Page 195 - องค์การและการจัดการและการจัดการทรัพยากรมนุษย์
P. 195
ผู้นำและการจ ูงใจ 5-15
เวลาต่อมาพบว่าในบางสถานการณ์พฤติกรรมผู้นำแบบมุ่งงานก็ทำให้ผลผลิตของกลุ่มสูงขึ้นและในบางสถานการณ์
พฤติกรรมม ุ่งคนก็ให้ผลผลิตส ูงขึ้น สถิติก ารข าดงานแ ละล าออกลดน้อยล งเช่นเดียวกัน14 ดังนั้นในเวลาต่อมาคณะ
ผู้ว ิจัยจึงส รุปว่าไม่มีพ ฤติกรรมผ ู้นำแ บบใดม ีป ระสิทธิผลดีที่สุดในทุกส ถานการณ์
2.2 การศ กึ ษาข องม ชิ ิแกน (The Michigan University Studies): ทฤษฎคี วามเปน็ ผ ูน้ ำม ิติเดียว ขณะที่กลุ่ม
นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยโอไฮโอสเตทกำลังทำการศึกษาอยู่นั้น ในเวลาไล่เลี่ยกันนั่นเอง กล่าวคือในปี 1947 คณะ
นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยมิชิแกนในมลรัฐมิชิแกนภายใต้การนำของเรนซิส ลิเคิท (Rensls Likert) ก็ได้เริ่มทำการ
ศึกษาพฤติกรรมผู้นำเช่นเดียวกันคณะผู้วิจัยได้ทำการเก็บข้อมูลโดยสร้างแบบสอบถามให้ผู้บริหารตอบและทำการ
สัมภาษณ์รายล ะเอียดอีกท ีหนึ่งผลก ารศึกษาพ อส รุปได้ดังนี้
ก. พบแ บบพ ฤตกิ รรมผ นู้ ำพ นื้ ฐ าน 2 แบบ เชน่ เดยี วกนั โดยพ ฤตกิ รรมผ นู้ ำพ น้ื ฐ านส องแ บบท ก่ี ลมุ่ น พ้ี บ
มลี กั ษณะค ลา้ ยๆ กบั พ ฤตกิ รรมผ นู้ ำส องแ บบข องก ลมุ่ แ รกเพียงแ ตม่ ีชื่อเรียกแ ตกต ่างก ัน กล่าวค ือพ ฤติกรรมผ ู้นำแ บบ
มุ่งง านน ั้น กลุ่มม ิชิแกนเรียกว ่า “แบบม ุ่งต ัวง าน” (job-centered) ซึ่งห มายถ ึงพ ฤติกรรมข องผ ู้นำท ีเ่น้นก ารท ำงานแ ละ
ความส ำเรจ็ ข องง านเปน็ ห ลกั ผูน้ ำจ ะไมค่ อ่ ยค ำนงึ ถ งึ ค วามร ูส้ กึ ห รอื ส ภาพจ ติ ใจข องผ ปู้ ฏบิ ตั งิ านม ากน กั สว่ นพ ฤตกิ รรม
แบบมุ่งคนนั้น กลุ่มมิชิแกนเรียกว่า “แบบมุ่งตัวคน” (employee-centered) ซึ่งหมายถึงพฤติกรรมผู้นำที่เน้นการ
สร้างความสัมพันธ์อ ันดีกับผ ู้ปฏิบัติงาน ผู้นำจ ะคำนึงถ ึงสภาพจ ิตใจทุกข์สุขและส วัสดิการข องลูกน้องเป็นหลัก
ข. พฤตกิ รรมผ นู้ ำท ง้ั 2 แบบ เปน็ ม ติ เิ ดยี วท ไี่ มไ่ ดแ้ ยกอ อกจ ากก นั เปน็ อ สิ ระ (one-dimentional view) ซึ่ง
หมายความว ่าพ ฤติกรรมมุ่งงานและมุ่งคนอยู่ค นละข้างข องเส้นต รงเดียวกัน ดังแสดงไว้ในภาพที่ 5.3
มุ่งค น มุ่งง าน
ภาพท ่ี 5.3 พฤติกรรมผ ้นู ำ 2 แบบท่ีเป็นมติ ิเดียวไ มไ่ ดแ้ ยกก ันอยา่ งอสิ ระ (one-dimentional view)
จุดน ี้เป็นข ้อแ ตกต ่างท ี่ส ำคัญข ้อแ รกร ะหว่างกลุ่มม ิชิแกนกับก ลุ่มโอไฮโอสเตท กล่าวค ือ พฤติกรรมมุ่ง
งานแ ละม ุ่งค นข องก ลุ่มโอไฮโอส เตท มีค วามส ัมพันธ์ก ับแ บบแ ยกจ ากก ันเป็นอ ิสระอ ยู่ค นละแ กน แต่พ ฤติกรรมม ุ่งง าน
และมุ่งคนของกลุ่มม ิชิแกนมีค วามสัมพันธ์เหมือนฝาแฝดติดก ันคือไม่ได้แยกออกจากก ันอ ยู่คนละแกน
ผลจ ากก ารท ีพ่ ฤติกรรมม ุ่งง านแ ละม ุ่งค นต ั้งอ ยูบ่ นป ลายค นละด ้านข องเส้นต รงห รือแ กนเดียวกันท ำให้
แบบพฤติกรรมผู้นำของกลุ่มมิชิแกนมี 2 แบบใหญ่ๆ เท่านั้นคือ มุ่งงานสูงและมุ่งคนต่ำ กับมุ่งคนสูงและมุ่งงานต่ำ
ดังแสดงไว้ในภาพท ี่ 5.4
มุ่งค นสูง มุ่งงานสูง
และ และ
มุ่งง านต่ำ มุ่งคนต่ำ
มุ่งค น มุ่งงาน
ภาพท ี่ 5.4 แบบพ ฤตกิ รรมผูน้ ำ 2 แบบใหญ่ๆ ของก ลมุ่ ม ิชิแกน
14 Frank E. Saal and Patrick A. Knight. Industrial/Organizational Psychology: Science & Practice. California: Brooks/
Cole Publishing, 1988, pp. 352-353.; James L. Gibson John M. Ivancevich and James Jr. Organizations: Behavior, Structure,
Processes. Plano: Texas Business Publications, Inc., 1985, p. 369.
ลขิ สิทธ์ขิ องมหาวิทยาลยั สโุ ขทยั ธรรมาธิราช