Page 27 - ทฤษฎีและแนวปฏิบัติในการบริหารการศึกษา หน่วยที่ 9
P. 27
การบริหารสมรรถนะทรัพยากรบุคคลในองค์การ 9-17
จากอ งค์ป ระกอบข องส มรรถนะด ังก ล่าว สำ�นักงาน ก.พ. ได้นำ�มาป ระยุกต์ใช้แ ละน ำ�มาสร ้างต ัวแ บบ
สมรรถนะ โดยสรุปองค์ประกอบไว้ 3 ประการ ได้แก่ ทักษะ (skills) ความรู้ (knowledge) และค ุณลักษณะ
ส่วนบ ุคคล (attributes) ตามแนวทางข อง Scott B. Parry โดยได้ร วมส่วนท ี่เป็น traits, self-concept และ
motive เข้าไว้เป็นกล ุ่มเดียวกันแ ละเรียกว ่า คุณลักษณะส ่วนบุคคล (personal attributes)
4. ประเภทข องสมรรถนะ: สมรรถนะพื้นฐานก ับสมรรถนะทีแ่ ยกค วามแตกต า่ ง
หากย ดึ แ นวคดิ ข อง McCleland เปน็ เกณฑใ์ นก ารจ �ำ แนกอ งคป์ ระกอบข องส มรรถนะแ ลว้ จ ะส ามารถ
จำ�แนกองค์ป ระกอบข ้างต ้นอ อกได้เป็น 2 กลุ่ม กล่าวค ือ องค์ป ระกอบของสมรรถนะท ี่ท ำ�ให้บุคคลสามารถ
ปฏิบัติง านได้ส ำ�เร็จต ามเกณฑ์ป กติ (average performer) อันเป็นค ุณลักษณะพ ื้นฐ านท ี่ท ุกค นต ้องม ีอ ยู่แ ล้ว
ในการท ำ�งาน อันได้แก่ องค์ป ระกอบด้านความร ู้ ทักษะ ประสบการณ์ และเชาวน์ป ัญญาในการป ฏิบัติงาน ซึ่ง
McCleland ได้เรียก สมรรถนะ กลุ่มน ี้ว่า “กลุ่มส มรรถนะพ ื้นฐ าน อันเป็นสมรรถนะท ี่ทำ�ให้บ ุคคลป ฏิบัติ
งานได้ แต่ไม่อ าจสามารถแ ยกผ ู้ป ฏิบัติง านด ีห รือผ ู้ป ฏิบัติง านโดดเด่นอ อกจ ากผ ู้ป ฏิบัติง านท ี่ม ีค วามส ำ�เร็จใน
เกณฑป์ กติ หรอื ผ ปู้ ฏิบัตงิ านในร ะดบั ป านก ลางได้ ดงั น ั้น นกั ว ิชาการจ ึงไมใ่หค้ วามส ำ�คัญข องส มรรถนะก ลุ่มน ี้
มากน กั และบ างค รัง้ ไมเ่ รยี กว า่ เปน็ ส มรรถนะแ ตอ่ ยา่ งใด โดยเหน็ ว า่ เปน็ ค วามร แู้ ละท กั ษะพ ืน้ ฐ านในก ารป ฏบิ ตั ิ
งานเท่านั้น ส่วนส มรรถนะในก ลุ่มท ีส่ องซ ึ่งเป็นค ุณลักษณะส ่วนบ ุคคล ซึ่งป ระกอบด ้วย self-concept, traits
and motives นั้น Mc Cleland ได้เรียกสมรรถนะกลุ่มนี้ว ่า เป็นส มรรถนะที่แ ยกค วามแตกต ่างของบ ุคคล
ที่มีผลสำ�เร็จในงาน (differentiating competencies) สมรรถนะกลุ่มนี้จ ะส ่งให้บุคคลม ีค วามสำ�เร็จในง าน
สูงก ว่าเกณฑ์ป กติ เป็นผ ู้ม ีค วามสำ�เร็จในง านส ูงห รือโดดเด่นก ว่าคนอ ื่น ทำ�ให้ส ามารถแยกก ลุ่มบุคคลที่ม ีผ ล
งานด แี ละส ูงก ว่าม าตรฐานอ อกจ ากผ ูม้ ผี ลง านป านก ลางห รือเกณฑป์ กตไิด้ จากก ารจ ำ�แนกก ลุ่มข องส มรรถนะ
ตามแ นวทางดังก ล่าว จึงสรุปประเภทของสมรรถนะออกได้เป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ ดังนี้
สมรรถนะพ ื้นฐาน ได้แก่ ความร ู้ ทักษะพื้นฐานที่บุคคลต้องมีเพื่อให้สามารถป ฏิบัติงานได้ แต่ไม่
สามารถแยกผู้ปฏิบัติงานดีออกจากผู้ปฏิบัติงานในระดับ ปานกลาง สมรรถนะนี้ไม่อาจทำ�ให้ผู้ปฏิบัติงานมี
ผลง านส ูงห รือโดดเด่นก ว่าค นอ ื่น หรือส ูงก ว่าเกณฑ์ม าตรฐานห รือเกณฑ์ป กติท ี่ก ำ�หนดไว้ จึงท ำ�ให้บ ุคคลน ั้น
ไม่มีผ ลงานแตกต่างจากค นอื่น
สมรรถนะที่แยกค วามแ ตกต ่าง (differentiating competencies) ได้แก่ องค์ป ระกอบด ้านต ่างๆ
อันเป็นค ุณลักษณะส ่วนบุคคล (attributes) อันป ระกอบด ้วย trait, self-concept, motive ที่อยู่ภายในต ัว
บุคคลแ ละจ ะเป็นต ัวผ ลักด ันใหบ้ ุคคลม ผี ลง านส ูงก ว่าค นอ ื่นห รือโดดเด่นก ว่าค นอ ื่นห รือผ ลง านส ูงก ว่าเกณฑ์
ปกติ ทำ�ให้บุคคลม ีผลงานแตกต่างจ ากบ ุคคลอื่นในอ งค์การ
อนึ่ง จากการจำ�แนกเป็นกลุ่มสมรรถนะที่กล่าวมานี้ สมรรถนะในกลุ่มสมรรถนะที่แยกตามความ
แตกต ่างเป็นกล ุ่มท ี่ม ีค วามสำ�คัญและนำ�ไปส ู่การพัฒนาและประยุกต์ใช้ในองค์การต่อไป
