Page 30 - อาหารและโภชนบำบัด
P. 30
2-28 อาหารและโภชนบำบัด
1.2 สมดุลพลังงานจากสารอาหารหลัก หมายถึงพลังงานที่ได้จากสารอาหารหลักคือ โปรตีน ไขมัน และ
คาร์โบไฮเดรตในปริมาณที่สมดุลตามหลักโภชนาการ โดยเทียบจากพลังงานทั้งหมด 100 ส่วน เช่น แพทย์กำหนด
พลังงานจากสารอาหาร โปรตีนร้อยล ะ 15 ไขมันร ้อยละ 30 และค าร์โบไฮเดรตร้อยละ 55 (รวมเป็น 100) ดังนี้
• โปรตีน : ไขมัน : คาร์โบไฮเดรต เท่ากับ 15 : 30 : 55 ตามล ำดับ
1.3 ปริมาณพลังงานที่ไ ด้จากอ าหารห ลัก คือ โปรตีน ไขม ัน และคาร์โบไฮเดรตอ ย่างล ะ 1 กรัม
โปรตีน 1 กรัม ให้พ ลังงาน 4 กิโลแคลอรี
ไขม ัน 1 กรัม ให้พ ลังงาน 9 กิโลแคลอรี
คาร์โบไฮเดรต 1 กรัม ให้พ ลังงาน 4 กิโลแคลอรี
2. การค ำนวณสัดสว่ นแ ละกำหนดอ าหารในร ายการอาหารแลกเปลี่ยน
จากท ี่แพทย์ก ำหนดอ าหารของผ ู้ป ่วยเบาหวานให้ได้ร ับพ ลังงาน 1,800 กิโลแคลอรีต่อว ัน และกำหนดสมดุล
พลังงานจากส ารอาหาร โปรตีนร้อยล ะ 15 ไขมันร ้อยละ 30 และคาร์โบไฮเดรตร้อยละ 55
วิธีการคำนวณและกำหนดอาหารเพื่อให้ได้พลังงานและสารอาหารตามที่แพทย์สั่ง จะต้องดำเนินการตาม
ขั้นตอน คือ คำนวณสัดส่วนสมดุลพลังงานของสารอาหารหลักที่ให้พลังงาน และกำหนดปริมาณอาหารตามรายการ
แลกเปลี่ยนอ าหาร
2.1 คำนวณสัดส่วนสมดุลพลังงานของสารอาหารหลัก โดยคำนวณสัดส่วนของสารอาหารแต่ละชนิด
ดำเนินการโดยหาพลังงานข องสารอาหารแ ต่ละช นิด และแปลงเป็นกร ัมเพื่อนำไปค ำนวณหา “ส่วน” อาหารต ่อไป
2.1.1 คำนวณพลังงานของสารอาหารหลัก จากที่แพทย์กำหนดสัดส่วนสารอาหารคือ โปรตีนร้อยละ
15 ไขม ันร ้อยล ะ 30 และค าร์โบไฮเดรตร ้อยล ะ 55 สามารถห าพ ลังงานข องส ารอ าหารโดยก ารค ำนวณส ารอ าหารแ ต่ละ
ชนิด ดังนี้
พลังงานข องส ารอ าหารชนิดน ั้น = % สัดส่วนพลังงานข องส ารอาหาร × พลังงานท ี่ค วรได้ร ับทั้งหมด
100
ตัวอย่าง จากที่แ พทย์กำหนดข้างต้น พลังงานข องสารอ าหารโปรตีนคำนวณได้ ดังนี้
พลังงานของโปรตีน = โปรตีนร้อยละ 15 × พลังงานท ั้งหมดค ือ 1,800 = 270 กิโลแคลอรี
100
ลขิ สทิ ธข์ิ องมหาวทิ ยาลยั สุโขทยั ธรรมาธริ าช
