Page 47 - ทฤษฎีและแนวปฏิบัติในการบริหารการศึกษา หน่วยที่ 6
P. 47
การตัดสินใจและการสั่งการ 6-37
ครบถ ้วน ซึ่งข ้อมูลท ี่ต ้องการจ ะม ีม ากห รือน ้อยเพียงใดก ็ข ึ้นอ ยู่ก ับจ ำ�นวนป ัจจัยท ี่เกี่ยวข้อง ระยะเวลาด ำ�เนิน
การแ ละข้อจำ�กัดเกี่ยวกับก ารเก็บข้อมูลต่างๆ
กล่าวโดยสรุป ในการวิเคราะห์ปัญหา ผู้ตัดสินใจต้องการข้อมูลที่เกี่ยวข้องโดยเฉพาะว่า ปัญหา
นั้นเกี่ยวข้องกับเรื่องอะไร ทำ�ไมจึงเกี่ยวข้อง ใครบ้างที่เกี่ยวข้อง เกี่ยวข้องที่ไหน และเกี่ยวข้องมากน้อย
เพียงใด
ขั้นต อนท ี่ 3 กำ�หนดเกณฑเ์พื่อแ กป้ ัญหา ขั้นต อนน ีผ้ ูบ้ ริหารต ้องต ัดสินใจว ่าการแ กป้ ัญหาร ะดับไหน
จึงอ ยู่ในระดับที่พึงพ อใจ จุดป ระสงค์ข ั้นตํ่าที่ต ้องการให้บรรลุค ืออะไร
เกณฑ์ท ี่เหมาะสมต้องการก ารระบุที่ชัดเจน เพื่อว ่าผู้บริหารจ ะได้รู้ว่าการตัดสินใจนั้นถูกต้อง โดย
ทั่วไปเกณฑ์ท ี่ใช้พ ิจารณาจ ุดประสงค์ขั้นตํ่าท ี่ต้องการให้บ รรลุผลนี้จ ะต้องส อดคล้องกับภารกิจของอ งค์การ
ขั้นตอนที่ 4 พัฒนาแบบหรือกลยุทธ์การดำ�เนินงาน ขั้นตอนนี้เป็นการพัฒนาแผนอย่างเป็นระบบ
เพื่อก ารด ำ�เนินก ารแ ก้ป ัญหา โดยผ ู้บ ริหารจ ะต ้องก ำ�หนดแ ผนอ ยู่บ นพ ื้นฐ านค วามจ ริง และง ่ายต ่อก ารป ฏิบัติ
การด ำ�เนินง านในข ั้นน ี้ประกอบด ้วยข ั้นต อนต ่างๆ คือก ารร ะบุท างเลือก การค าดก ารณ์ผ ลท ี่จะได้ร ับแ ละก าร
พิจารณาแ ละคัดเลือกทางเลือกท ี่จ ะใช้ด ำ�เนินการแ ก้ป ัญหา
1) การระบุทางเลือกในการแก้ปัญหา เพื่อให้ได้ทางเลือกที่มีประสิทธิภาพในการแก้ปัญหา
ผู้ตัดสินใจควรใช้ความคิดสร้างสรรค์และใช้เวลาค้นหาและพัฒนาทางเลือกที่มีเหตุผล และมีความเป็นไป
ได้ในก ารแ ก้ปัญหาให้มากที่สุด
2) การค าดก ารณผ์ ลท จี่ ะไดร้ บั ผบู้ รหิ ารจ ะต อ้ งค �ำ นงึ ว า่ ผ ลท คี่ าดว า่ จ ะไดร้ บั น ัน้ ข ึน้ อ ยกู่ บั ส ภาวะ
การบ ริหาร โครงสร้างและสภาพแ วดล้อม ฉะนั้น การค าดการณ์ท ี่จะให้แน่นอนต ายตัวได้ จึงเป็นไปได้ม าก
นอกจากจ ะค าดการณ์ว่า เป็นผลท ี่คาดว ่าจะเป็นไปได้เท่านั้น
3) การพ ิจารณาแ ละเลอื กแ นวป ฏบิ ัติ ขัน้ ต อนน ีค้ ือ การว เิ คราะหท์ างเลือกแ ตล่ ะท างเลอื ก และ
ผลที่คาดว่าจะเกิดขึ้นจากการเลือกปฏิบัติตามทางเลือกต่างๆ เหล่านั้น การพิจารณาในขั้นนี้ผู้บริหารหรือผู้
ตัดสินใจจะชั่งนํ้าหนักเพื่อเลือกท างเลือกที่ดีที่สุด หรือเลือกท างเลือกที่ก่อให้เกิดผลต่อเนื่องเป็นลำ�ดับแล้ว
ดำ�เนินการวางแผนหรือกลยุทธ์เพื่อด ำ�เนินก ารให้เป็นตามทางเลือกนั้น
ในบางครั้งแม้ผู้ตัดสินใจจะได้ทางเลือกที่ตนถึงพอใจมากที่สุด แต่ถ้าทางเลือกไม่อาจนำ�ไปปฏิบัติ
ให้เกิดผลดีได้ ผู้ตัดสินใจก็จำ�ต้องลดระดับความพึงพอใจลงมาแล้วหันไปหาทางเลือกที่ให้ผลรองลมา แต่
ยังอ ยู่ในร ะดับที่ต นพ ึงพ อใจผ ลที่ได้ร ับจากก ารตัดสินใจอยู่
ขั้นตอนท ี่ 5 วางแผนป ฏิบัติเมื่อตัดสินใจแล้ว เพื่อให้การต ัดสินใจนั้นก่อให้เกิดผ ลทางการป ฏิบัติ
ตามว ัตถุประสงค์และผ ลท ี่ค าดก ารณ์ว ่าจ ะได้ร ับ ผู้บ ริหารจ ะต ้องจ ัดให้ม ีก ารว างแผนและค วบคุมให้ม ีก ารนำ�
แบบท ี่วางนั้นไปปฏิบัติให้บ รรลุผ ล รวมท ั้งการป ระเมินก ารป ฏิบัติงานแ ละผ ลที่ได้รับ
