Page 45 - อาหารและโภชนบำบัด
P. 45
รายการอาหารแลกเปลี่ยน 2-43
ได้แก่ ปลาท ู ปลาซ าบะ ปลาโอ ปลาท นู ่า ปลาห ลงั แ ขง็ ฯลฯ เปน็ ต้น ไมค่ วรเลอื กเนื้อส ตั วท์ ีม่ มี นั ป นม าก เชน่ หมสู ามชั้น
สันคอห มู ไก่ที่มีห นัง ควรล อกหนังอ อก ฯลฯ ควรง ดพวกเครื่องในส ัตว์ เช่น ตับ ไต ลำไส้ ซึ่งม ีโคเลสเตอรอล และ
สารพิวรีนสูง ซึ่งท ำให้เกิดปัญหากรดย ูริกในเลือดสูง ควรงดปีกแ ละหนังข องสัตว์
2.1.2 ไ ข่ โปรตีนในไข่ข าว เป็นโปรตีนที่มีคุณภาพด ี ไข่ขาวปราศจากไขมัน และโคเลสเตอรอล ไขม ัน
และโคเลสเตอรอลที่ม ีในไข่อ ยู่ในส ่วนไข่แ ดงท ั้งหมด นอกจากนั้นไข่แ ดงย ังม ีฟ อสเฟตมากป ระมาณ 25 เท่าของท ี่ม ีใน
ไข่ขาว ไข่ข าวจ ึงเหมาะสำหรับผู้ท ี่ม ีระดับโคเลสเตอรอลในเลือดสูงแ ละผ ู้ที่มีระดับฟ อสเฟตในเลือดส ูงด้วย
2.1.3 นม เป็นอาหารที่มีโปรตีนคุณภาพดีและมีแคลเซียมมาก แต่นมก็มีฟอสเฟตมากด้วย ซึ่ง
ไม่เหมาะสำหรับผู้ที่เป็นโรคไต แพทย์โรคไตจึงอาจแนะนำให้ผู้ป่วยงด โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ป่วยที่มีระดับฟอสเฟต
ในเลือดสูง เพราะภาวะฟอสเฟตในเลือดสูง เมื่อเกิดขึ้นแล้วมักจะแก้ไขได้ยาก มีผลเสียมากต่อกระดูก และยังมี
ผลต ่อก ารท ำงานข องต ่อมพ าร าธัยร อยด ์อ ีกด ้วย เพราะอ าจท ำให้เกิดโรคก ระดูกเปราะ ในก ารด ื่มน มในผ ู้ท ี่ส ูงอ ายุค วร
ดื่มนมไขม ันต่ำหรือน มขาดไขมันเนย
การแลกเปลี่ยนอาหารในห มวดที่ให้โปรตีน สามารถท ำได้โดยใช้ปริมาณโปรตีนในหมวดเนื้อสัตว์และ
ผลิตภัณฑ์จากเนื้อส ัตว์ 1 ส่วนแลกเปลี่ยน เช่น
= เนื้อส ัตว์ส ุก 30 กรัม เนื้อหมู 30 กรัม เนื้อไก่ 30 กรัม เนื้อวัว 30 กรัม ประมาณ 2 ช้อนโต๊ะ
หรือ 6-8 ชิ้น
= ไข่ท ั้งฟ อง 1 ฟอง ไข่ข าว 2 ฟอง
= ปลาตัวเล็ก 1 ตัว
= ลูกชิ้น 4-5 ลูก กุ้ง 3-5 ตัว
= ซี่โครงห มูทอด 3-5 ชิ้น
ปริมาณอ าหารที่ให้โปรตีน 1 ส่วนที่ใช้แลกเปลี่ยนกันได้ ดังภาพ
ไข่ต้ม 1 ส่วน ปลาทู 1 ส่วน ลูกชิ้น 1 ส่วน
สัตว์และผลิตภัณฑ์เนื้อสัตว์ทุกชนิดให้โปรตีนคุณภาพดี (ควรงดไข่แดงเมื่อปริมาณฟอสฟอรัสและ
โคเลสเตอรอลสูง) ควรเลือกเนื้อสัตว์สดที่ไม่ได้แปรรูป ไขมันต่ำ โคเลสเตอรอลต่ำ เช่น เนื้อปลา เลือกดื่มน้ำนม
ไขม ันต ่ำหรือนมข าดมันเนยอาหารที่ม ีโคเลสเตอรอลสูง เช่น หมูสามช ั้น สันคอหมู ขาห มูส่วนที่มีมันหลีกเลี่ยงเครื่อง
ในส ัตว์ เช่น ตับ ไต ตับอ่อน อาหารอ บท ี่มีเนย ครีม ปลาหมึก ไขมันส ัตว์แ ละห นังสัตว์ข องห มักด อง เช่น ปลาเค็ม
ปูเค็ม กั้งดองน้ำปลา ปลาส้ม แหนมและอื่นๆ เนื้อสัตว์แปรรูป เช่น หมูแฮม กุนเชียง ไส้กรอก และลูกชิ้นต่างๆ
ควรห ลีกเลี่ยงแ ละไม่ค วรซ ื้อ
ลิขสิทธิข์ องมหาวิทยาลัยสุโขทยั ธรรมาธิราช
