Page 46 - ลักษณะภาษาไทย
P. 46
9-36 ลกั ษณะภาษาไทย
คำยมื ภำษำบำล-ี สันสกฤต ภำษำบำล-ี สันสกฤต
1) กาลเทศะ “เวลาและสถานท่ี, ความควร
1) กาลเทศ (ป., ส.) /กา-ละ-เท-สะ/ “เวลา
และไมค่ วร” และสถานที่, ความควรและไม่ควร”
2) ทจุ รติ “ความประพฤติช่ัว, โกง,คดโกง”
2) ทุจฺจริต (ป.) /ทุด-จะ-หฺริด-ตะ/ “บาป,
3) ปฏิเสธ “ไมร่ บั , ไมย่ อมรับ” ความประพฤตชิ ั่ว”
4) ยตุ ิ “ชอบ, ถกู ตอ้ ง” 3) ปฏเิ สธ (ป.) /ปะ-ต-ิ เส-ทะ/ “การห้าม,
การยกเว้น, การไมร่ ับ”
5) บุตร “ลกู , ลูกชาย”
4) ยตุ ตฺ ิ (ป.) /ยดุ -ติ/ “การประกอบ, ความ
ถูกตอ้ ง, ความชอบ, ความเหมาะ, ความควร”
5) ปุตรฺ (ส.) /ปดุ -ตฺระ/ “ลกู , ลกู ชาย”
ฯลฯ
5. ศัพท์บัญญตั ิ
ศัพท์บัญญตั ิ เปน็ การคิดค้นหาคาในภาษาไทยทีม่ ีความหมายตรงหรือใกล้เคยี งกับศพั ทน์ นั้ ๆ มา
กาหนดเป็นศัพท์บญั ญัติ หากหาคาในภาษาไทยทเี่ หมาะสมไม่ได้ จึงคิดหาคาบาลีหรือสันสกฤต ถ้าไม่มี
ศัพท์คาใดที่เหมาะสมเลยจึงจะใช้วิธีทับศัพท์เป็นประการสุดท้าย (สานักงานราชบัณฑิตยสภา, 2562,
online) ตวั อยา่ งเช่น
คำยมื ภำษำบำล-ี สันสกฤต ภำษำบำล-ี สันสกฤต
1) ธนบัตร “บัตรท่ีออกใช้เปน็ เงินตราซ่ึงใช้ชาระ 1) ธนปตฺร (ป., ส.) ทะ-นะ-ปัด-ตฺระ/ “บัตรท่ี
หนไ้ี ด้ตามกฎหมายโดยไมจ่ ากดั จานวน” ออกใช้เป็นเงินตราซ่ึงใช้ชาระหนี้ได้ตาม
กฎหมายโดยไมจ่ ากดั จานวน”
2) วิสยั ทศั น์ “การมองการณไ์ กล” 2) วิสยทสฺนน (ป.) /วิ-สะ-ยะ-ทัด-สะ-นะ/
“การมองการณ์ไกล”
3) มลพิษ “พิษเกิดจากความมัวหมองหรือความ 3) มลวิษ (ป., ส.) /มะ-ละ-วิ-สะ/ “พิษเกิดจาก
สกปรกของส่งิ แวดลอ้ ม” ค ว า ม มั ว ห ม อ ง ห รื อ ค ว า ม ส ก ป ร ก ข อง
สงิ่ แวดล้อม”