Page 98 - องค์การและการจัดการและการจัดการทรัพยากรมนุษย์
P. 98
3-34 องค์การแ ละก ารจัดการ และการจัดการท รัพยากรมนุษย์
เรอื่ งท ่ี 3.2.2
วัตถปุ ระสงคห์ รอื เปา้ ห มายของอ งคก์ าร
วัตถุประสงค์หรือเป้าหมายขององค์การ* (Organization Goals or objectives) เป็นการแปรภารกิจของ
องค์การให้อ อกม าเป็นห ลักชัยที่บุคลากรในอ งค์การใช้ยึดถือเป็นเป้าห มายท ี่มีค วามชัดเจนขึ้น สะดวกต ่อก ารค วบคุม
และยังใช้เป็นตัวกำหนดเป้าหมายในระดับรองๆ ลงไปด้วย ลักษณะของเป้าหมายนี้จะแสดงให้เห็นถึงความเจริญ
ก้าวหน้าเสถียรภาพ จุดมุ่งหมาย (aim) ขององค์การที่จะต้องทำให้สำเร็จเป้าหมายขององค์การอาจจะมีได้มากกว่า
1 อย่างก็เป็นได้ โดยผู้บริหารจะเป็นผู้ประเมินความสำคัญว่าจะกำหนดความคาดหวังหรือเป้าหมายในเรื่องใดบ้าง
เป้าหมายใดเป็นเป้าหมายระยะยาวหรือเป้าหมายหลัก และเป้าหมายใดเป็นเป้าหมายระยะสั้นหรือเป้าหมายรองที่จะ
ต้องทำให้สำเร็จ ข้อความที่เป็นเป้าหมายระยะยาวและเป้าหมายระยะสั้นจะต้องมีความชัดเจนมากขึ้นกว่าข้อความที่
เป็นภารกิจ ซึ่งอาจจะอยู่ในรูปเชิงปริมาณ จำนวน ตัวเลข หรือเปอร์เซ็นต์ และมีเนื้อหาครอบคลุมในด้านต่างๆ เช่น
ด้านท รัพยากรมนุษย์ ด้านก ารเงิน ด้านการต ลาด ข้อมูลข่าวสาร เทคโนโลยี เป็นต้น นอกจากน ั้นเป้าห มายย ังอาจถ ูก
ปรับแต่งห รือเปลี่ยนแปลงให้ม ีความเหมาะสมกับส ภาวการณ์ต่างๆ ของอ งค์การด้วย
เป้าหมายของอ งค์การเป็นส ิ่งจำเป็นที่ทุกระดับข องก ารบ ริหารหรือการดำเนินงานต ้องมีการก ำหนดเป้าห มาย
ดังน ั้นจ ึงสามารถแ บ่งระดับข องเป้าหมายออกได้ 3 ระดับตามระดับการบ ริหารด ังนี้
1. เป้าหมายกลยุทธ์ (Strategic Goals) เป็นเป้าห มายท ี่กำหนดโดยผ ู้บริหารร ะดับส ูงของอ งค์การแ ละเป็น
เป้าหมายหรือความรับผิดชอบของผู้บริหารระดับสูงซึ่งต้องเน้นทำให้สำเร็จเองด้วย เป้าหมายกลยุทธ์เป็นเป้าหมาย
โดยรวมขององค์การที่องค์การมุ่งหวังจะทำให้สำเร็จในบางครั้งเรียกว่า เป้าหมายการดำเนินงานของทั้งองค์การ
(corporate goals) เป้าห มายกลยุทธ์น ี้ค วรจะค รอบคลุมในเรื่องข องก ารต ลาด เทคโนโลยี ทรัพยากรบ ุคคล การเงิน
ผลก ำไรแ ละค วามร ับผ ิดช อบต ่อส ังคม เป็นต้น ตัวอย่างเช่น บริษัทไนก ี้มีเป้าห มายก ลยุทธ์ท ี่จ ะม ีรายได้เพิ่มข ึ้นร ้อยล ะ
10 ต่อป ีทุกปี หรือฟอร์ดมีเป้าหมายเชิงกลยุทธ์จะเป็นพ ันธมิตรร่วม (alliance) กับมาสด้า เป็นต้น
2. เป้าหมายย ุทธวิธี (Tactical Goals) เป็นเป้าห มายร ่วมที่กำหนดโดยผ ู้บริหารร ะดับสูงแ ละผู้บริหารร ะดับ
กลางข องอ งค์การ และข ณะเดียวกันก เ็ป็นเป้าห มายท ีอ่ งค์การต ้องบ รรลใุนร ะดับฝ ่าย (department) หรือถ้าเป็นบ ริษัท
ลักษณะ corporate ก็ค ือ ระดับหน่วยงาน (division) ทำให้บ างครั้งเรียกว ่า เป้าห มายธุรกิจ (business goals) เป็น
เป้าห มายที่แต่ละฝ่าย (department) หรือแ ต่ละหน่วยธ ุรกิจ (business entity) ต้องกำหนดข ึ้นและต ้องดำเนินการ
ทำให้สำเร็จเพื่อเป็นการส่งเสริมเป้าหมายกลยุทธ์ของอ งค์การ เป้าหมายในระดับนี้ส่วนใหญ่จะเน้นไปท ี่ว ิธีก ารดำเนิน
งาน ตัวอย่างเช่น บริษัทไนก ี้ม ีเป้าห มายท ี่จ ะข ยายต ลาด โดยอ อกส ินค้าต ัวใหม่เชิงน วัตกรรมท ี่เน้นส ร้างค วามแ ตกต ่าง
จากคู่แข่งขัน
3. เป้าหมายปฏิบัติก าร (Operational Goals) เป็นเป้าห มายท ี่กำหนดโดยผ ู้จัดการระดับก ลางและผู้บริหาร
ระดับต้น เป็นการก ำหนดส ิ่งท ี่ต ้องทำให้บ รรลุผ ลส ำเร็จในระดับแ ผนกหรือในร ะดับแต่ละบุคคล มักจะเป็นเป้าห มาย
*ความแตกต่างข องทั้งส องค ำนี้ คือ
วัตถุประสงค์ ใช้ในค วามหมายกว้างๆ เช่น วัตถุประสงค์ของบ ริษัทคือการเจริญเติบโตอยู่ในระดับแนวห น้าในอนาคต
เป้าหมาย ใช้ในความห มายที่แคบห รือเฉพาะกว่า เช่น เป้าห มายของบ ริษัทคือการผ ลิตสินค้าให้ได้เพิ่มขึ้น 2 เท่าต ัว ภายใน 5 ปี
อย่างไรก็ดีม ีน ักวิชาการหลายท่านเห็นว ่าทั้งส องค ำนี้ไม่มีความแ ตกต่างแ ละใช้ทดแทนก ันได้ เช่น Robbins ในหนังสือ The Admin-
istrative Process 1980.
ลขิ สทิ ธิ์ของมหาวทิ ยาลัยสุโขทยั ธรรมาธิราช
