Page 216 - องค์การและการจัดการและการจัดการทรัพยากรมนุษย์
P. 216
5-36 องค์การและการจัดการ และการจัดการทรัพยากรมนุษย์
2. การขยายขอบเขตงาน (Job Enlargement) หมายถึง การเพิ่มง าน หรือก ิจกรรมในระดับเดียวกัน
ให้บุคลากรรับผิดชอบมากขึ้น นั่นคือบุคลากรนั้นต้องมีภาระรับชอบเพิ่มมากขึ้น ซึ่งนอกจากจะท้าทายบุคลากรได้
ทางหนึ่งแล้ว ยังแสดงให้เห็นว่าผู้บริหารเห็นความสามารถ หรือยอมรับในความสามารถของบุคลากรผู้นั้น ซึ่งจะยิ่ง
เป็นการสร้างแรงจูงใจในก ารทำงานให้แ ก่บ ุคลากรม ากย ิ่งขึ้น
3. การเพิ่มคุณค่างาน (Job Enrichment) หมายถึง การเพิ่มหรือขยายความรับผิดชอบในงานของ
บุคลากรให้ม ากข ึ้น ทำให้บุคลากรเกิดค วามภ าคภ ูมิใจในงานมากขึ้น เช่น เพิ่มอ ำนาจห น้าที่ให้ม ากขึ้น ลดการค วบคุม
บังคับบัญชา หรือให้อ ำนาจในก ารตัดสินใจในงานให้บุคลากรม ีอิสระในก ารทำงานม ากข ึ้น
กจิ กรรม 5.2.1
จงอธิบายค วามห มาย ความส ำคัญ และอ งค์ประกอบของก ารจงู ใจ
แนวตอบก ิจกรรม 5.2.1
การจ ูงใจ หมายถึง กระบวนการของความพ ยายามในก ารชกั นำหรอื ผลกั ด นั ใหบ้ คุ คลแสดงพ ฤตกิ รรม
หรือป ฏิบัติในสง่ิ ทีต่ นต อ้ งการด ้วยค วามต ้งั ใจเพ่ือการบรรลเุปา้ หมายท ีก่ ำหนดไว้
การจ ูงใจมีความส ำคัญท ัง้ ต อ่ ผ บู้ ริหาร ตอ่ องค์การ และต อ่ บ ุคลากร
องค์ประกอบข องก ารจ งู ใจ ประกอบด ว้ ย แรงจงู ใจ และสงิ่ จูงใจ
- แรงจ งู ใจ (Motive) หมายถ งึ ความป รารถนาภ ายในต วั บ คุ คลท ก่ี ระตนุ้ ใหบ้ คุ คลแ สดงพ ฤตกิ รรม
เพือ่ ใหบ้ รรลุว ตั ถปุ ระสงค์ท ีบ่ ุคคลน น้ั ต้องการ
- สงิ่ จ ูงใจ (Incentive) หมายถ ึง ส่งิ ท ชี่ กั นำหรือจงู ใจใหบ้ คุ คลแ สดงพฤตกิ รรมอ อกมา สิ่งจ ูงใจ
ในองค์การเป็นสิ่งที่จะกระตุ้นให้บุคคลเกิดการจูงใจในการทำงาน เช่น ส่ิงจูงใจในแง่บวก ได้แก่ เงิน ตำแหน่ง
และสิ่งจูงใจแ ง่ล บ ไดแ้ ก่ การลงโทษต ่างๆ
เรอ่ื งท่ี 5.2.2
ทฤษฎเีก่ียวก ับการจ ูงใจ
นักวิชาการและผู้บริหารได้ตระหนักถึงความสำคัญของการจูงใจมาช้านาน โดยตั้งแต่ศตวรรษที่ 19 ได้มี
การใช้การจูงใจเป็นเครื่องมือสำคัญในการเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน ซึ่งในช่วงเริ่มแรกนั้นสิ่งจูงใจจะมุ่งเน้นที่
ค่าตอบแทนหรือต ัวเงินเป็นหลัก ต่อจ ากน ั้นได้ม ีน ักค ิด นักว ิชาการ และน ักจิตวิทยาตลอดจ นนักบ ริหารได้พ ยายาม
คิดค้นหาว ิธีการจูงใจห รือส ิ่งจ ูงใจที่จ ะมีอ ิทธิพลต ่อก ารแ สดงพ ฤติกรรมของบุคคลในร ะดับต่างๆ อย่างแ ท้จริง ทำให้
ทฤษฎกี ารจ งู ใจเกดิ ข ึน้ ม ากมายต อ่ จ ากท ฤษฎกี ารจ ดั การแ บบว ทิ ยาศาสตร์ (Scientific Management) ของ Frederick
W. Taylor ซึ่งอ าจสรุปแนวคิดท ฤษฎีเกี่ยวก ับการจ ูงใจข องนักวิชาการต่างๆ ที่ส ำคัญๆ ได้ ดังนี้
1. ทฤษฎีการจัดการเชิงวิทยาศาสตร์ (Scientific Management) ของ เฟรดเดอร์ริก วินสโลว์ เทย์เลอร์
(Frederick W. Taylor, 1964) ซึ่งม ุ่งเน้นถึงประสิทธิภาพในการป ฏิบัติงานโดยมีหลักการส ำคัญ 4 ประการ คือ
ลิขสทิ ธิ์ของมหาวทิ ยาลยั สโุ ขทัยธรรมาธิราช
