Page 49 - ทักษะชีวิต
P. 49
การจัดการอารมณ์ ความเครียดและปัญหาทางอารมณ์ 6-39
ความรู้สึกถึงคุณคา่ และความสามารถของตนเอง กลา้ คดิ กลา้ ตัดสนิ ใจ กล้าแสดงความคดิ เห็นอย่างมน่ั ใจ
และเหมาะสม
2) การควบคุมตนเอง คือ การรับมอื กบั อารมณ์ของตนเองได้ดี สามารถควบคมุ และจัดการกบั
สภาวะอารมณ์และความรู้สึกที่เกิดขึ้นไม่ให้มารบกวนจิตใจหรือส่งผลกระทบกับส่ิงที่ก�ำลังกระท�ำอยู่ และ
สามารถจัดการจิตใจให้มีความสงบ เข้มแข็ง นอกจากน้ียังรวมถึงการเป็นผู้ท่ีรักษาความซ่ือสัตย์และ
คุณความดี รักษาค�ำพูด สามารถสร้างความไว้วางใจกับผู้อ่ืน มีความรับผิดชอบต่อการกระท�ำของตน
สามารถปรับตัวยืดหยุ่นและจัดการกับความเปล่ียนแปลงได้ รวมทั้งสามารถเปิดใจรับกับแนวคิดหรือ
ขอ้ มลู ใหมไ่ ด้เปน็ อย่างดี
3) แรงจูงใจเพ่ือบรรลุเป้าหมาย คือ การใช้ความชอบจากภายในจิตใจมาช้ีน�ำเพื่อให้เกิดการ
กระท�ำไปสู่ส่ิงท่ีมุ่งหวัง พยายามท่ีจะพัฒนาหรือปรับปรุงความสามารถของตนเองให้ได้มาตรฐาน ยึดมั่น
ในเปา้ หมายทง้ั ของตนเอง ของกลุม่ หรือองค์กร มีความคิดรเิ ริม่ ที่จะกระท�ำสงิ่ ตา่ งๆ ตามโอกาส รู้จกั มอง
โลกในแง่ดีจึงพยายามจัดการกับส่ิงต่างๆ ท่ีเกิดขึ้นมากกว่าปล่อยผ่านไปและมุ่งหน้าสู่เป้าหมายอย่าง
ไมย่ ่อท้อต่ออปุ สรรค
4) เอาใจเขามาใส่ใจเรา คือ การตระหนักรู้ความรู้สึกของตนเองและผู้อ่ืน สามารถสัมผัสได้ถึง
ความรสู้ กึ และมมุ มองของผอู้ นื่ เคารพในความแตกตา่ งระหวา่ งบคุ คล สนใจ รบั ฟงั และใหค้ วามชว่ ยเหลอื
หรอื ตอบสนองความตอ้ งการบนพ้นื ฐานของความเข้าใจ รวมทัง้ สนบั สนนุ ในส่ิงทเ่ี ป็นประโยชน์เพอื่ พัฒนา
ผูอ้ นื่ และสามารถตระหนกั ถงึ กระแสอารมณ์และความสัมพันธข์ องคนในกลุ่มได้
5) ทักษะสังคม คือ ความสามารถในการเขา้ ใจสถานการณ์และเครอื ข่ายของสังคม สามารถให้
ความร่วมมอื และท�ำงานรว่ มกับผูอ้ นื่ ไดอ้ ย่างราบรน่ื มีมติ รภาพที่ดกี ับบคุ คลอืน่ สามารถรบั มอื กบั อารมณ์
ท่ีเกิดข้ึนในความสัมพันธ์และตอบสนองได้อย่างเหมาะสม เปิดรับฟังความคิดเห็นและสื่อสารอย่างมี
ประสทิ ธภิ าพซง่ึ รวมถงึ ความสามารถในการโนม้ นา้ วเพอื่ สรา้ งความเปน็ เอกฉนั ท์ การตอ่ รองและแกป้ ญั หา
ความขดั แยง้ รวมทงั้ มคี วามเปน็ ผนู้ ำ� ทกี่ ระตนุ้ ความกระตอื รอื รน้ ในการแบง่ ปนั มมุ มอง เปา้ หมาย และชแี้ นะ
แนวปฏิบัติท่ีเปน็ ประโยชน์ สามารถรเิ ร่ิมให้เกิดการเปล่ยี นแปลงไปในทางท่ีสรา้ งสรรค์
สำ� หรับในประเทศไทย กรมสุขภาพจิต (2543) ไดน้ ยิ ามความหมายของความฉลาดทางอารมณ์
หมายถึง ความสามารถในการด�ำเนินชีวิตร่วมกับผู้อ่ืนอย่างสร้างสรรค์และมีความสุข ซ่ึงมีองค์ประกอบ
สำ� คญั 3 ด้าน คือ
1) ดา้ นดี หมายถงึ ความสามารถในการรบั รอู้ ารมณแ์ ละความตอ้ งการของตนเอง สามารถควบคมุ
อารมณแ์ ละความตอ้ งการของตนเองและแสดงออกอยา่ งเหมาะสม รวมทง้ั รจู้ กั เหน็ ใจ ใสใ่ จผอู้ น่ื เขา้ ใจและ
ยอมรับ แสดงความเห็นใจอย่างเหมาะสม มีความรับผิดชอบต่อส่วนรวม รู้จักให้ รู้จักรับ รู้จักรับผิดและ
ให้อภยั
2) ด้านเก่ง หมายถึง ความสามารถในการรู้จักและเข้าใจตนเอง สามารถสร้างขวัญก�ำลังใจ
ให้ตนเอง และมุมานะไปสู่เป้าหมาย สามารถตัดสินใจและแก้ปัญหาได้อย่างมีประสิทธิภาพ มีข้ันตอนท่ี
เหมาะสม รู้จักยืดหยุ่น รวมทั้งสามารถสร้างสัมพันธภาพท่ีดีกับผู้อื่น กล้าที่จะแสดงออกอย่างเหมาะสม
และร้จู กั แสดงความขดั แยง้ อยา่ งสร้างสรรค์
