Page 73 - การวิจัยการบริหารการศึกษา หน่วยที่ 1
P. 73
แนวคิดเกี่ยวกับการวิจัยการบริหารการศึกษา 1-63
เร่ืองที่ 1.4.1 ความหมายและความสำ�คัญของจรยิ ธรรม
และจรรยาบรรณในการวจิ ยั ทางการบรหิ ารการศกึ ษา
ความหมายของจริยธรรมและจรรยาบรรณในการวจิ ัยทางการบริหารการศกึ ษา
คำ�ว่า จรยิ ธรรม (ethics) โดยทั่วไปหมายถึง ปทสั ถาน (Norms) ของสังคมทีย่ ดึ เป็นแนวการปฏิบัติ
หรือเป็นหลักการทางจริยธรรมในการวิพากษ์วิจารณ์ ประเมิน นำ�เสนอ หรือตีความเรื่องใด ๆ เพื่อแยกแยะ
ระหว่างพฤติกรรมที่พึงประสงค์กับพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ จริยธรรมเป็นความจำ�เป็นในทุกศาสตร์ที่
เกี่ยวกับความรับผิดชอบต่อมนุษย์ ซึ่งรวมทั้งศาสตร์ทางการศึกษา สำ�หรับในสาขาทางการบริหารการศึกษา
นกั บรหิ ารการศึกษามภี าระงานทีเ่ กีย่ วขอ้ งกบั การจดั การศกึ ษาเพือ่ ใหบ้ รรลมุ าตรฐานการศึกษาของหนว่ ยงาน
ซึ่งส่งผลกระทบโดยตรงต่อเด็ก เยาวชน และครอบครัว รวมถึงสังคมในระดับกว้าง ด้วยเหตุนี้ นักบริหาร
การศึกษาจึงต้องมีหน้าที่ตัดสินใจอยู่ทุกวันและในทุกขณะที่ต้องคำ�นึงถึงคุณธรรมจริยธรรมตลอดเวลา
ในการทำ�งาน (Aubrey et al. 2000 อ้างถึงใน Mukherji & Albon. 2010: 34)
นอกจากนี้ ในแต่ละสาขาวิชาชีพก็มีจริยธรรมเฉพาะของตนเพื่อใช้ยึดเป็นแนวทางปฏิบัติร่วมกัน
เพื่อให้สอดคล้องกับจุดมุ่งหมายและเป้าหมายของวิชาชีพของตนซึ่งเรียกว่า จรรยาบรรณ สภาวิจัยแห่ง
ชาติ (2547: 370-371) ได้กล่าวว่า จรรยาบรรณ เป็นหลักความประพฤติอันเหมาะสม แสดงถึงคุณธรรมและ
จริยธรรมในการประกอบอาชีพที่กลุ่มบุคคลและแต่ละสาขาวิชาชีพประมวลขึ้นไว้เป็นหลักเพื่อให้สมาชิกใน
สาขาวิชาชีพนั้น ๆ ยึดถือปฏิบัติ เพื่อรักษาชื่อเสียงและส่งเสริมเกียรติคุณของสาขาวิชาชีพของตน และให้
ความหมายของ “จรรยาบรรณนักวิจัย” ว่าหมายถึง หลักเกณฑ์ความประพฤติปฏิบัติของนักวิจัยทั่วไปเพื่อ
ใหก้ ารด�ำ เนนิ งานวจิ ยั ตัง้ อยูบ่ นพืน้ ฐานของจรยิ ธรรมและหลกั วชิ าการทเี่ หมาะสม ตลอดจนประกนั มาตรฐาน
ของการศึกษาค้นคว้าให้เป็นไปอย่างสมศักดิ์ศรีและเกียรติภูมิของนักวิจัย ด้วยเหตุนี้ จรรยาบรรณนักวิจัยจึง
มีลักษณะเสมือนการควบคุมกำ�กับตรวจสอบพฤติกรรมของนักวิจัยในแต่ละสาขาวิชาชีพให้ประพฤติปฏิบัติ
ตามแนวทางที่กำ�หนดไว้
ในส่วนที่เกี่ยวกับการวิจัย จะเห็นได้ว่า จริยธรรมในการวิจัย (research ethics) จัดเป็น
องค์ประกอบที่สำ�คัญของกระบวนการวิจัย เนื่องด้วยในกระบวนการค้นคว้าวิจัย นักวิจัยจะต้องเข้าไป
เกี่ยวข้องใกล้ชิดกับสิ่งที่ศึกษาไม่ว่าจะเป็นสิ่งมีชีวิตหรือไม่มีชีวิตที่ต้องการการกระทำ�อย่างมีคุณธรรม และ
หากผู้วิจัยขาดความรอบคอบระมัดระวัง ผลการวิจัยอาจส่งผลกระทบในทางลบต่อสิ่งที่ศึกษาได้ จึงอาจ
กล่าวได้ว่าจริยธรรมในการวิจัยเป็นเรื่องเกี่ยวกับหลักการหรือแนวคิดทางคุณความดีที่สนับสนุนการดำ�เนิน
งานวิจัยในทุกขั้นตอน ดังนั้น ความหมายของจริยธรรมในการวิจัยทางการบริหารการศึกษาจึงหมายถึง
หลกั การหรอื แนวคดิ ทางคณุ ความดที ีส่ นบั สนนุ การศกึ ษาวจิ ยั ทีเ่ กีย่ วขอ้ งกบั ศาสตรท์ างการบรหิ ารการศกึ ษา
และถือเป็นองค์ประกอบที่สำ�คัญของระเบียบวิธีวิจัย ทั้งนี้เพื่อป้องกันการล่วงละเมิดในผู้คนที่เข้ามาร่วม