Page 72 - การจัดประสบการณ์การเรียนรู้คณิตศาสตร์
P. 72
6-62 การจัดประสบการณ์การเรียนรู้คณิตศาสตร์
กิจกรรมที่ 5 และ 6 นี้ครูควรเน้นให้นักเรียนเห็นความแตกต่างของจำ�นวนหน่วยที่วัดได้เมื่อใช้
หน่วยท ีต่ ่างก ันด ้วย กล่าวค ือเมื่อใชห้ น่วยเล็กจ ะไดจ้ ำ�นวนห น่วยม าก ถ้าใชห้ น่วยใหญก่ ว่าจ ะไดจ้ ำ�นวนห น่วย
น้อยล ง
การส อนก ารต วงค รคู วรฝ ึกท ักษะใหก้ ับน ักเรียนท ั้งก ารต วงข องแ ห้งแ ละข องเหลว เนื่องจากล ักษณะ
การต วงข องทั้งสองป ระเภทจ ะแ ตกต ่างกัน ดังนี้
การต วงของแห้ง ครูอ าจส าธิตวิธีก ารตวงเป็นล ำ�ดับข ั้นตอน และให้ค ำ�แ นะนำ�ว ่า
- ในก ารตวงข องแ ห้ง เมื่อใส่สิ่งของท ี่ตวงลงไปแล้วต ้องไม่เขย่าภาชนะต วง
- เมื่อใส่สิ่งของที่ตวงลงไปจนเต็มหรือพูนภาชนะแล้ว ต้องใช้ไม้ที่มีขอบเรียบ (ไม้บรรทัด)
ปาดสิ่งของให้เรียบเสมอขอบภาชนะตวง ในกรณีที่สิ่งของที่จะตวงมีลักษณะละเอียด เช่น ทราย ข้าว
ถั่วเขียว งา แป้ง เป็นต้น
- ในกรณีที่สิ่งของที่จะตวงมีลักษณะเป็นชิ้นใหญ่ไม่เป็นระเบียบ เช่น กระจับ ถั่วลิสงทั้ง
เปลือก เมื่อใส่สิ่งของที่จ ะตวงลงไป จะต ้องใส่จ นพูนภ าชนะที่ต วง โดยไม่ต้องใช้ไม้ป าดสิ่งของให้เรียบเสมอ
ขอบภาชนะต วง เนื่องจากสิ่งของว างซ ้อนไม่เป็นร ะเบียบ เกิดช ่องว ่างในภ าชนะต วง
การต วงข องเหลว ครอู าจส าธิตว ิธกี ารต วงห รือแ นะนำ�ว ่า การต วงข องเหลวต ้องต วงจ นเต็มเสมอข อบ
ภาชนะต วง หรือเสมอขีดท ี่บ อกไว้ในเครื่องตวง
หลักสูตรชั้นประถมศึกษาป ีท ี่ 5-6 กำ�หนดให้น ักเรียนใช้ส ูตรการค ำ�นวณเฉพาะการหาป ริมาตรข อง
วัตถุทรงสี่เหลี่ยมม ุมฉากเท่านั้น ส่วนรูปเรขาคณิตสามมิต ิอื่นๆ ให้ใช้ก ารหาปริมาตรด ้วยการทดลองโดยใช้
หลกั ก ารแ ทนทีน่ ํ้าซ ึง่ เปน็ ห ลกั ก ารข อง อารค์ มี ดี สี ซึง่ ค น้ พ บว า่ เมื่อห ยอ่ นว ตั ถลุ งในน ํา้ ปรมิ าตรข องน ํ้าท ีล่ น้ อ อก
มาห รือสูงขึ้นกว่าเดิมก ็คือปริมาตรของว ัตถุท ี่หย่อนลงไป จากหลักก ารนี้จึงนำ�ม าใช้เป็นว ิธีในก ารห าป ริมาตร
ของวัตถุท รงตันใดๆ ได้ ดังตัวอย่างกิจกรรมท ี่ 7
กิจกรรมท ี่ 7 การห าปริมาตรโดยใช้หลักการแ ทนที่น้ํา
วัตถุประสงค์ เพื่อให้น ักเรียนส ามารถห าป ริมาตรของวัตถุท รงตันได้
อุปกรณ์ แก้วน ํ้า นํ้า สี กระบอกตวง ก้อนหิน
วิธีก าร เทนํ้าใส่แก้วแล้วทำ�เครื่องหมายแสดงระดับนํ้าไว้ แล้วหย่อนก้อนหินลงไป จะสังเกตเห็นว่า
ระดับน ํ้า สูงข ึ้น เสร็จแล้วเทน ํ้าใส่ล งในก ระบอกต วงจ นร ะดับน ํ้าล ดล งถ ึงเครื่องหมายท ี่แสดง
ไว้ ปริมาตรของนํ้าในก ระบอกตวงท ี่ได้ก็คือปริมาตรของก้อนหินน ั่นเอง
(1) (2) (3) (4)