Page 48 - ทฤษฎีและแนวปฏิบัติในการบริหารการศึกษา หน่วยที่ 2
P. 48
2-38 ทฤษฎีและแนวปฏิบัติในการบริหารการศึกษา
“ข้าพเจ้าขอเสนอวิธีแบ่งองค์การ เช่น ระบบโรงเรียนออกเป็นระดับให้ครอบคลุมตั้งแต่ประธานสภา
การศึกษาของท้องถิ่นจนถึงครูที่มีอาวุโสน้อยที่สุดหรือบุคลากรตำ�แหน่งอื่นในระดับล่างสุด ข้าพเจ้าแบ่งระดับ
โดยยึดถือหน้าที่หรือความรับผิดชอบเป็นหลักสำ�คัญ ซึ่งจะเห็นได้ชัดเมื่อรวมถึงสภาพแวดล้อมหรือระดับ
ที่เหนือกว่าขึ้นไป ระดับทั้งสามนี้อาจเรียกว่า ระบบเทคนิค ระบบการจัดการ และระบบชุมชนหรือสถาบัน”
แนวคิดการแบ่งองค์การเป็น 3 ระดับนี้ เป็นที่ยอมรับกันแพร่หลาย โรงเรียนสามารถแบ่งได้เป็น 3
ระดับ 1) ระดับสถาบันประกอบด้วยผู้บริหารระดับสูงและหน่วยเหนือขึ้นไป 2) ระดับการจัดการประกอบ
ด้วยผู้บริหารระดับรองลงมา และ 3) ระดับเทคนิคประกอบด้วยครูและเจ้าหน้าที่อื่นๆ
2. หนา้ ทขี่ ององค์การแตล่ ะระดับ
ทุกระบบมีหน้าที่ 4 ประการ หน้าที่ทั้ง 4 ประการเป็นความรับผิดชอบของแต่ละระดับดังนี้
- ระดับสถาบันทำ�หน้าที่บูรณาการ (I) และรักษาแบบแผน (L)
- ระดับการจัดการทำ�หน้าที่ดำ�เนินการให้บรรลุวัตถุประสงค์ (G)
- ระดับเทคนิคทำ�หน้าที่ปรับตัว (A)
แต่ละระดับสามารถแบ่งย่อยได้อีก ดังได้กล่าวถึงในตอนต้นแล้ว ในครอบครัวบิดาอาจทำ�หน้าที่
เกี่ยวกับการปรับตัว (A) การกำ�หนดวัตถุประสงค์ (G) และการประสานงาน (I) มารดาทำ�หน้าที่อบรมเลี้ยง
ดู (L) ระดับครอบครัวมีหน้าที่ 4 ประการในทำ�นองเดียวกัน ระดับต่างๆ ในระบบโรงเรียนก็สามารถแบ่ง
ย่อยลงไปได้อีก ตัวอย่างเช่น ระดับเทคนิคซึ่งทำ�หน้าที่ A สามารถแยกย่อยลงไปได้อีกเป็น 4 ระบบย่อย คือ
AGIL หน้าที่ของระดับเทคนิคคือ การจัดการเรียนการสอน ครูทำ�หน้าที่ปรับตัวป้อนคือนักเรียนให้มีคุณค่า
(A) และขณะเดียวกันก็ทำ�หน้าที่เพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ (G) ครูแนะแนวทำ�หน้าที่บูรณาการ (I) ทั้งนี้เพื่อ
ให้นักเรียนสามารถแก้ปัญหาต่างๆ ทั้งปัญหาส่วนตัวและปัญหาวิชาการ พระและครูสอนศิลปวัฒนธรรมทำ�
หน้าที่เพื่อรักษาแบบแผน (L) คือการทะนุบำ�รุงศิลปวัฒนธรรม ระดับเทคนิคจึงมีหน้าที่ครบทั้ง 4 ประการ
ระดับอื่นก็สามารถแยกเป็นระบบย่อยๆ ได้เช่นกัน
3. กรอบในการวจิ ยั
3.1 การวิจัยเกี่ยวกับสุขภาพขององค์การ สุขภาพขององค์การเป็นกรอบแนวคิดอย่างหนึ่งในการ
ศึกษาบรรยากาศขององค์การ (Hoy and Forsyth, 1986; Hoy and Feldman, 1987) ฮอยและคณะได้
ใช้ทฤษฎีของพาร์สันส์เป็นตัวแบบในการศึกษาสุขภาพของโรงเรียน แนวคิดที่ใช้เป็นกรอบในการศึกษาคือ
โรงเรียนที่มีสุขภาพดีเป็นโรงเรียนที่ทุกระดับมีการประสานสอดคล้องกัน ทั้งระดับเทคนิค ระดับการจัดการ
และระดบั สถาบนั โรงเรยี นสามารถตอบสนองความตอ้ งการเชงิ เครือ่ งมอื (instrumental) และความตอ้ งการ
เชิงการแสดงออก (expressive) ได้เป็นอยา่ งดี ขณะเดียวกนั ก็สามารถต่อสูก้ ับความกดดันจากภายนอกและ
ระดมพลังเพื่อท�ำ งานให้บรรลุวัตถุประสงค์ (Hoy, Tarter and Kottkamp, 1991: 68) การศึกษาสุขภาพของ