Page 40 - แนวคิดทางการแนะแนวและทฤษฎีการปรึกษาเชิงจิตวิทยา หน่วยที่ 3
P. 40
3-30 แนวคิดทางการแนะแนวและทฤษฎีการปรึกษาเชิงจิตวิทยา
4) ทฤษฎพี ฒั นาการท างจ รยิ ธรรมข องโคลเบริ ก์ ตามท ฤษฎีพ ัฒนาการท างจ ริยธรรมข องโคลเบิร์ก
พัฒนาการแ บ่งเป็น 3 ระดับ แต่ละร ะดับแบ่งออกเป็น 2 ขั้น ดังนี้ (Kohlberg, 1969)
4.1) ระดับก่อนเกณฑ์ (Preconventional Level) เป็นระดับที่บุคคลดำ�เนินตามบทบาท
ถูกต ้องและไม่ถูกต ้อง บุคคลจ ะสนองต อบเกณฑ์โดยกระทำ�ตามผ ู้ที่มีอำ�นาจเหนือตนและพิจารณาสิ่งต่างๆ
ที่เกี่ยวข้องกับก ารถูกลงโทษห รือการได้ร ับร างวัล พัฒนาการระดับนี้แบ่งออกเป็น 2 ขั้น คือ
ขั้นท ี่ 1 ข้ันหลบห ลีกการล งโทษ (The Punishment and Obedience Orientation) ช่วง
อายุ 2 - 7 ปี ในขั้นนี้จะใช้หลักการหลีกเลี่ยงมิให้ได้รับโทษในการกระทำ�เด็กจะทำ�ดีตามกฎเกณฑ์ของผู้ที่
มีอำ�นาจเหนือตน และอ ยู่ภายใต้อำ�นาจข องผู้ใหญ่ เพราะก ลัวถ ูกลงโทษ ถ้าถ ูกลงโทษในสิ่งที่กระทำ�เด็กจะ
ไม่ก ระทำ�อีก แต่ถ ้าไม่ได้รับการลงโทษในส ิ่งที่จะกระทำ�เขาจ ะก ระทำ�อีก
ข้ันท่ี 2 ข้ันแ สดงหาร างวัล (The Instrumental Relativist Orientation) ช่วง 7 - 10 ปี ใน
ขั้นน ี้เด็กไมค่ ิดว ่าก ฎร ะเบียบเป็นส ิ่งท ี่แ น่นอนต ายตัว ถือค วามพ อใจข องต นเป็นห ลักในก ารต ัดสินก ารกร ะท ำ�
ตามใจตนเอง จะเห็นความสำ�คัญข องการได้ร างวัลหรือคำ�ชมเชยซ ึ่งเป็นแรงจูงใจให้ก ระทำ�ความด ี
4.2) ระดบั ตามกฎเกณฑ์ (Conventional Level) เป็นระดับที่เด็กจ ะเห็นความสำ�คัญของห น้าที่
ความร ับผ ิดช อบข องก ลุ่มท ี่ตนเป็นสมาชิกอยู่ เช่น ครอบครัว กลุ่มช นหรือชาติ เด็กจ ะสนับสนุนการกระท ำ�
และอ ้างเหตุผลส นับสนุนต ามส ังคม รู้จักร ักษาก ฎเกณฑ์จ ะไม่ก ระทำ�ความผ ิดเพราะต ้องการให้ผ ู้อื่นย อมรับ
พัฒนาการร ะดับนี้แ บ่งเป็น 2 ขั้น คือ
ข้ันท่ี 3 ข้ันทำ�ตามส่ิงที่คนอื่นเห็นว่าดี (The Interpersonal Concordance Orientation)
ช่วงอายุ 10 - 13 ปี ขั้นนี้เด็กเริ่มเข้าสู่วัยรุ่น ซึ่งเข้าใจว่าอะไรเป็นส ิ่งที่คนด ีควรก ระทำ� เด็กจะกระทำ�ในสิ่งที่
ตนเองค ิดว่าค นอื่นจะเห็นด ้วยและพ อใจ เพื่อให้เป็นที่ช ื่นช อบของเพื่อนฝ ูงเพราะต้องการยอมรับจ ากผ ู้อื่น
ข้นั ท ี่ 4 ข้นั ก ระท�ำ ตามห นา้ ทีแ่ ละร ะเบยี บท างสังคม (The Law and Order Orientation)
ช่วงอายุ 13 - 16 ปี ขั้นนี้ความคิดขยายกว้างขึ้นครอบคลุมถึงระเบียบสังคมทั่วๆ ไป บุคคลจะเข้าใจใน
กฎเกณฑ์ บรรทัดฐานของสังคม ตลอดจนบทบาทและหน้าที่ที่พึงปฏิบัติตามกฎเกณฑ์ของกลุ่มสังคมที่ตน
เป็นสมาชิกอ ยู่เพื่อป ระโยชน์ต ่อก ลุ่มสังคมข องตน
4.3) ระดบั เหนอื ก ฎเกณฑ์ (Post Conventional Level) ระดบั น บี้ คุ คลจ ะเขา้ ใจถ งึ ค า่ น ยิ ม คณุ คา่
ทางจริยธรรม หลักเกณฑ์ที่นำ�ไปใช้โดยพิจารณาถึงสภาพการณ์ที่แตกต่างกันออกไป พยายามเลียนแบบ
ค่าน ิยมท างศีลธรรมจรรยาส ากล ซึ่งเป็นที่ยอมรับอย่างกว้างข วางเหมาะสมแ ละเที่ยงธรรม ระดับนี้แ บ่งออก
เป็น 2 ขั้น คือ
ข้ันที่ 5 ข้ันการมีเหตุผลและเคารพตนเอง หรือขั้นทำ�ตามคำ�ม่ันสัญญา (The Social
Contract Legalistic Orientation) ช่วงอายุ 16 ปีขึ้นไป ในขั้นนี้จะเห็นความสำ�คัญของคนหมู่มาก ความ
ถูกต ้องเป็นส ิ่งท ี่ต้องพ ิจารณาถึงค่านิยมเฉพาะต ัวบ ุคคล โดยค ำ�นึงถ ึงสภาพการณ์แลกก ฎเกณฑ์ที่มีเหตุผล
ซึ่งได้รับการยอมรับจ ากคนส่วนใหญ่ มีท ัศนะต ่อกฎเกณฑ์ในลักษณะท ี่ยืดหยุ่นได้ ถ้ามีเหตุผลท ี่เหมาะส ม
กว่า เคารพม ติท ี่มาจ ากก ารล งค วามเห็นอ ย่างป ระชาธิปไตยและม ีข ้อต กลงท ี่ย อมรับร่วมก ัน บุคคลจ ะท ำ�ตาม
สัญญาท ี่ให้ก ับผ ู้อ ื่น คำ�นึงถ ึงสิทธิเสรีภาพแ ละเห็นแก่ประโยชน์ส่วนรวมเป็นส ำ�คัญ