Page 70 - การวิจัยการบริหารการศึกษา หน่วยที่ 1
P. 70
1-60 การวิจัยการบริหารการศึกษา
ทฤษฎี
กรกาอรบพัแนฒวนคิาดทฤษฎี กรอบแนวปฏิบัติ
ปัญหา
การวิจัย ข้อเสนอแนะ การปฏิบัติ
ปัญหา
ภาพที่ 1.6 ความสัมพันธ์ระหวา่ งทฤษฎี การวิจยั และการปฏิบัติ
ความสัมพันธ์ระหว่างมโนมติทั้งสามดังที่ลูกศรชี้ในภาพที่ 1.6 สามารถอธิบายได้โดยเริ่มต้นจาก
แต่ละจุด ดังนี้
1. จากวิจัยสู่ทฤษฎี เมื่อเฮอร์สเบิร์ก (Herzberg) ทำ�การวิจัยเรื่องการจูงใจ ข้อค้นพบของเขาแตก
ต่างจากคนอื่น แต่เดิมเชื่อกันว่า ความพึงพอใจและความไม่พึงพอใจของคนเป็นมิติเดียวกัน เปรียบเสมือน
เส้นตรงเส้นเดียว ด้านหนึ่งเป็นความพึงพอใจ ด้านหนึ่งเป็นความไม่พึงพอใจ เมื่อคนมีความพึงพอใจ ความ
ไม่พงึ พอใจก็จะหมดไป เหมือนความอิ่มและความหิวอาหาร เมือ่ อิ่มก็ไม่หิว หลงั จากการวจิ ัย เฮอร์สเบิรก์ พบ
ว่า ความพึงพอใจและความไม่พึงพอใจไม่ใช่มิติเดียวกัน เป็นคนละมิติ แตกต่างกันเหมือนการเห็นและการ
ได้ยิน (Newstrom & Davis. 1989) หากจะเปรียบเป็นเส้นตรงดังกล่าวแล้วก็เป็นเส้นตรงสองเส้น เส้นหนึ่ง
เปน็ ความพงึ พอใจ อกี เสน้ หนึง่ เปน็ ความไมพ่ งึ พอใจ ทัง้ สองเสน้ ขนานกนั ปลายดา้ นหนึง่ ของเสน้ ทัง้ สองแสดง
ความน้อย อีกปลายด้านหนึ่งแสดงความมาก หมายความว่า ความพึงพอใจมีอยู่คู่กับความไม่พึงพอใจ จะมี
แต่ละอย่างมากหรือน้อยนั้นอยู่กับปัจจัยที่มีเกี่ยวข้อง ผลการวิจัยนี้นำ�ไปสู่การค้นพบทฤษฎีใหม่คือ ทฤษฎี
สององค์ประกอบ (two-factor theory) ซึ่งเป็นที่รู้จักกันแพร่หลาย
ทฤษฎีเป็นกรอบของการปฏิบัติ ดังแสดงในภาพที่ 1.6 จากตัวอย่างข้อที่ 1 ทฤษฎีสององค์ประกอบ
เป็นกรอบแนวปฏิบัติของผู้บริหารสำ�หรับใช้ในการจูงใจผู้ใต้บังคับบัญชา เมื่อผู้บังคับบัญชาต้องการจูงใจ
ผู้ร่วมงาน หลักในการดำ�เนินการคือ
1) จัดให้มีสิ่งที่สร้างความพึงพอใจในงานให้แก่ผู้ใต้บังคับบัญชาลงมือปฏิบัติ และ
2) จัดการขจัด “สิ่งที่สร้างความไม่พึงพอใจในงาน” ให้มีเหลืออยู่น้อยที่สุด
