Page 30 - การผลิตสัตว์
P. 30
8-28 การผลิตสัตว์
1. วธิ ีก ารข ุนโค
การข ุนโคมีว ิธีการข ุนสามารถจ ำแนกต ามการให้อ าหารได้ 2 วิธี คือ
1.1 การขุนโคด้วยการให้อาหารหยาบเพียงอย่างเดียว เป็นการขุนโคโดยให้โคได้รับหญ้าสดที่มีคุณภาพดี
ซึ่งอาจใช้วิธีการตัดให้กินห รือป ล่อยเลี้ยงในท ุ่งห ญ้าก็ได้ วิธีขุนในลักษณะนี้คล้ายกับการเลี้ยงโคเนื้อทั่วๆ ไป ใช้ระยะ
เวลาในก ารเลี้ยงน าน คุณภาพเนื้อโคที่ได้ไม่ค ่อยด ีม ากนัก เหมาะสำหรับจำหน่ายในตลาดท ั่วไปห รือตลาดท้องถ ิ่น แต่
ค่าใช้จ ่ายในการข ุนต ่ำ
1.2 การขุนโคด้วยอาหารหยาบเสริมด้วยอาหารข้น เป็นการเลี้ยงโคขุนที่ต้องมีการลงทุนสูง มีจุดมุ่งหมาย
เพื่อให้ได้เนื้อโคขุนคุณภาพดี เหมาะสำหรับจำหน่ายในตลาดเนื้อชั้นสูงที่ต้องการเนื้อคุณภาพดี การขุนวิธีนี้สามารถ
จำแนกตามอายุโคที่ขุนและค ุณภาพเนื้อโคที่ได้อ อกเป็น 3 รูปแบบ คือ
1.2.1 การข ุนโคอ ายนุ อ้ ยหร ือการขุนล กู โคอ อ่ น โดยก ารนำลูกโคอายุได้ประมาณ 1 สัปดาห์ หรือห ลัง
จากได้รับน้ำนมเหลืองตามกำหนดแล้ว นำมาเลี้ยงด้วยหางนมผงเป็นหลัก ใช้เวลาขุนจนลูกโคมีอายุประมาณ 6-8
เดือน โคจ ะมีก ารเจริญเติบโตอย่างร วดเร็ว ได้เนื้อที่มีคุณภาพดีเมื่อส่งโรงฆ่า ส่วนใหญ่นิยมใช้ลูกโคนมเพศผ ู้
1.2.2 การขุนโคอายุปานกลาง โดยเริ่มขุนเมื่อโคมีอายุประมาณ 1 ปีครึ่ง หรือโคที่มีน้ำหนักประมาณ
200-250 กิโลกรัม ใช้ระยะเวลาขุนประมาณ 6 เดือน ให้ได้น ้ำหนัก 400-450 กิโลกรัม แล้วส่งโรงฆ่า เป็นร ูปแ บบก าร-
ขุนที่นิยมกันแพร่หลายในปัจจุบัน ส่วนใหญ่ใช้โคเนื้อลูกผสมที่มีการเจริญเติบโตสูง คุณภาพเนื้อที่ได้จะมีคุณภาพ-
ด ีนุ่ม มีไขม ันแ ทรกในก ล้ามเนื้อสูง เหมาะสำหรับจ ำหน่ายในตลาดช ั้นสูง
1.2.3 การขุนโคท่ีมีอายุมาก หรือโคท่ีโตเต็มวัยแล้ว ส่วนใหญ่จะเป็นโคที่ปลดจากการใช้แรงงานหรือ
คัดท ิ้ง โคกลุ่มนี้มักม ีอายุมากไม่ต ่ำกว่า 5 ปี นิยมนำมาข ุนเพื่อเพิ่มกล้ามเนื้อหรือเพิ่มน้ำห นัก แต่ส่วนใหญ่จะเป็นการ
