Page 88 - อาหารและโภชนบำบัด
P. 88
9-24 อาหารและโภชนบำบัด
4) โคเลสเตอรอล (Cholesterol)
กรดไ ขมัน
โครงสร้างท างเคมขี ึ้นก ับจ ำนวนค าร์บอนแ ละจ ำนวนแ ขนค ู่ (double bond) แสดงค วามไม่อ ิ่มต ัว ไขม ันอ ิ่มต ัว
จะไม่มีแขนคู่ ถ้ามีแขนคู่หลายตำแหน่งแสดงว่าเป็นไขมันไม่อิ่มตัวหลายตำแหน่ง (Polyunsaturated, PUFA)
ถ้ามี แขนค ู่ตำแหน่งเดียวเป็นไขมันไม่อ ิ่มต ัวตำแหน่งเดียว (Monounsaturated fatty acid, MUFA)
การม ีแ ขนค ู่ท ี่ต ำแหน่งค าร์บอนท ี่เท่าใดถ ัดจาก COOH หรือค าร์บอกซ ิล (carcoxyl terminal) ก็นับตำแหน่ง
เท่านั้น เช่น กรดไขม ันโอเมก ้า - 6 (Omega 6-fatty acid) หมายถ ึง แขนค ู่อ ยู่ท ี่ต ำแหน่งค าร์บอนท ี่ 6 ถัดจ าก (COOH)
มีไขมันดี คือ กรดไขมันโอเมก้า 3 (Omega 3-fatty acid) ได้จ ากน้ำมันปลา (fish oil) เป็นส ารท ี่มีประโยชน์ต่อหัวใจ
และระบบป ระสาท
ไขม ันอิ่มตัวกับไขมันไม่อ ิ่มต ัวบ างชนิด เช่น กรดโอเลอิก (Oleic acid) เป็นไขม ันที่เรียกว่า ไม่จำเป็น (non-
essential) คือ ไม่ค ่อยได้จ ากอาหาร แต่ร่างกายสังเคราะห์ได้เอง
ไขมันโอเมก ้า 6 และโอเมก้า 3 เป็นสารท ี่จำเป็นต้องได้จากอาหาร
การเขียนสูตรสั้นๆ ของไขมัน เขียนจำนวนคาร์บอนตามด้วยจำนวนแขนคู่เช่น กรดปาล์มมิติก (Palmitic
acid) ไม่มีแ ขนค ู่ เขียนสูตรเป็น C16: 0 เป็นไขม ันอิ่มตัว ถ้าเป็นกรดไขมันไม่อิ่มตัวต ำแหน่งเดียว (MUFA) มีแขนค ู่
1 ตำแหน่ง เช่น กรดโอเลอิก (Oleic acid) เขียนส ูตรเป็น C18: 1
ไขมันที่มีแขนคู่ (double bond) มากกว่า 1 ตำแหน่ง เขียนจำนวนตำแหน่งตามหลัง C เช่น กรดไขมัน
โอเมก ้า 6 กรดไลโนเลอิก (Linoleic) เขียนสูตรเป็น C18: 2
ไขมันท ี่พ บบ่อยม ีส ูตรและส ารอ าหารตามต ารางท ี่ 9.2
ลขิ สิทธิข์ องมหาวิทยาลยั สโุ ขทัยธรรมาธริ าช
