Page 87 - การวิจัยการบริหารการศึกษา หน่วยที่ 11
P. 87
การวิเคราะห์แ ละก ารแปลผ ลข ้อมูล 11-77
ก่อต ั้ง รูปแ บบวิธีการในการบ ริหารสถานศึกษา คุณลักษณะข องผ ู้บริหาร ครู กรรมการส ถานศ ึกษา ชุมชนที่
แวดล้อมโรงเรียน ผลก ารด ำ�เนินงานด ้านต ่าง ๆ เป็นต้น
เร่ืองท่ี 11.2.3 วิธีว ิเคราะหแ์ ละแปลผลข ้อมลู เชิงค ุณภาพ
ในส่วนนี้จะเป็นการนำ�เสนอขั้นตอนและวิธีการในการวิเคราะห์และแปลผลข้อมูลเชิงคุณภาพ
ซึ่งถือว่าเป็นห ัวใจของห น่วยนี้ โดยผู้เขียนจ ำ�แนกการนำ�เสนอออกเป็น 3 ขั้นต อน คือ
การจัดร ะบบข ้อมูล การวิเคราะห์ข้อมูล และการสร้างบ ทส รุป ดังรายละเอียดต่อไปน ี้
1. การจ ดั ระบบข ้อมูล
เมื่อนักวิจัยเริ่มเก็บรวบรวมข้อมูล สิ่งที่ควรทำ�ไปพร้อม ๆ กัน คือ การจัดระบบข้อมูลที่ได้มาให้
เรียบร้อย โดยอาจใช้ข ั้นต อนต่อไปนี้ในก ารจ ัดระบบข ้อมูล
1.1 จดั แ ฟม้ ข อ้ มลู (establishing files) เปน็ ค วามจ �ำ เปน็ ข องน กั ว จิ ยั เชงิ ค ณุ ภาพ นกั ว จิ ยั ค วรว างแผน
ล่วงหน้าว่าควรจัดแฟ้มออกเป็นกี่แฟ้มจึงจะสามารถใช้วิเคราะห์ข้อมูลได้อย่างดี ไม่สับสนหรือไม่ทำ�ข้อมูล
สูญหาย ที่สำ�คัญคือ ควรจ ัดแฟ้มให้สนองต่อปัญหาการวิจัย ในที่นี้มีข ้อเสนอแนะในก ารจัดแ ฟ้ม ดังนี้
1.1.1 แฟม้ ข้อมลู ต ามลำ�ดับวันทีท่ ่ีไดข้ อ้ มูลม า (type of date) เป็นแ ฟ้มที่ใหญ่ที่สุด เนื่องจาก
เป็นแฟ้มเก็บข้อมูลทุกชนิดไม่ว่าจะเป็นข้อมูลจากการสังเกต สัมภาษณ์ หรือการส นทนากลุ่ม แต่อาจแยก
แฟ้มข ้อมูลจ ากก ารศ ึกษาเอกสารไว้ต ่างห าก กรณีท ี่เอกสารด ังก ล่าวม ีจ ำ�นวนม ากไม่เหมาะท ี่จ ะน ำ�มาร วมก ับ
ข้อมูลที่ได้มาด้วยว ิธีก ารอ ื่น
1.1.2 แฟ้มข้อมูลต ามช นิดของข ้อมูล (type of data files) เช่น แฟ้มข ้อมูลจ ากก ารส ัมภาษณ์
การสังเกต การสนทนากลุ่ม การใช้ข ้อมูลเอกสาร รูปภาพ เป็นต้น
1.1.3 แฟ้มข้อมูลตามกลุ่มผู้ให้ข้อมูล (type of participants’ files) เช่น งานวิจัยที่ศึกษาเรื่อง
การม ีส ่วนร ่วมในก ารจ ัดการศ ึกษาข องอ งค์การบ ริหารส ่วนต ำ�บล (อบต.) กลุ่มผ ูใ้หข้ ้อมูลอ าจได้แก่ กรรมการ
อบต. ครูแ ละผ ู้บ ริหารโรงเรียน ผู้ป กครองน ักเรียน เป็นต้น
1.1.4 แฟม้ ข อ้ มลู อ นื่ ๆ (others files) เป็นแ ฟ้มท ีใ่ชร้ วบรวมข ้อมูลเบ็ดเตล็ดต ่าง ๆ ทีน่ อกเหนือ
จากแฟ้มอื่น ๆ ที่กล่าวถึงแล้ว
1.1.5 แฟม้ ว เิ คราะหเ์ บอื้ งต น้ (analytic files) เป็นแ ฟม้ ท ีแ่ ตกต า่ งจ าก ขอ้ 1.1.1–1.1.4 เนือ่ งจาก
แฟ้มนี้เป็นแฟ้มสำ�หรับเก็บรวบรวมข้อสรุปเบื้องต้นจากการอ่านข้อมูลประจำ�วัน ซึ่งแฟ้มนี้ถือว่าเป็นหัวใจ
ของการว ิเคราะห์ข้อมูล (เบญจา ยอดด ำ�เนิน-แอ็ตต ิกจ์. 2536: 240)