เพิ่มไขม ันห ุ้มซ าก โดยไม่ส นใจไขมันแทรกในเนื้อ จะใช้เวลาในการขุนป ระมาณ 3 เดือน โคที่ได้จ ากการขุนประเภทนี้
โดยทั่วไปน ิยมเรียกก ันว ่า “การขุนโคม ัน” เหมาะส ำหรับจ ำหน่ายในต ลาดทั่วไปหรือตลาดโคลูกช ิ้น
2. การค ัดเลอื กโคเขา้ ขนุ
หลกั ในก ารเลอื กโคท จี่ ะน ำเขา้ ม าข นุ โดยท ัว่ ไปค วรค ดั เลอื กโคท มี่ คี ณุ สมบตั ดิ งั นคี้ อื หาซ ือ้ ไดง้ า่ ย ราคาถ กู เลีย้ ง
ดงู ่าย ทนทานต ่อโรค แมลง และส ภาพอ ากาศท ีร่ ้อนช ื้นข องป ระเทศไทย มอี ัตราก ารเจริญเติบโตเร็ว มปี ระสิทธิภาพก าร
ใช้อ าหารส ูงห รือม คี วามส ามารถในก ารเปลี่ยนอ าหารเป็นน ้ำห นักต ัวได้ด ี ให้เปอร์เซ็นต์ซ ากส ูง คุณภาพซ ากด ี ให้เนื้อสัน
และเนื้อสะโพก เป็นที่ต้องการของตลาดและได้ราคาสูง แต่ในความเป็นจริงแล้วอาจไม่สามารถหาโคที่มีคุณสมบัติ
เชน่ น ไี้ ดค้ รบถ ว้ น ดงั น นั้ ในก ารพ จิ ารณาเลอื กโคท จ่ี ะน ำเขา้ ม าเลยี้ งเปน็ โคข นุ ต ามค วามเหมาะส มท จ่ี ะส ามารถผ ลติ เนอ้ื โค
ให้ได้ต ามค วามต้องการข องตลาด ดังที่ก ล่าวไว้ข้างต้น มีส ิ่งที่ค วรพ ิจารณาในการคัดเลือก ดังนี้
2.1 พันธุ์โค พันธุ์โคแต่ละพ ันธุ์เมื่อข ุนเสร็จแ ล้วเนื้อโคที่ได้อาจแ ตกต ่างกัน ดังน ั้น ในก ารพ ิจารณาเลือกซื้อ
โคเข้ามาเลี้ยงเป็นโคข ุนจะต้องเข้าใจถึงล ักษณะข ้อดีข้อเสียข องโคแต่ละพ ันธุ์ และต้องให้สอดคล้องกับค วามต้องการ
ของต ลาด เช่น
- โคพ ันธุ์พ ื้นเมือง ใหซ้ ากเล็ก มไีขม ันแ ทรกน ้อย หน้าต ัดเนื้อส ันเล็ก เจริญเติบโตช ้า แตเ่ลี้ยงง ่าย ปรับ
ตัวเข้ากับส ภาพอ ากาศของประเทศไทยได้ดี
- โคล ูกผสมที่มีสายเลือดโคยุโรป ให้ซากใหญ่ มีไขมันแทรกส ูง หน้าตัดเนื้อสันใหญ่ เจริญเติบโตช ้า
แต่มักมีปัญหาในการเลี้ยงในสภาพภ ูมิอากาศข องป ระเทศไทย
- โคลูกผสมโคเมืองร้อนกับโคยุโรป ให้ซากใหญ่ มีไขมันแทรกสูง หน้าตัดเนื้อสันใหญ่ เจริญเติบโต
เร็ว ปรับต ัวเข้าก ับสภาพภูมิอากาศข องป ระเทศไทยได้ดีพ อสมควร
ลิขสทิ ธิ์ของมหาวทิ ยาลัยสโุ ขทยั ธรรมาธิราช
