Page 33 - นโยบาย การวางแผน และการพัฒนาคุณภาพการศึกษา หน่วยที่ 7
P. 33
การจัดทำแผนกลยุทธ์เพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษา 7-23
1.2 การกำหนดว ิสัยท ัศน์ พันธก ิจ และเป้าประสงคข์ องอ งค์การ
1.2.1 การกำหนดวิสัยทัศน์ วิสัยทัศน์ (vision) คือ ภาพในอนาคตขององค์การที่ผู้บริหาร
และสมาชิกทุกคนร่วมกันกำหนดหรือจินตนาการขึ้นจากผลการวิเคราะห์สถานการณ์ในปัจจุบัน ผนวกกับ
วัตถุประสงค์ ภารกิจ และค่านิยมขององค์การ โดยพรรณนาให้เห็นถึงเป้าหมายหรือความมุ่งมั่นที่องค์การ
ต้องการบรรลุผลสำเร็จไว้อ ย่างชัดเจน
วิสัยทัศน์ที่ดีควรเขียนเป็นข้อความพรรณนาภาพอนาคตขององค์การที่ปรารถนาให้เกิดขึ้น
โดยม ีอ งค์ป ระกอบสำคัญ 3 ประการ คือ
1 ความคาดหวัง ซึ่งอาจเป็นภาพลักษณ์ขององค์การที่พึงประสงค์ในอนาคต ความ
สามารถเฉพาะที่โดดเด่น แนวคิดหลักก ารที่ช ี้นำอ งค์การ ตัวแบบก ระบวนการที่พ ึงป ระสงค์ เทคโนโลยีแ ละ
เครื่องมือในอ นาคต สภาพแ วดล้อม หรือง านที่ตรงก ับตามค วามต้องการของล ูกค้า ผู้รับบริการหรือผู้มีส่วน
ได้ส่วนเสีย
2) พันธก ิจขององค์การห รือภ าระห น้าที่ซ ึ่งอ งค์การจะต ้องดำเนินก ารให้บรรลุผ ลสำเร็จ
ตามวิสัยทัศน์ท ี่ก ำหนดไว้
3) ค่านิยมร่วมหรือค ุณค่าหลัก ปรัชญา ความเชื่อที่ย ึดถือร่วมก ันในองค์การ
หากพ จิ ารณาในแ งก่ ารว างแผน วสิ ยั ท ศั น์ คอื ความค าดห วงั ห รอื ภ าพฝ นั ในอ นาคตข องอ งคก์ าร
ภายในช่วงระยะเวลาใดเวลาหนึ่ง ซึ่งอาจกำหนดไว้เป็น 5 ปี 10 ปี หรือ 15 ปีข้างหน้า ดังนั้น การกำหนด
ว ิสัยทัศน์จึงค วรเขียนเป็นข้อความที่มีค ุณลักษณะ ดังนี้
1 สร้างแรงก ระตุ้นหรือแรงบ ันดาลใจให้แก่สมาชิกในอ งค์การ
2) ขยายขีดจ ำกัดไปส ู่ความก ้าวหน้าข ององค์การ
3) ชัดเจน ไม่คลุมเครือ
4) เป็นสิ่งท ี่ท ำได้จริง ไม่เพ้อฝ ัน
5) สอดคล้องก ับค่านิยมสำคัญของอ งค์การ
6) สื่อค วามหมายได้ช ัดเจน หรือเข้าใจง ่าย
สำหรับกระบวนการในก ารส ร้างว ิสัยท ัศน์ขององค์การ อาจดำเนินการต ามขั้นต อนด ังนี้
1) จัดประชุมคณะทำงานออกแบบสร้างวิสัยทัศน์โดยให้แต่ละคนระบุเหตุการณ์ หรือ
การต ัดสินใจในอ ดีตที่เคยขึ้นกับองค์การ ประมาณ 4-8 รายการ
2) ให้สมาชิกแต่ละคนเขียนวัตถุประสงค์ในการทำงานให้กับองค์การโดยให้แสดงถึง
ความผ ูกพันด้านจ ิตใจห รือค วามรับผ ิดชอบที่ม ีต ่องานท ี่ทำ
3) ให้ส มาชิกร ่วมก ันจ ินตนาการว่าในอนาคต (อาจระบุเป็นช ่วงเวลาให้ชัดเจน เช่น 5 ปี
10 ปี หรือ 15 ปีข้างหน้า เป็นต้น) องค์การควรจะประสบความสำเร็จในด้านใด มีชื่อเสียงด้านใด บรรลุ
วัตถุประสงค์อะไรบ ้าง หรือย ังมีข้อบ กพร่องในด ้านใดบ้าง
4) ให้สมาชิกร่วมกันพิจารณาว่า ลักษณะขององค์การที่คาดหวังไว้นั้นสอดคล้องกับ
ภารกิจและหน้าที่ข ององค์การมากน้อยเพียงใด