Page 236 - การพัฒนาเครื่องมือและกิจกรรมแนะแนวและการปรึกษาเชิงจิตวิทยา
P. 236
14-22 การพัฒนาเครื่องมือและกิจกรรมแนะแนวและการปรึกษาเชิงจิตวิทยา
เร่อื งท ี่ 14.2.1 วธิ กี ารป ระเมนิ คุณภาพเครือ่ งมอื แ นะแนว
และการป รึกษาเชงิ จ ติ วิทยา
การประเมินค ุณภาพเครื่องม ือแนะแนวแ ละก ารปรึกษาเชิงจ ิตวิทยาม ี 2 ประเภท คือ การป ระเมิน
คุณภาพของข ้อความ/ข้อค ำถามเป็นรายข้อ และก ารประเมินคุณภาพของเครื่องมือทั้งฉบับ แต่ละป ระเภทม ี
หลายลักษณะที่ต้องป ระเมิน แต่ละลักษณะม ีวิธีก ารประเมินตั้งแต่วิธีเดียวจนถ ึงหลายๆ วิธี ผู้ท ี่จะท ำหน้าที่
ประเมินค วรจ ะได้ศ ึกษาให้เข้าใจแ ละใช้ได้อย่างถูกต้องเหมาะส ม
1. วิธกี ารป ระเมนิ คุณภาพข้อความ/ขอ้ คำถามเปน็ รายข้อ
ในเครื่องม ือเพื่อก ารส อบว ัดแ ต่ละช ุดโดยเฉพาะเครื่องม ือส อบว ัดท างด ้านจ ิตวิทยาห รือก ารแ นะแนว
และก ารป รึกษาเชิงจ ิตวิทยา เช่น แบบท ดสอบว ัดผลส ัมฤทธิ์ท างการเรียน แบบท ดสอบว ัดค วามถ นัด แบบว ัด
เจตคติ แบบวัดความสนใจ แบบวัดพฤติกรรมต่างๆ ฯลฯ จะประกอบด้วย ข้อความหรือข้อคำถามจำนวน
หนึ่ง (ซึ่งต่อไปจะเรียกรวมว่าข้อคำถาม) ซึ่งบางชุดอาจมีจำนวนน้อยเพียง 2-3 ข้อ แต่บางชุดอาจมีมากถึง
เป็นร้อยข้อ ข้อคำถามจะมีม ากข้อหรือน้อยข้อก็ตาม แต่ละข้อย่อมมีค วามหมายมีความสำคัญต่อเครื่องมือ
ชุดน ั้นๆ การมีข ้อคำถามคุณภาพดีย่อมเป็นส ิ่งพ ึงปรารถนาขณะเดียวกันข้อคำถามที่ไม่มีคุณภาพควรได้รับ
การปรับปรุงแก้ไขหรือต ัดอ อกไป การท ราบคุณภาพข ้อคำถามจ ึงเป็นส ิ่งจำเป็น
ลักษณะคุณภาพของข้อคำถามมีห ลายประการ ที่สำคัญแ ละจ ะนำมาก ล่าว ณ ที่น ี้ ได้แก่ ความต รง
ความย าก อำนาจจ ำแนกแ ละด ัชนีค วามไว ความต รงซ ึ่งเป็นค ุณลักษณะแ รกท ี่ค วรพ ิจารณาน ั้นเน้นค วามต รง
ตามเนื้อหา และค วามต รงต ามโครงสร้างในท างป ฏิบัตจิ ะพ ิจารณาค ุณลักษณะด ังก ล่าวข องร ายข ้อแ ละท ั้งฉ บับ
ไปพ ร้อมกัน จึงขอยกไปกล่าวทีเดียวในการต รวจสอบความตรงท ั้งฉบับ (ประเด็น 2) ในส ่วนน ี้จึงจะอธิบาย
เฉพาะก ารวิเคราะห์ค วามยาก อำนาจจำแนก และดัชนีความไว เท่านั้น
1.1 การวิเคราะห์หาค่าความยาก (Difficulty) ความยากเป็นคุณลักษณะที่ควรพิจารณาสำหรับ
ข้อค ำถามท เี่ ปน็ ข ้อสอบห รือเปน็ ป ญั หาท ตี่ ้องต อบส นองด ้วยก ารร ู้-คดิ เชน่ ข้อสอบว ดั ผลส ัมฤทธทิ์ างการเรียน
ข้อสอบวัดความถนัด หรือข้อสอบเพื่อวัดความรู้ความสามารถต่างๆ (ทางปัญญา) ความยาก อาจเรียกชื่อ
อย่างอื่นแต่ก็คล้ายก ัน และวิธีค ิดก ็เป็นอย่างเดียวกัน เช่น
บุญธรรม กิจป รีดาบ ริสุทธิ์ (2535: 139) เรียกว่า ดัชนีความย าก (Index of Difficulty) โดยอ ธิบาย
ว่า หมายถ ึง “สัดส่วนข องน ักเรียนที่ต อบถูกต ่อจ ำนวนน ักเรียนที่เข้าสอบทั้งหมด”
แซก (Sax, 1997: 243) เรียกว ่า ระดับความย าก (Difficulty Level) โดยอ ธิบายว ่าระดับความยาก
ของข้อค ำถาม (p) เป็นสัดส่วนข องผู้ส อบที่ตอบข ้อค ำถามข ้อนั้นถูกต ้อง
ลิขสทิ ธขิ์ องมหาวทิ ยาลยั สุโขทัยธรรมาธริ าช
