Page 33 - การผลิตสัตว์
P. 33
การผลิตโคเนื้อและกระบือ 8-31
6. การใหอ้ าหารโคขนุ
อาหารท ี่ใช้ข ุนโคม ีท ั้งอ าหารห ยาบแ ละอ าหารข ้น ซึ่งอ ัตราส่วนร ะหว่างอ าหารห ยาบต ่ออ าหารข ้นท ี่ใช้น ั้นข ึ้นอ ยู่
กับป ัจจัยต่างๆ ได้แก่
6.1 ราคาของอ าหารทั้งสองเปรียบเทียบกัน
6.2 อายุและสภาพข องโค
6.3 ระยะเวลาข องการขุน คือ ระยะต ้นห รือร ะยะป ลาย
6.4 จำนวนอ าหารข้นที่ให้ ให้กินอย่างเต็มที่ห รือกินอย่างจำกัด ถ้าให้กินอาหารข ้นจำกัด จำนวนอ าหารหยาบ
ที่ใช้เลี้ยงโคต ้องเพิ่มส ูงข ึ้นด ้วย
6.5 อากาศ ถ้าอ ากาศร้อนค วรให้อาหารข ้นในปริมาณส ูง
โดยปกติแล้วอ ัตราส่วนร ะหว่างอ าหารหยาบต่ออาหารข ้นส ำหรับโคข ุนควรเป็น ดังนี้
1) ระยะเริ่มต ้นขุน อาหารหยาบ: อาหารข ้น = 70: 30
2) ระยะก ลางขุน อาหารห ยาบ: อาหารข ้น = 30: 70
3) ระยะปลายของก ารขุน อาหารห ยาบ: อาหารข้น = 15: 85
ปรมิ าณอ าหารท ใ่ี หโ้ คข นุ การให้อ าหารท ี่ถ ูกต ้องท ั้งด ้านป ริมาณแ ละโภชนะท ี่โคต ้องการน ั้น ต้องให้ต ามค วาม
ตอ้ งการข องโค โดยจะม กี ารค ำนวณ ซึง่ จ ะต อ้ งม คี วามร เู้ รือ่ งน พี้ อส มควร แตท่ จี่ ะก ลา่ วต อ่ ไปเปน็ ห ลกั เกณฑ ์ โดยป รมิ าณ
ในก ารให้อ าหารแ ก่โคขุนท ี่มีอายุต ่างๆ กัน คือ
1) โคม ีอายุ 2 ปีขึ้นไป กินอาหารค ิดเป็นว ัตถุแห้ง 2% ของน้ำหนักตัวโค
2) โคที่ม ีอายุ 1 - 2 ขึ้นไป กินอาหารคิดเป็นวัตถุแห้ง 2.5% ของน ้ำห นักตัวโค
3) โคท ี่ม ีอายุต่ำก ว่า 1 ปี กินอาหารค ิดเป็นว ัตถุแห้ง 3% ของน ้ำหนักตัวโค
7. การจดั การขนุ โค
7.1 การจ ัดการกับโคก ่อนข ุนโค เมื่อนำโคเข้าฟ าร์มเพื่อเลี้ยงเป็นโคขุนควรแยกข ังไว้ในค อกกักโรค โดยจัด
ให้ม ีน ้ำก ินต ลอดเวลา ส่วนอ าหารท ี่ให้ค วรให้อ าหารช นิดเดียวก ับท ี่เคยก ินม าก ่อน 1-2 วัน เพื่อให้โคป รับต ัว เมื่อโคเริ่ม
ปรับต ัวได้แ ล้วจ ึงเริ่มฝ ึกให้โคกินอ าหารข้น โดยค ่อยๆ ให้อาหารข้นท ีละน้อยๆ และเพิ่มข ึ้นเรื่อยๆ จนโคกินได้เต็มท ี่
ตามท ี่กำหนดไว้ ในระยะนี้ผ ู้เลี้ยงต ้องห มั่นสังเกตอาการผิดปกติห รือการเจ็บป ่วยของโค เช่น ท้องอืด ยืนซึม ไม่เคี้ยว
เอื้อง เป็นต้น หากพบควรแ ก้ไขหรือรีบรักษาโดยเร่งด ่วน หลังจ ากนั้นต้องท ำการถ ่ายพ ยาธิภ ายในแ ละภ ายนอก ฉีด
วัคซีนป้องกันโรคระบาดที่สำคัญตามโปรแกรมของฟาร์มหรือคำแนะนำของนายสัตวแพทย์ หากพบว่าโคมีเห็บเกาะ
ก็ควรพ ่นยาฆ่าเห็บด้วย นอกจากน ี้อาจท ำการตอนโค ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับลักษณะของก ารขุนและความต ้องการของตลาด
7.2 การจัดการขณะขุนโค เมื่อได้ทำการจัดการโคก่อนเข้าขุนและกักโรคโคจนครบกำหนดแล้ว ซึ่งใช้เวลา
ประมาณ 21 วัน ก็น ำโคเข้าคอกขุน หรือเลี้ยงตามว ิธีการขุนที่กำหนดไว้ ในการให้อาหารค วรให้อ าหารข้นวันละ 2-3
ครั้งต ามป ริมาณท ี่กำหนดไว้ ในส่วนอาหารห ยาบและน้ำส ะอาดให้โคได้ก ินเต็มที่
ในร ะยะน ี้ผ ู้เลี้ยงต ้องห มั่นส ังเกตอ าการผ ิดป กติห รือเจ็บป ่วยข องโคอ ย่างส ม่ำเสมอ หากพ บค วรแ ยกอ อกจ าก
คอกแ ลว้ ท ำการร ักษาโดยเร่งด ว่ น นอกจากน จี้ ะต อ้ งส ุม่ ว ดั ก ารเจริญเติบโต ซึง่ ป กตแิ ลว้ โคค วรม กี ารส ุม่ ช ัง่ ว ัดก ารเจรญิ -
เติบโตของโค ซึ่งอาจใช้วิธีชั่งน้ำหนัก หรือใช้สายวัดรอบอกก็ได้ โดยทั่วไปแล้วโคจะมีอัตราการเจริญเติบโตวันละ
0.6-1.2 กิโลกรัม ทั้งนี้ขึ้นอ ยู่กับพ ันธุ์ เพศ อายุของโค คุณภาพอ าหาร และอื่นๆ
ลขิ สทิ ธ์ิของมหาวิทยาลยั สโุ ขทัยธรรมาธริ าช
