Page 67 - การวิจัยการบริหารการศึกษา หน่วยที่ 1
P. 67
แนวคิดเกี่ยวกับการวิจัยการบริหารการศึกษา 1-57
การนำ�ผลงานวิจัยไปใช้เป็นกระบวนการต่อเนื่อง จากผลิตสู่การใช้ จากการวิจัยสู่การปฏิบัติ มี
กระบวนการสำ�คัญอยู่ 4 กระบวนการ คือ 1) การวิจัย (research) 2) การพัฒนา (development) 3) การ
เผยแพร่ (diffusion) และ 4) การนำ�ไปใช้ (adoption) (Guba. 1925) กระบวนการทั้ง 4 ขั้นตอนนี้สามารถ
นำ�มาใช้เป็นหลักในการวิเคราะห์ปัญหาของการนำ�ไปใช้ในการบริหารการศึกษาของไทย ดังนี้
1.1 การวิจัย ปัญหาสำ�คัญเกี่ยวกับการวิจัยบริหารการศึกษาของไทยคือ การวิจัยส่วนมาก
เป็นแบบเชิงสำ�รวจ ยังขาดฐานทางทฤษฎี โดยเฉพาะทฤษฎีซึ่งพัฒนาขึ้นจากปัญหาและประสบการณ์ของ
ไทย การวิจัยเพื่อพัฒนาทฤษฎีมีน้อยมากหรือแทบไม่มีเลย ระเบียบวิธีวิจัย (methodology) ยังต้องการ
การพัฒนาและปรับปรุง การวิจัยส่วนมากใช้แบบสอบถาม ขาดการศึกษาแบบสังเกตพฤติกรรมแบบแท้จริง
และการศึกษาเฉพาะกรณี (case study) ที่ลุ่มลึก การวิจัยบริหารการศึกษาส่วนมากทำ�เฉพาะเรื่อง เฉพาะ
ครั้ง เฉพาะเวลา ขาดการวิจัยแบบต่อเนื่อง แหล่งทุนการวิจัยมีจำ�กัด โครงการวิจัยขนาดใหญ่แบบที่มูลนิธิ
เคลลอกซใ์ หเ้ พือ่ อดุ หนนุ การวจิ ยั บรหิ ารการศกึ ษาในสหรฐั อเมรกิ ายงั ไมม่ ปี รากฏในสงั คมไทย และนกั วชิ าการ
การบริหารการศึกษาที่ทำ�การวิจัยเพื่อสร้างองค์ความรู้ทางด้านบริหารการศึกษามีน้อยมาก
1.2 การพัฒนา การพัฒนาเป็นกระบวนการที่ทำ�ต่อเนื่องจากการวิจัย นักพัฒนาเอาผลงาน
วิจัยมาใช้เป็นฐานเพื่อพัฒนาหรือประดิษฐ์สิ่งแปลกใหม่ เช่น ในการวิจัยเชิงทดลองเกี่ยวกับการสอน สมมติ
มีการพบว่า นักเรียนกลุ่มที่สอนโดยการใช้สื่อมีสัมฤทธิผลสูงกว่ากลุ่มที่มีการสอนแบบธรรมดา การพัฒนา
ต่อเนื่องจากผลการวิจัยนี้ก็คือการสร้างสื่อขึ้นเพื่อใช้ในโรงเรียน มีการทดสอบประสิทธิภาพของสื่อและ
ปรับปรุงแก้ไขให้ได้คุณภาพดีจึงนำ�ไปใช้ ในปัจจุบันได้มีการจัดตั้งสถาบันวิจัยและพัฒนา (Research and
Development Institute) ขึ้นในมหาวิทยาลัยต่าง ๆ หลายแห่งพยายามให้ความสำ�คัญต่อการพัฒนาเท่า ๆ
กบั การวจิ ัย แต่ก็มีหลายแหง่ ที่ยงั เนน้ การวจิ ัยเปน็ งานหลกั และให้ความสำ�คัญต่อการพฒั นาน้อยมาก ขอ้ ค้น
พบจากการวิจัยจึงไม่ได้รับการเปลี่ยนแปลงให้เป็นรูปธรรมเท่าที่ควร
1.3 การเผยแพร่ ในต่างประเทศมีวารสารหลายฉบับซึ่งทำ�หน้าที่เป็นสื่อกลางระหว่างผู้ผลิต
ความรู้และผู้ใช้ความรู้ทางด้านบริหารการศึกษา ตัวอย่างเช่น (Educational Administration Quar-
terly, Journal of Educational Administration, The National Association of Secondary School
Principals (NASSP) Bulletin ในประเทศไทย วารสารเกี่ยวกับการบริหารการศึกษาโดยตรงยังมีจำ�กัด
การเผยแพร่ที่สำ�คัญอีกรูปแบบหนึ่งคือการฝึกอบรม แต่การอบรมที่มีประสิทธิภาพจะต้อง
เป็นการอบรมต่อเนื่องจากการพัฒนาในขั้นตอนที่สอง กล่าวคือ ได้มีการพัฒนาระบบ คู่มือ แนวปฏิบัติหรือ
กรณีศึกษาขึ้น แล้วจึงมีการฝึกอบรมเพื่อการนำ�ไปใช้ การอบรมเช่นนี้จะมีประโยชน์ต่อผู้บริหารมาก แต่ใน
ปัจจุบันการฝึกอบรมหลายแห่งและหลายเรื่องมีลักษณะเป็นการบอกทฤษฎีมากกว่าการใช้ทฤษฎีเพื่อบริหาร
การศึกษา ประโยชน์จึงมีน้อย
1.4 การนำ�ไปใช้ กระบวนการนำ�ไปใช้ประกอบด้วย 1) การทดลองในหน่วยปฏิบัติ 2) การ
ติดตั้งระบบหลังจากการทดลอง และ 3) การปรับเข้าสู่ระบบปกติ (institutionalization) กระบวนการทั้ง
สามขั้นตอนนี้มีความสำ�คัญมาก เพราะเป็นการปรับสิ่งที่พัฒนาขึ้นและเผยแพร่มาแล้วให้เข้ากับสภาพและ
ปัญหาของหน่วยปฏิบัติ ขั้นตอนนี้ได้รับความสนใจน้อยมากในการบริหารการศึกษาของไทย
