Page 24 - การวิจัยการบริหารการศึกษา หน่วยที่ 1
P. 24
1-14 การวิจัยการบริหารการศึกษา
มสิ เคล (Hoy & Miskel) ไดจ้ �ำ แนกงานวจิ ยั ตามทฤษฎสี �ำ คญั เปน็ 11 กลมุ่ รวมถงึ ลเู นน็ เบอรก์ และออรน์ สไตน์
(Lunenberg & Ornstein) ที่ได้ให้แนวทางการทำ�วิจัยภายใต้ทฤษฎีสำ�คัญในยุคแนวคิดของพฤติกรรม
ศาสตร์ งานวิจัยเหล่านี้ส่วนมากเป็นงานวิจัยที่ได้อิทธิพลของปรัชญาปฏิฐานนิยมเชิงตรรกะ
ตัวอย่างงานวิจัยของฮอยและคณะ (Hoy, Tarter, & Kottkamp. 1991) เป็นตัวอย่างที่ ฮอย
และคณะพยายามพัฒนาทฤษฎีสุขภาพโรงเรียนโดยสร้างเครื่องมือวัดสุขภาพองค์การ (Organizational
Health Inventory — OHI) ขนึ้ แนวคดิ ส�ำ คญั ไดม้ าจากแนวคดิ เกีย่ วกบั บรรยากาศองคก์ าร (Organizational
Climate) ของฮอลพินและครอฟท์ ฮอยและคณะได้พัฒนาต่อโดยใช้ทฤษฎีระบบทั่วไปของพาร์สันส์
(Parsons) เป็นกรอบในการมององค์การ โดยพาร์สันส์แบ่งองค์การออกเป็น 3 ระดับ ได้แก่ ระดับสถาบัน
ระดบั การจดั การ และระดบั ปฏบิ ตั กิ าร ฮอยและคณะไดใ้ ชร้ ะดบั ขององคก์ ารทัง้ สามระดบั นีเ้ ปน็ ตวั ก�ำ หนดมติ ิ
ของสขุ ภาพ จากกรอบแนวคดิ นี้ สขุ ภาพขององคก์ ารมี 7 มติ ิ หรอื 7 ตวั แปร ไดแ้ ก่ 1) การเนน้ วชิ าการ 2) ขวญั
3) ความเข้มแข็งของสถาบัน 4) การสนับสนุนทางทรัพยากร 5) การเน้นคน (consideration) 6) การเน้นงาน
(initiating structure) และ 7) อิทธิพลของผู้บริหารสถานศึกษา อย่างไรก็ตาม ตัวแปรทั้ง 7 นี้ใช้วัดสุขภาพ
ของโรงเรียนมัธยมศึกษาได้แต่ในการทดสอบกับโรงเรียนประถมศึกษาปรากฏว่า สุขภาพโรงเรียนระดับนี้
มี 5 มิติ คือ 1) ความเข้มแข็งของสถาบัน 2) ภาวะผู้นำ�แบบผู้ร่วมงาน (collegial leadership) 3) อิทธิพล
ของทรัพยากร 4) การเน้นวิชาการ และ 5) ความผูกพันของครู ลักษณะสำ�คัญของการวิจัยเรื่องนี้ คือ การ
ใช้ทฤษฎีเป็นกรอบแนวคิดในการจำ�แนกมิติของสุขภาพ ข้อมูลเป็นข้อมูลเชิงปริมาณ การวิเคราะห์ข้อมูลใช้
การวิเคราะห์ตัวประกอบ (factor analysis) เพื่อจำ�แนกมิติของสุขภาพ
2. การวิจัยตามแนวคิดปรากฏการณ์นิยม (phenomenology) กรีนฟิลด์เป็นผู้นำ�ของแนวคิดนี้
แนวคิดสำ�คัญเกี่ยวกับองค์การของนักปรากฏการณ์นิยม คือ ความเชื่อของบุคคลมีความสำ�คัญมากกว่า
องค์การ หรือกลุ่มมนุษย์อยู่ด้วยความหมาย ความหมายของการกระทำ�จึงสำ�คัญกว่าพฤติกรรมการกระทำ�
ความหมายเป็นผลของภูมิหลัง ประสบการณ์ และความเชื่อของบุคคล โครงสร้างขององค์การเป็นผลมาจาก
ปฏสิ มั พนั ธข์ องบคุ คลในองคก์ าร แผนภมู อิ งคก์ ารจงึ ไมใ่ ชโ่ ครงสรา้ งทีแ่ ทจ้ รงิ ในท�ำ นองเดยี วกนั วตั ถปุ ระสงค์
ขององค์การก็มีความหมายน้อยกว่าวัตถุประสงค์ของบุคคลในองค์การ (Bush. 1986) การวิจัยตามแนวคิด
ปรากฏการณ์นิยมยึดปรัชญาอุดมคตินิยมเป็นหลัก บทบาทของสังคมศาสตร์ก็เพื่อค้นหาว่ามนุษย์แปลความ
หมายของโลกอย่างไร ทฤษฎีในมุมมองนี้ คือ ความหมาย (meanings) ที่มนุษย์ใช้เพื่ออธิบายโลกและ
พฤติกรรม การวิจัย คือ การเสาะแสวงหาความสัมพันธ์ที่มีความหมายและศึกษาผลกระทบของการกระทำ�
ระเบียบวิธีการวิจัยเป็นการวิเคราะห์ภาษาและความหมาย กรีนฟิลด์ได้แสดงความแตกต่างระหว่างการวิจัย
แนวเดิมซึ่งยึดหลักวิทยาศาสตร์ธรรมชาติและการวิจัยแนวใหม่ซึ่งถือว่ามนุษย์เป็นผู้สร้างสังคมดังปรากฏใน
ตารางที่ 1.2
