Page 22 - หลักการและแนวคิดทางการปฐมวัยศึกษา หน่วยที่ 4

4-12 หลักการและแนวคิดทางการปฐมวัยศึกษา

ลักษณะนิสัยที่ดีงามให้แก่เด็กเพื่อให้มีพัฒนาการทั้งด้านร่างกาย อารมณ์ จิตใจ สังคม และสติปัญญา ตาม
วัยของเด็ก การจัดการศึกษาปฐมวัยในระบบ นอกจากหน่วยงานของรัฐเป็นผู้จัดเองเป็นส่วนใหญ่แล้ว ยัง
ส่งเสริมให้หน่วยงานภาคเอกชน องค์กรเอกชน ผู้ปกครอง ครอบครัว และหน่วยงานปกครองส่วนท้องถิ่น
และสถาบันทางศาสนาเข้ามารว่ มจัดระยะเวลาเรยี นใชเ้ วลาประมาณ 1-3 ปี โดยรบั เด็กทีม่ ีอายุ 3-6 ปี อย่างไร
ก็ดีในปัจจุบันสถานศึกษาเอกชนในสังกัดสำ�นักงานคณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชน สำ�นักงานปลัด
กระทรวงศึกษาธิการ มีการเปิดสอนตั้งแต่ชั้นเตรียมอนุบาล รับเด็กตั้งแต่อายุ 2-6 ปี ใช้ระยะเวลาเรียนรวม
4 ปี

ดังนั้น รูปแบบการจัดการศึกษาปฐมวัยในระบบ จึงหมายถึงการจัดการศึกษาสำ�หรับเด็กอายุ 3-6 ปี
ที่มุ่งปลูกฝังและส่งเสริมลักษณะนิสัยที่ดีงามให้แก่เด็กเพื่อให้มีพัฒนาการทั้งด้านร่างกาย อารมณ์ จิตใจ
สังคม และสติปัญญา ตามวัยของเด็ก เพื่อเข้าเรียนในระดับประถมศึกษาต่อไป เป็นการศึกษาที่จัดขึ้นโดยมี
โครงสรา้ งกฎระเบยี บ มกี ารแบง่ ระดบั ชัน้ ชดั เจน มกี ารก�ำ หนดหลกั สตู ร จดั โครงสรา้ งสาระการเรยี นรู้ ก�ำ หนด
เวลาเรียน กำ�หนดกิจกรรมการเรียนการสอนของแต่ละระดับชั้น มีเกณฑ์ในการวัดและประเมินผล ใช้เวลา
เรียนยาวนานตามที่หลักสูตรกำ�หนด กำ�หนดคุณสมบัติของผู้สอน การเรียนการสอนเกิดขึ้นในสถานที่จัด
ขึ้นโดยเฉพาะ เช่น โรงเรียน สถานที่รับเลี้ยงเด็กกลางวัน ศูนย์เด็กปฐมวัย ศูนย์โภชนาการ ศูนย์อบรมเด็ก
ในวัดและในมัสยิด เป็นต้น

ลกั ษณะสำ�คัญของรปู แบบการจัดการศึกษาปฐมวัยในระบบ

ทองอยู่ แก้วไทรฮะ (2554: 7-8) ได้กล่าวถึงลักษณะที่สำ�คัญของรูปแบบการจัดการศึกษาปฐมวัย
ในระบบ สรุปได้ดังนี้

1. เป็นการศึกษาที่รัฐเป็นฝ่ายจัด รัฐเป็นฝ่ายลงทุนเป็นส่วนใหญ่ แม้ว่าจะมีการจัดโดยเอกชน
อยู่ด้วย แต่ส่วนใหญ่แล้วการศึกษาปฐมวัยในระบบรัฐจัดเป็นส่วนใหญ่ งบประมาณส่วนใหญ่ ได้แก่ การ
ลงทุนในด้านอาคารสถานที่ วัสดุครุภัณฑ์ เงินเดือนครูและบุคลากร กิจกรรมการเรียนรู้ สื่อและอุปกรณ์การ
เรยี น การกีฬา รวมทั้งคา่ อาหารเสริม อาหารกลางวัน สว่ นผู้ปกครองและชุมชนจะรับผิดชอบในด้านค่าใช้จ่าย
ส่วนตัวของเด็ก เช่น เครื่องแต่งกาย ค่าอาหาร ค่าพาหนะเดินทาง สื่อ อุปกรณ์การเรียนส่วนตัว

2. กลุ่มเป้าหมายเป็นเด็กอายุ 3-6 ปี เป็นวัยที่จะสามารถเรียนรู้ความรู้ที่เป็นพื้นฐานได้เต็มที่
เต็มเวลา เป็นวัยแห่งการเจริญเติบโตทั้งทางร่างกาย จิตใจ อารมณ์ สังคม และสติปัญญา สามารถอบรมบ่ม
นิสัยได้รวดเร็ว และมีประสิทธิภาพ

3. มีโครงสร้างของระบบที่แน่นอน เป็นไปตามลำ�ดับขั้น ตามลำ�ดับพัฒนาการของเด็ก การศึกษา
ปฐมวัยในระบบ จะกำ�หนดจำ�นวนชั้นปี และเกณฑ์อายุของผู้เรียนทั้งจุดเริ่มต้นและจุดสิ้นสุดของการเรียน
จะเป็นเครื่องกำ�กับตัวผู้เรียนให้เข้าสู่ระบบด้วยอายุที่เท่ากัน เป็นรุ่นๆ ทำ�ให้เกิดความสะดวกในการจัดการ
เรียนการสอนให้เด็กมีความพร้อม

4. เป็นการจัดการเรียนการสอนอยู่ภายในโรงเรียนหรือสถานศึกษาเป็นหลัก มีรูปแบบการจัด
สถานศึกษา การจัดบรรยากาศการเรียนรู้ วัฒนธรรมและวิถีปฏิบัติต่างๆ ที่เป็นโลกเฉพาะของสถานศึกษา