Page 71 - การจัดประสบการณ์การเรียนรู้คณิตศาสตร์
P. 71
การจัดประสบการณ์ก ารเรียนรู้เกี่ยวกับก ารวัด 6-61
อีกท ั้งน ักเรียนย ังส ามารถเชื่อมโยงได้ว ่า เมื่อเปรียบเทียบก ล่องท รงส ี่เหลี่ยมม ุมฉากห รือแ ท่งป ริซึม
ที่ป ริมาตรเป็นจำ�นวนที่มีตัวประกอบม ากเท่าไร กล่องหรือป ริซึมนั้นก ็จะสามารถสร้างได้มากแ บบกว่า
กิจกรรมท ี่ 5 การใช้เครื่องต วงช นดิ ท ว่ี ัดไดเ้ พยี งหนึง่ หนว่ ย
วัตถุประสงค์ เพื่อให้น ักเรียนส ามารถหาความจุโดยใช้เครื่องต วงท ี่วัดได้ห น่วยเดียว
อุปกรณ์ ขัน แก้ว นํ้า ทราย ภาชนะท ี่ต ้องการหาความจ ุ และภาช นะอื่นๆ ที่ตวงได้ เช่น กล่องนม
วิธีการ ให้นักเรียนเลือกภาชนะอย่างใดอย่างหนึ่งเป็นเครื่องตวง ตวงนํ้าหรือทรายให้เต็มเครื่องตวง
นั้น แล้วเทใส่ภ าชนะท ี่ต ้องการห าความจุจ นเต็มพ อดี นับจ ำ�นวนค รั้งท ี่เติมก ็จ ะได้ค วามจ ุข อง
ภาชนะน ั้น ในก รณีท ี่ก ารเติมค รั้งส ุดท้ายย ังไม่ทันเทหม ดเครื่องต วงแ ตป่ รากฏว ่าน ํ้าห รือท ราย
เต็มภาชนะเสียแล้ว ก็ให้ใช้วิธีกะประมาณว ่านํ้าหรือทรายที่เทลงไปครั้งส ุดท้ายเป็นเศษส่วน
เท่าไรของเครื่องต วงน ั้น นำ�เศษส่วนที่ได้ไปร วมก ับจ ำ�นวนเต็ม ก็จะได้ค วามจ ุข องภ าชนะตาม
ต้องการ หน่วยที่ใช้อาจใช้ชื่อของภาชนะที่ใช้เป็นเครื่องตวงก็ได้ เช่น ใช้ขันเป็นเครื่องตวงก็
เรียกชื่อห น่วยว่า “ขัน” เป็นต้น หรืออ าจตั้งช ื่อหน่วยขึ้นมาใหม่ต ามใจชอบก็ได้
กิจกรรมท ี่ 5 เป็นการนำ�ส ิ่งที่ม ีอยู่แล้วมาใช้เป็นเครื่องตวง ซึ่งถ ้าไม่สามารถหาภ าชนะที่ม ีข นาดต าม
ที่ต้องการได้ อาจสร้างเครื่องต วงขึ้นเองก ็ได้ เช่น นำ�ก ระดาษมาพ ับเป็นกล่องแ ล้วใช้ต วงท ราย เป็นต้น
การใช้เครื่องตวงในกิจกรรมที่ 5 เป็นการใช้เครื่องตวงประเภทที่วัดได้เพียงหนึ่งหน่วยเท่านั้น
ถ้าต้องการใช้เครื่องตวงที่วัดได้มากกว่าหนึ่งหน่วย ก็สามารถสร้างเครื่องตวงชนิดมากกว่าหนึ่งหน่วยได้
ดังต ัวอย่างในกิจกรรมที่ 6
กจิ กรรมที่ 6 การใช้เครื่องตวงชนดิ ท ่วี ัดไ ดห้ ลายห นว่ ย
วัตถุประสงค์ เพื่อให้นักเรียนสามารถสร้างเครื่องตวงและหาความจุโดยใช้เครื่องต วงที่สร้างขึ้นเองได้
อุปกรณ์ ทราย แก้วน ํ้า 2 ใบ ทรายห รือน ํ้า แถบกระดาษแ ข็ง สี ไม้บรรทัด เทปใส
วิธีก าร 1. ใหน้ ักเรียนก ำ�หนดห น่วยก ารว ัดข ึ้นโดยใชท้ รายห รือน ํ้าเทใสแ่ ก้วใบท ี่ 1 ปริมาณเท่าใดแ ล้ว
แต่ต้องการห น่วยการตวงเล็กหรือใหญ่เพียงใด แล้วใช้สีทำ�เครื่องหมายบ นแถบกระดาษ
ที่ป ิดไว้ข้างแก้วเพื่อแ สดงร ะดับ ต่อไปให้เทนํ้าห รือทรายจากแก้วใบท ี่ 1 ไปใส่แ ก้วใบที่ 2
แล้วท ำ�เครื่องหมายแ สดงระดับไว้บนแ ก้วใบท ี่ 2 ต่อไปนำ�แ ก้วใบท ี่ 1 ไปเติมทรายหรือนํ้า
ให้พ อดีก ับเครื่องหมายท ี่ท ำ�ไว้แ ล้วน ำ�ไปเทล งในแ ก้วใบท ี่ 2 แล้วท ำ�เครื่องหมายไว้บ นแ ก้ว
ใบท ี่ 2 อีก ทำ�อ ย่างน ี้ไปเรื่อยๆ จนเครื่องหมายแ สดงระดับสูงเกือบถึงป ากแก้ว แก้วใบท ี่
2 ก็จ ะก ลายเป็นเครื่องตวงที่มีห น่วยการต วงตามท ี่นักเรียนก ำ�หนดข ึ้น ซึ่งน ักเรียนอ าจจะ
ตั้งชื่อห น่วยข ึ้นเองตามใจชอบ
2. ให้นักเรียนน ำ�เครื่องตวงท ี่ส ร้างขึ้นไปว ัดค วามจุข องส ิ่งต ่างๆ เช่น ความจุข องขวดนํ้า โดย
การนำ�ท รายห รอื น ํา้ เตมิ ใหเ้ ตม็ ข วดน ํา้ แลว้ น ำ�ไปเทใสเ่ ครือ่ งต วงท สี่ รา้ งไว้ เครือ่ งต วงเหลา่ น ี้
จะวัดได้หยาบๆ โดยเฉพาะในกรณีที่เป็นเศษของจำ�นวนเต็มหรือหน่วยการตวงมีขนาด
ใหญ่ ซึ่งอ าจจ ะอ่านค ่าออกมาในร ูปข องเศษส่วน เช่น ครึ่งหนึ่ง หนึ่งในส าม หรือห นึ่งในสี่
เป็นต้น
