Page 58 - อาหารและโภชนบำบัด
P. 58
2-56 อาหารและโภชนบำบัด
การข าดก สาร่วสนมทดี่ 3ุลขแอลงะเก4ลือหแมรา่ใยนถรึง่างก21ายขออางจจเากนิดเขปึ้น็นไอดา้หคาวรรหเมลือวดกกผินักผเักปใ็นหห้ไดม้มวดื้อทล ะี่ใหอ ย้ส่าางรนอ้อาหยาร2เกทลัพือพแี รค่แวลระเลวือิตกามกิินน
ผักสีต่างๆ เช่น สีเขียวแ ก่ เขียวอ ่อน สีส้ม สีม ่วง สีขาว สีเหลือง ให้ได้ครบ 5 สีใน 1 วัน เช่น บวบเหลี่ยม แตงกวา
แตงร ้าน ฟักเขียว หอมหัวใหญ่ ผักกาดข าว พริกหวาน มะระจีน หัวผ ักกาดข าว ต้นห อม ถั่วพู เห็ดก ระดุม เห็ดโค น
ผักโขม ชะอม หัวปลี ต้นก ระเทียม ใบข ี้เหล็ก ใบช ะพลู ผักก ระโดน ผักก ระถิน ผักชี ยอดข ี้เหล็ก แขนงก ะหล่ำ ผักห วาน
ฟักทอง ยอดฟักทอง ยอดกระถิน ยอดฟักแม้ว กะหล่ำดอก ดอกและใบก ุยช่าย คะน้า ขึ้นฉ่าย บร็อกโคลี่ แครอทดิบ
เห็ดฟ าง เห็ดน างรม เห็ดหอมส ด ถั่วฝักยาว ผักก ะเฉด สะเดา หน่อไม้ฝรั่ง ใบแค ใบคื่นช่าย ข้าวโพด มันเทศ มันฝรั่ง
มะเขือเทศ กระเทียม หอม มะเขือม่วง มะเขือพวง ผักบุ้ง กะหล่ำป ี เป็นต้น
สว่ นจากเล็ก หมายถึง ผลไม้
ผลไม้ 1 จานเล็ก เป็นหมวดที่ให้สารอาหารเกลือแร่และวิตามินเช่นเดียวกับหมวดผัก การขาดการสมดุล
ของเกลือแร่ในร่างกายอ าจเกิดข ึ้นได้เช่นเดียวกัน ควรเลือกผลไม้วันล ะ 2 จานเล็ก โดย
1 จานเล็ก = ผลไม้ 8-10 ชิ้นค ำห รือผ ลไม้ข นาดก ลาง 4 ผลห รือผ ลไม้ขนาดใหญ่ 1 ผล เลือกกินผ ลไม้ตาม
ท้องถิ่นแ ละฤดูกาล เช่น กล้วย ชมพู่ เงาะ สับปะรด มังคุด ส้มเขียวหวาน มะละกอ แตงโม ส้มโอ องุ่นเขียว กระท้อน
มะเฟือง แคนต าลูป ควรหลีกเลี่ยงก ารกินผ ลไม้ที่มีน ้ำตาลส ูง ได้แก่ ทุเรียน ลำไย ขนุน เป็นต้น
สว่ นเคร่อื งดืม่ เครื่องด ื่ม 1 แก้ว
ควรด ื่มน้ำให้ได้อย่างน ้อยวันล ะ 2,000 ซีซี หรือ 1 ลิตรหรือ 4 แก้ว (ขนาด 240 ซีซี)
ควรดื่มน มอ ย่างน้อยวันล ะ 1 แก้ว หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มรสห วาน น้ำอัดลม ชา กาแฟ เครื่องดื่มที่มีแ อลกอฮอล์
เช่น เหล้า เบียร์ ไวน์ฯ นมเปรี้ยวพ ร้อมด ื่ม ไอศกรีม เนย นมรสโกโก้ ช็อกโกแลต
ตัวอยา่ ง
กำหนดให้ นาย ก. ได้ร ับพลังงาน 1,800 กิโลแ คลอรี/วัน โดยให้ได้รับโปรตีน 65 (15%) ไขมัน 60 กรัม (30%)
คาร์โบไฮเดรต 240 กรัม (55%)
นักกำหนดอาหาร/นักโภชนาการ/โภชนากร จะคำนวณสัดส่วนอาหารของนาย ก. โดยการใช้ตารางอาหาร
แลกเปลี่ยนไทยได้ด ังนี้
ตารางท ่ี 2.30 สดั ส่วนอาหารท ่คี วรไดร้ ับใน 1 วนั
หมวดอาหาร ส่วน พลังงาน โปรตนี ไขมนั คาร์โบไฮเดรต
เนื้อสัตว์ไขมันต่ำ 7 385 49 21 -
ข้าวและแป้ง 8 640 16 - 144
ผัก ก/ผัก ข 6 150 0-12 - 0-30
ผลไม้ 4 240 - - 60
น้ำมัน 8 360 - 40 -
รวม 65-77 61 204-234
1,775
ลิขสทิ ธ์ขิ องมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธริ าช