Page 32 - การจัดประสบการณ์การเรียนรู้ภาษาไทย
P. 32
1-22 การจัดประสบการณ์การเรียนรู้ภาษาไทย
การจดั ระดบั ความรูส้ ู่ระดบั การคิด
ในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนวิชาภาษาไทย และวิชาอื่นๆ มักจะยึดวัตถุประสงค์ทาง
พทุ ธพิ สิ ยั ของบลมู (Bloom, 1956: 183-184) ซงึ่ เปน็ วตั ถปุ ระสงคท์ างความรทู้ เี่ รยี งล�ำ ดบั การคดิ จากขนั้ พนื้ ฐาน
สู่ขั้นสูงสุดคือ จำ� เข้าใจ นำ�ไปใช้ วิเคราะห์ สังเคราะห์ และประเมินค่า ดังนั้น การจัดระดับความรู้ทั้งสี่ระดับ
ของการคิดตามวัตถุประสงค์ของบลูมทั้งหกระดับจะได้ดังนี้
1. ความรู้ระดับที่ 1 เป็นเนื้อหาที่ต้องใช้การคิดระดับจำ�ซึ่งเป็นความคิดระดับง่ายที่สุดสำ�หรับ
บคุ คลทีม่ สี มองอยใู่ นระดบั ปกติ ความรใู้ นระดบั นตี้ อ้ งใชค้ วามจ�ำ เปน็ หลกั เชน่ พยญั ชนะไทย สระ วรรณยกุ ต์
หลักภาษา ชื่อสถานที่ ตัวละครในวรรณคดี และอื่นๆ ที่ต้องใช้ความจำ� ความคิดในระดับจำ�จึงเกี่ยวข้องกับ
เนื้อหาโดยตรง ซึ่งเนื้อหาเหล่านั้นไม่มีความซับซ้อน
2. ความรู้ระดับที่ 2 เป็นเนื้อหาที่ใช้การคิดระดับเข้าใจเป็นการคิดที่สูงกว่าขั้นจำ� ได้แก่ การเข้าใจ
หลักการ ทฤษฎี กระบวนการ เพื่อการนำ�ไปใช้ได้ถูกต้อง ในวิชาภาษาไทย ได้แก่ การแต่งประโยค ซึ่งต้อง
ประกอบด้วยประธาน กริยา อาจมีกรรม หรือมีส่วนขยายได้ การเขียนเรียงความ และย่อความ ก็เป็นความรู้
และความคิดในระดับที่ 2 ซึ่งต้องเข้าใจเกี่ยวกับรูปแบบของการเขียน และการใช้ภาษา แต่ในขณะเดียวกัน
ก็ต้องใช้ความคิดในระดับจำ�ด้วยเพื่อเขียนและสะกดคำ�ให้ถูกต้อง
3. ความรู้ระดับที่ 3 เป็นการสรุปแนวคิดซึ่งเป็นแก่นของเรื่องที่ได้จากการอ่าน การฟัง และ
การเรียนรู้เรื่องต่างๆ ที่ต้องมีการสรุปให้สั้นที่สุดเพื่อให้เกิดการเข้าใจซึ่งเป็นการเข้าใจที่สูงกว่าระดับที่ 2
การเข้าใจในระดับนี้เป็นการเข้าใจเรื่องราวทั้งหมดที่ซับซ้อนและยากขึ้น เช่น อ่านเรื่อง นายพรานเลี้ยงหมี
จบแล้วเข้าใจเรื่องทั้งหมดสามารถสรุปเป็นแนวคิดได้ ซึ่งความรู้ในระดับนี้มิได้เกี่ยวข้องกับหลักการหรือ
ทฤษฎี ตลอดจนกระบวนการ เป็นการเข้าใจที่แตกต่างจากการเรียนรู้ในระดับที่ 1 และระดับที่ 2 แต่เป็น
การสรุปออกมาเป็นแนวคิด
4. ความรู้ระดับที่ 4 เป็นความรู้ที่ต้องใช้ระบบการคิดที่ซับซ้อนได้แก่การคิดเกี่ยวกับ การนำ�
เรื่องที่เรียนไปใช้ประโยชน์ การคิดเกี่ยวกับการวิเคราะห์ การสังเคราะห์ และการประเมินค่าจากเรื่องที่เรียน
ความรู้และการคิดในขั้นนี้ต้องอาศัยพื้นฐานความรู้และการคิดในขั้นที่ 1, 2 และ 3
ตัวอย่าง แสดงระดับความรู้กับระดับความคิด จากตอนหนึ่งของบทละครเรื่อง รามเกียรติ์
ตอนศึกไมยราพ
ไมยราพ มี 1 พักตร์ 2 กร กายสีม่วงอ่อน มีตระบองและกล้องยาสะกดเป็นอาวุธ ทั้งยังถอดดวงใจ
เปน็ แมลงภูเ่ กบ็ ซอ่ นไว้ ไมยราพเปน็ ญาตกิ บั ทศกณั ฑ์ ตอ่ มาไมยราพมาชว่ ยทศกณั ฑร์ บกบั กองทพั ของพระราม
ได้สะกดทัพและจับพระรามมาขังไว้ในนครบาดาล หนุมานติดตามมาช่วยต้องรบกับมัจฉานุจนได้รู้ว่าเป็น
พ่อลูกกัน แล้วสังหารไมยราพได้ในที่สุด
วรรณคดีลำ�นำ� ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 หน้า 163