Page 230 - การพัฒนาเครื่องมือและกิจกรรมแนะแนวและการปรึกษาเชิงจิตวิทยา
P. 230
14-16 การพัฒนาเครื่องมือและกิจกรรมแนะแนวและการปรึกษาเชิงจิตวิทยา
1.2 กจิ กรรมแ นะแนวแ ละก ารป รกึ ษาเชงิ จ ติ วทิ ยาป ระเภทต า่ งๆ การแ บ่งป ระเภทกิจกรรมแนะแนว
และการปรึกษาเชิงจ ิตวิทยา อาจแ บ่งได้ห ลายแบบ เช่น แบ่งต ามภารกิจข องบริการแนะแนวและการปรึกษา
เชิงจิตวิทยา แบ่งได้เป็น 5 ประเภท (ตามภารกิจ) แบ่งตามขอบข่ายของงานแนะแนวและการปรึกษา
เชิงจ ิตวิทยา แบ่งได้เป็น 3 ประเภท ดังท ี่เสนอในช ุดว ิชาห ลักก ารแ ละแ นวคิดท างการแ นะแนวแ ละก ารป รึกษา
เชิงจิตวิทยา (มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช 2544) เป็นกิจกรรมแนะแนวและการปรึกษาเชิงจิตวิทยา
ด้านก ารศ กึ ษา กิจกรรมแ นะแนวแ ละก ารป รกึ ษาเชิงจ ติ วิทยาด ้านอ าชพี และก จิ กรรมแ นะแนวแ ละก ารป รึกษา
เชิงจิตวิทยาด้านส่วนตัวและสังคม หรือแบ่งตามความครบถ้วนสมบูรณ์ของกิจกรรมเป็นกิจกรรมแนะแนว
และก ารป รึกษาเชิงจ ิตวทิ ยาท ีไ่มค่ รบถ ว้ นส มบรู ณใ์นต วั เอง และก ิจกรรมแ นะแนวแ ละก ารป รกึ ษาเชิงจ ิตวิทยา
ที่ครบถ ้วนส มบูรณ์ในต ัวเอง การแ บ่งป ระเภทข องก ิจกรรมแ นะแนวแ ละก ารป รึกษาเชิงจ ิตวิทยาท ี่สอดคล้อง
กับก ารประเมินคุณภาพคือการแบ่งแบบครบถ้วนสมบูรณ์ในต ัวเอง
ประเภทข องก ิจกรรมแ นะแนวแ ละก ารป รึกษาเชิงจ ิตวิทยา เมื่อแ บ่งต ามค วามค รบถ ้วนส มบูรณ์ข อง
กิจกรรมแบ่งได้เป็น 2 ประเภทใหญ่ มีร ายละเอียด ดังนี้
1) กิจกรรมแนะแนวและการปรึกษาเชิงจิตวิทยาที่ไม่ครบถ้วนสมบูรณ์ในตัวเอง หมายถึง
กิจกรรมย่อย หรือกิจกรรมประกอบ หรือกิจกรรมที่จัดในช่วงสั้นๆ ซึ่งไม่ได้เน้นความสำเร็จในการพัฒนา
ลักษณะใดลักษณะหนึ่งโดยเฉพาะ แต่ช่วยเสริมความสมบูรณ์ของกิจกรรมใหญ่ หรือกิจกรรมทั้งหมด
โดยรวม ตัวอย่าง “กิจกรรมรู้ทันโลกก้าวทันงาน” “กิจกรรมกลยุทธ์การเลือกอาชีพ” “กิจกรรมวางแผน
พฒั นาต นเพือ่ ง าน” “กจิ กรรมเสน้ ท างส อู่ าชพี ” ฯลฯ เปน็ ก จิ กรรมย อ่ ยข อง “ชดุ ก จิ กรรมช ว่ ยก ารต ดั สนิ ใจแ ละ
การเตร ยี มต นด ้านอ าชีพ” ส่วน “กิจกรรมก ารว างแผน” “กิจกรรมป ฐมนิเทศ” “กิจกรรมก ารป ระเมิน” กเ็ป็น
กิจกรรมป ระกอบท ี่ใช้อยู่ในก ิจกรรมใหญ่ทั่วไป กิจกรรมย ่อยจ ึงมิได้เน้นพ ัฒนาค ุณลักษณะใดค ุณลักษณะ
หนึ่งโดยเฉพาะ ในที่นี้จึงไม่ให้ความสำคัญกับการประเมินกิจกรรมเหล่านี้ (เฉพาะแต่ละกิจกรรม) มากนัก
ถ้าจะประเมินก ็ท ำโดยว ิธีง ่ายๆ เช่น การส อบถาม การส ังเกต การส ัมภาษณ์ เป็นต้น
2) กจิ กรรมแ นะแนวแ ละก ารป รกึ ษาเชงิ จ ติ วทิ ยาท มี่ คี วามค รบถ ว้ นส มบรู ณใ์ นต วั เอง หมายถ งึ
กิจกรรมแนะแนวและการปรึกษาเชิงจิตวิทยาที่มีองค์ประกอบสมบูรณ์ กล่าวคือ มีวัตถุประสงค์เพื่อการ
พัฒนาคุณลักษณะใดคุณลักษณะหนึ่งอย่างชัดเจน มีกิจกรรมหรือการดำเนินการอย่างเป็นระบบเพื่อบรรลุ
เป้าห มายดังก ล่าว รวมท ั้งม ีว ิธีก ารตรวจส อบก ารบรรลุเป้าห มาย (การประเมิน) อยู่ด้วย กิจกรรมประเภทน ี้
นักแนะแนวและการปรึกษาเชิงจิตวิทยามักจัดทำหรือพัฒนาขึ้น และต้องการการประเมินคุณภาพที่ชัดเจน
กิจกรรมประเภทน ี้แ บ่งได้เป็น 2 ประเภทย่อยค ือ
(1) กิจกรรมที่นำเสนอในรูปโครงการ เช่น โครงการสัมมนา โครงการความร่วมมือ
โครงการค่ายพักแรม โครงการจ ัดหาทุน โครงการฝึกอบรม
(2) กิจกรรมท ี่ส ร้างเป็นสื่อ ได้แก่ ชุดก ิจกรรมฝึกอบรม (โดยวิทยากร) บทเรียนโดย
ตนเอง (Self Instructional Program: SIP) คอมพิวเตอร์ช ่วยสอน (Computer Assistaed Instruction:
CAI) ซึ่งถ้าเป็นสื่อที่ใช้เพื่อการเรียนการสอนอาจเรียกว่าเป็นสื่อที่เป็นระบบหรือสื่อแบบเบ็ดเสร็จ
(สมเชาว์ เนตรป ระเสริฐ 2525: 333) เมื่อเป็นก ิจกรรมแ นะแนวและก ารป รึกษาเชิงจ ิตวิทยาจ ึงอ าจเรียกได้ว่า
เป็นกิจกรรมที่เป็นระบบห รือก ิจกรรมเบ็ดเสร็จก็คงได้
ลขิ สทิ ธ์ขิ องมหาวิทยาลัยสโุ ขทยั ธรรมาธริ าช
