Page 274 - สังคมโลก
P. 274
10-34 สังคมโลก
เหน็ ว า่ เปน็ ศ ตั รเู พราะใหก้ ารพ กั พงิ ผ กู้ อ่ การร า้ ย เปน็ ท ีม่ าข องส งครามส หรฐั อเมรกิ าก บั อ ริ กั ทำใหป้ ระเทศพ นั ธมติ รห ลาย
ประเทศต ้องส ่งท หารเข้าส ู่ส งคราม และเป็นที่มาข องการต ่อต ้านก ารท ำส งคราม เครือข่ายท ี่สำคัญ เช่น กลุ่มพันธมิตร
ยุติสงคราม (Stop War Coalition) ในป ระเทศอังกฤษ56 เป็นต้น
ตัวอย่างท ี่ส อง ขบวนการนาซีใหม่ (Neo-Nazi movement) มาจากค วามขัดแย้งทางด ้านเศรษฐกิจภายห ลัง
การร วมเยอรมนี ใน ค.ศ. 1990 ทีท่ ำใหค้ นเยอรมันต ะวันอ อกเดิมต กงาน เพราะม คี นในป ระเทศย ุโรปต ะวันอ อกม าแ ย่ง
งานในเยอรมนีท ั้งก ่อนแ ละหลังร วมประเทศ โดยเฉพาะช าวเตอร์กที่อยู่ในเยอรมนีกว่า 1.7 ล้านคน สมาชิกขบวนการ
นาซีใหม่มองว่า คนต่างชาติเหล่านี้ส่วนใหญ่มาทำงานในวัยหนุ่มสาวทำให้มีบุตรและบุตรจำนวนมากไม่สามารถพูด
ภาษาพื้นเมืองได้แต่พูดภาษาและรับวัฒนธรรมเยอรมนี แย่งงานชาวเยอรมัน ทำให้ชาวเยอรมันตกงาน นำมาสู่การ
ต่อต้านตั้งแต่ก ารเดินขบวนประท้วง การทำลายอาคารส ถานที่ การทำร้ายร่างกาย การสังหาร เป็นต้น มีการนำลัทธิ
นาซีม าใช้เป็นเครื่องม ือ สัญลักษณ์ส ำคัญ คือ เครื่องห มายส ว ัสด ิกะ อันเป็นเครื่องหมายท ี่เป็นส ัญลักษณ์ข องน าซีส มัย
สงครามโลกครั้งท ี่ส อง และม ีการกำหนดสัญลักษณ์อื่น เช่น การโกนหัว (Skinheads) เป็นต้น และสมาชิกขบวนการ
แพร่ก ระจายในห มู่ช าวเยอรมัน ประเทศในย ุโรปต ะวันออกหลายประเทศ เป็นต้น
มิติด้านเศรษฐกิจ ปรากฏการณ์ในโลกาภิวัตน์ทำให้เกิดความเปลี่ยนแปลงในทุกส่วนทางด้านเศรษฐกิจ
ด้วยรากฐานแนวคิดเสรีนิยมทางเศรษฐกิจ ทำให้มีลักษณะสำคัญ คือ เป็นการพึ่งพาอาศัยซึ่งกันและกัน (Interde-
pendence) ทางด้านเศรษฐกิจในสังคม เกิดการบูร ณาการทางเศรษฐกิจระหว่างประเทศ ทั้งทางด้านการค้าแ ละการ
ลงทุน ดังก ารจ ัดตั้งส ถาบันทางการค้าร ะหว่างป ระเทศ คือ องค์การการค ้าโลก (World Trade Organization: WTO)
การเพิ่มบ ทบาทข องส ถาบันทางเศรษฐกิจท ี่ม ีอยู่เดิม คือ กองทุนการเงินระหว่างป ระเทศ (International Monetary
Fund: IMF) เป็นต้น การถือกำเนิดของกลุ่มความร่วมมือทางเศรษฐกิจในระดับภูมิภาค เช่น เอเปก (APEC) การ
จัดตั้งเขตก ารค้าเสรี เช่น เขตการค้าเสรีอ เมริกาเหนือ (NAFTA) เขตก ารค้าเสรีอาเซียน (AFTA) กลุ่มความร ่วมม ือ
ระดับอนุภ ูมิภาค เช่น โครงการสามเหลี่ยมเศรษฐกิจของอ ินโดนีเซีย มาเลเซีย และป ระเทศไทย (IMT-GT) ตลอดจน
การประชุมที่สำคัญ อาทิ การประชุมเวทีเศรษฐกิจโลก (World Economic Forum: WEF) ที่เริ่มประชุมตั้งแต่
ค.ศ. 1971 กลุ่มประเทศอุตสาหกรรมชั้นน ำ ที่แต่เดิม คือ กลุ่มประเทศ G-7 แต่ในปัจจุบันเป็น G-20 เป็นต้น และการ
เกิดระบบการผลิตระดับโลก
อรชุน อัปปาดูรัย (Arjun Appadurai) เสนอแนวคิดการไหลเวียนของโลกาภิวัตน์ที่มีความเกี่ยวข้องกับ
เศรษฐกิจในส ี่ด้านหลัก คือ57 การไหลของคน ได้แก่ นักท่องเที่ยว แรงงานอ พยพ ผู้ลี้ภ ัย การไหลของเครื่องจักร การ
ผลิต โรงงาน การไหลของท ุนในต ลาดการค้าเงิน ตลาดหุ้น และก ารไหลของภาพล ักษณ์ ข้อมูลข่าวสาร ซึ่งผลิตและ
กระจายโดยหนังสือพิมพ์ นิตยสาร โทรทัศน์ และภาพยนตร์ บรรษัทข้ามชาติได้อาศัยระบบเศรษฐกิจแบบเสรีนิยม
ในโลกาภ ิว ัตน ์ในก ารแ สวงหาค วามม ั่งคั่งเป็นอ ย่างม าก โดยเฉพาะอ ุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้องก ับอ ุตสาหกรรมขนาดใหญ่
และเทคโนโลยีสารสนเทศ ทำให้บ รรษัทข ้ามชาติเป็นองค์การแ ละสถาบันที่ได้รับประโยชน์มากท ี่สุด การแพร่กระจาย
ของแ นวค ิดโลกาภ ิว ัตน ์ท างด ้านเศรษฐกิจ ที่แ ฝงด ้วยค ่าน ิยมเพียงด ้านเดียว เช่น ลัทธิท ุนนิยม เป็นต้น ทำให้ข บวนการ
เคลื่อนไหวภ าคป ระชาส ังคมจ ำนวนม ากต ่างป ฏิเสธค วามม อี ยูจ่ ริงแ นวทางเดียว เท่ากับเป็นการป ฏิเสธก ระแสห ลักแ ละ
โลกาภิว ัตน์ และแสวงหาทางเลือกที่ห ลากหลายในโลกาภ ิวัตน ์ (Alternative Globalization)
56 ปยิ ะม ติ ร ลลี าธ รรม “ขบวนการต อ่ ต า้ นส งครามในอ งั กฤษก บั ช าวม สุ ลมิ : บทเรยี นบ างป ระการ” ฟา้ เดยี วกนั ปที ี่ 2 ฉบบั ท ี่ 3 กรกฎาคม-
กันยายน 2547 หน้า 228-230
57 ดาริณ อินทร์เหมือน “หลังการล่มสลายของสังคมนิยมที่เกิดขึ้นจริง” ฟ้าเดียวกัน ปีที่ 1 ฉบับที่ 1 เดือนมกราคม-เมษายน 2546
หน้า 149
ลขิ สิทธิ์ของมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
