารตามที่อ�ำนาจ
สงั คมชายเปน็ ใหญก่ ำ� หนด ผหู้ ญงิ บางคนกอ็ าจเลอื กรบั ชมดาราชายดว้ ยการมองเขาเปน็ เพยี งวตั ถทุ างเพศ
ไม่ตา่ งจากบรรดาเพศที่สามทีอ่ าจมมี ุมมองแบบเพศท่ีสาม
แต่อย่างไรก็ดีก็มิได้หมายความว่า ผู้รับสารจะสามารถต่อต้านปฏิเสธได้ท้ังหมด จึงท�ำให้
นักวิชาการทา่ นหนงึ่ ในส�ำนกั น้ี เชน่ สจ๊วต ฮอลล์ (Stuart Hall) สนใจการอ่านความหมายของผรู้ ับสาร
วา่ สามารถอา่ นความหมายไดแ้ ตกต่างถงึ สามแบบคอื การยอมรับ การต่อรอง และการปฏิเสธ
แนวคิดของส�ำนักน้ีส่งอิทธิพลต่อการศึกษาภาพยนตร์อย่างมากในช่วงทศวรรษท่ี 1980 เป็นต้น
มา โดยเร่ิมชใ้ี หเ้ ห็นการวเิ คราะห์ตวั บทก่อนวา่ จะผลิตซ�้ำอุดมการณ์ความหมายอะไร แล้วหลงั จากนัน้ จงึ
จะพิจารณาผู้รับสารถึงการอ่านความหมาย การต่อสู้ การต่อรองความหมาย รวมไปถึงเร่ิมขยับไปสู่การ
ศกึ ษาผรู้ บั สารในแตล่ ะประเภทของผรู้ บั สาร แฟนพนั ธแ์ุ ท้ การศกึ ษาดารา และนำ� ไปสกู่ ารสรา้ งความหมาย
หรอื การผลติ ภาพยนตร์ด้วยตนเอง ดว้ ยเหตุนี้ การศึกษาของสำ� นักนีจ้ งึ มกั จะศึกษาตัวบท ควบคกู่ บั การ
ศึกษาผูร้ ับสารด้วยแนวทางชาติพันธุ์วรรณนา (ethnography) ทเี่ นน้ การศึกษาผรู้ ับสารในเชงิ ลกึ ทง้ั การ
สัมภาษณ์ และการเขา้ ไปอยูใ่ นชวี ิตของผู้รบั สาร
กิจกรรม 15.1.3
จงลำ� ดบั พฒั นาการของส�ำนกั คดิ ท่ศี กึ ษาผ้ชู ม
แนวตอบกิจกรรม 15.1.3
ยคุ แรก การศกึ ษาผชู้ มตาสำ� นกั จติ วทิ ยาเกสตลั ทแ์ ละศลิ ปะ ยคุ ทสี่ อง สงั คมมวลชนกบั การศกึ ษา
ภาพยนตร์ ยุคท่ีสาม การเรียนร้เู ลียนแบบและการใชป้ ระโยชนแ์ ละความพงึ พอใจในสื่อภาพยนตร์ ยุคทส่ี ี่
การศึกษาผู้ชมตามสำ� นักสกรนี และยคุ ทหี่ า้ การศึกษาผ้ชู มตามส�ำนักวัฒนธรรมศึกษา