Page 101 - องค์การและการจัดการและการจัดการทรัพยากรมนุษย์
P. 101
การวางแผน 3-37
เรือ่ งท่ี 3.2.3
แผนงาน งบประมาณ ระเบียบว ิธปี ฏบิ ตั ิ วิธกี ารทำงาน และมาตรฐาน
กล่มุ แผนง านแ ละแ ผนงานโครงการ
แผนง านซ ึ่งโดยท ั่วไปจ ะใช้ก ับก ารด ำเนินก ารในโครงก ารใหญ่ๆ คือแ ผนพ ิเศษซ ึ่งเกิดจ ากก ารป ระสมป ระสาน
(การรวม) แผนปฏิบัติก ารข องฝ ่ายต่างๆ ในองค์การซึ่งไม่เหมือนกันเข้าด ้วยกัน เป็นแ ผนเดียวเพื่อบ รรลุว ัตถุประสงค์
ที่กำหนดไว้เป็นการเฉพาะโดยทั่วไปแผนงานจะเป็นแผนซึ่งกำหนดร่างอย่างคร่าวๆ เกี่ยวกับกิจกรรมต่างๆ ที่ต้อง
ปฏิบัติอ ุปกรณ์เครื่องไม้เครื่องม ือท ี่ต้องจ ัดหา เงินท ุนท ี่จะต้องใช้และแ นวทางท ี่จะต ้องดำเนินต าม เช่น แผนงานผ ลิต
(production program) จะรวมไปถ ึงแ ผนการใช้วัตถุดิบ การใช้เครื่องจักรอุปกรณ์ การใช้แ รงงาน กำหนดการผ ลิต
กระบวนการผ ลิตที่จะต้องท ำ และการเก็บร ักษาผ ลิตภัณฑ์ เป็นต้น
กลุ่มแ ผนง าน (Programs) เป็นแ ผนสำหรับก ิจกรรมท ี่มีข นาดใหญ่ เป็นการอธิบายก ิจกรรมต่างๆ ที่จ ะต้อง
ปฏิบัติเพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้และทันตามเวลาที่กำหนดไว้ ซึ่งระยะเวลาสิ้นสุดของโปรแกรมหนึ่งอาจกิน
เวลาหลายปีหรืออาจจะน้อยกว่าก็ได้ กลุ่มแผนงานหรือโปรแกรมอาจประกอบไปด้วยการปฏิบัติของฝ่ายต่างๆ ใน
เวลาเดียวกัน อาทิ ฝ่ายการผลิต การตลาด และการเงิน แผนงานซึ่งมีลักษณะเป็นโปรแกรม อาทิ การแนะนำสาย
ผลิตภัณฑ์ใหม่ การเพิ่มสิ่งอำนวยความสะดวกใหม่ การวิจัยและพัฒนา หรือการเปลี่ยนแปลงภารกิจขององค์การ
เป็นต้น ตัวอย่างเช่น บริษัท Black & Decker ได้เข้าซื้อ บริษัท General Electric ซึ่งม ีธ ุรกิจผลิตอุปกรณ์เครื่องใช้
ไฟฟ้าภายใต้ยี่ห้อ GE มีประมาณ 150 ชนิด ทางบ ริษัท Black & Decker ต้องเปลี่ยนป้ายยี่ห้อส ินค้าท ั้งหมดจ าก GE
มาเป็น Black & Decker และบริษัท Black & Decker ต้องม ีการวางแผนปฏิบัติก ารก ่อนที่จ ะนำผ ลิตภัณฑ์อ อกส ู่
ตลาดโดยผ ลิตภัณฑ์แ ต่ละต ัวจะถ ูกศึกษาอย่างรอบคอบ มีก ารอ อกแบบใหม่ และมีการแนะนำผ ลิตภัณฑ์เข้าส ู่ตลาด
ใหม่อ ีกค รั้ง การเปลี่ยนแปลงสายผลิตภัณฑ์น ี้เป็นไปในรูปแบบข องโปรแกรมนั่นเอง
แผนง านโครงการ (Project) มีความคล้ายคลึงก ับ Programs แต่จะม ีขอบเขตท ี่แคบก ว่าแ ละค วามซ ับซ้อน
น้อยก ว่า และบ างค รั้ง Project อาจเป็นส่วนห นึ่งข อง Programs หรืออาจเป็นแ ผนใช้ครั้งเดียว (Single – Use Plans)
ด้วยก ็ได้ การเปลี่ยนแปลงในผ ลิตภัณฑ์ (product development) แต่ละต ัวจ ะถ ูกจ ัดเป็น Project ในแ ต่ละผ ลิตภัณฑ์
จะม ผี ูจ้ ัดการผ ลติ ภัณฑ์ มตี ารางก ารท ำงานเปน็ ข องแ ต่ละค น นอกจากน ัน้ อ าจน ำ Project ไปใชใ้นก ารแ นะนำผ ลิตภ ณั ฑ์
ใหม่ๆ ภายในส ายผลิตภัณฑ์เดิมหรือเพิ่มคุณค่าในตัวผลิตภัณฑ์ (value engineering) ให้แก่ผ ู้บริโภคก็ได้
งบประมาณ
งบประมาณคือแผนซึ่งได้รับการกำหนดขึ้น ซึ่งประกอบด้วยข้อความที่คาดหมายผลที่คิดไว้ล่วงหน้าและ
แสดงออกมาเป็นตัวเลข ในรูปตัวเงิน จำนวน เวลา หรือที่วัดได้ด้วยสิ่งอื่นๆ แผนงบประมาณใช้ในการจัดสรรและ
ควบคุมการใช้ทรัพยากรขององค์การ ภายในระยะเวลาหนึ่ง ระยะเวลาดังกล่าวโดยมากจะมีระยะเวลาต่อ 1 ปี
ดังน ั้นจ ึงม ักได้ย ินค ำก ล่าวท ี่ว ่าง บป ระมาณป ระจำป ีข องก ิจการน ั้นเป็นจ ำนวนเงินเท่านั้นเท่าน ี้ห รือง บป ระมาณข ายข อง
บริษัทต้องทำให้ได้เท่านั้นเท่านี้ เป็นต้น ซึ่งก็จะมีความหมายว่าแต่ละหน่วยงานหรือฝ่ายต่างๆ ในองค์การจะทำการ
กำหนดเป้าหมายเชิงประมาณที่คาดว่าจะทำให้สำเร็จภายในระยะเวลาหนึ่งขึ้นพร้อมกับประมาณจำนวนเงินที่จะต้อง
ใช้ด ้วยเป้าห มายข องห น่วยง านต ่างๆ ในอ งค์การจ ะถ ูกน ำม าป ระสานก ันเข้าเป็นเป้าห มายร วมห รือง บป ระมาณร วมข อง
องค์การอ ันเดียวเรียกว ่าแ ผนง บป ระมาณ ซึ่งบ างค รั้งในบ างอ งค์การเราจ ะพ บว ่าแ ผนง บป ระมาณเป็นแ ผนทีส่ ำคัญท ี่สุด
ของอ งค์การทีเดียว
ลิขสทิ ธข์ิ องมหาวทิ ยาลัยสโุ ขทยั ธรรมาธริ าช
