Page 84 - สารัตถะและวิทยวิธีทางสังคมศึกษา
P. 84
8-74 สารัตถะและวิทยวิธีทางสังคมศึกษา
เปน็ ความรบั ผดิ ชอบของรฐั บาล หรอื องคก์ รทีเ่ กีย่ วขอ้ งในการดแู ลรกั ษาสิง่ แวดลอ้ มดงั กลา่ ว คนสว่ นใหญม่ กั
ไมต่ ระหนกั วา่ เมื่อคนแตล่ ะคนทำ�คนละเลก็ คนละน้อยก็จะกลายเปน็ ผลงานทีย่ ิง่ ใหญไ่ ด้ ดงั นัน้ กจิ กรรมนีจ้ งึ
มุ่งหวังเพื่อให้นักเรียนควรได้เรียนรู้ว่าการดูแล รักษาสิ่งแวดล้อมนั้น นักเรียนแต่ละคนควรได้ปฏิบัติจริงที่
บ้านเป็นนิสัย แม้จะเป็นสิ่งเล็กน้อยก็จะทำ�ให้สิ่งแวดล้อมและสังคมดีขึ้นได้
(1) วัตถุประสงค์ของกจิ กรรม
- เพื่อให้นักเรียนได้ตระหนักถึงปัญหาสิ่งแวดล้อมในชุมชนของตน
- เพื่อสร้างความรู้ ความเข้าใจว่าประชาชนในท้องถิ่นสามารถตรวจสอบ
ปัญหาสิ่งแวดล้อมในชุมชนของตนได้
- เพื่อกระตุ้นให้นักเรียนทุกคนได้ลงมือปฏิบัติจริงในการแก้ไขปัญหา
สิ่งแวดล้อม
(2) กิจกรรม กำ�หนดให้นักเรียนทำ�สิง่ ต่อไปนี้
- ใหน้ กั เรยี นระบรุ ายการ (list) ทีเ่ ปน็ ปญั หาสิง่ แวดลอ้ มส�ำ คญั ในบา้ นหรอื
ในชุมชนของตน
- ให้นักเรียนจัดลำ�ดับความสำ�คัญของรายการดังกล่าว
- ให้นักเรียนเขียนเป็นตาราง 3 ช่อง ประกอบด้วย ช่องปัญหา กิจกรรม
แก้ไขโดยประชาชน และกิจกรรมแก้ไขโดยรัฐ เพื่อให้นักเรียนคิดว่าปัญหานั้นประชาชนแก้ไขโดยปฏิบัติ
อย่างไร และรัฐต้องทำ�อะไร เป็นต้น
- เปรียบเทียบตารางของตนเองและของเพื่อน และแลกเปลี่ยนข้อมูล
ระหว่างกัน
- เขียนกิจกรรมหนึ่งอย่างที่นักเรียนสามารถลงมือแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อม
ของแต่ละประเด็นปัญหา
สำ�หรับการเรียนการสอนสิ่งแวดล้อมศึกษานั้นควรเน้นกระบวนการเรียนซึ่งมีลักษณะ
เป็นสหสัมพันธ์วิทยาการในการศึกษาความซับซ้อนของปัญหาสิ่งแวดล้อมที่เราเผชิญอยู่ เพราะเป็นไปไม่
ได้ที่เราจะสามารถแก้ไขปัญหาโดยใช้ความรู้จากสาขาวิชาหนึ่งวิชาใด และการเรียนรู้ด้วยกระบวนการจะ
ท�ำ ใหน้ กั เรยี นเกดิ ทกั ษะในการลงมอื ปฏบิ ตั ิ ทกั ษะการตัดสนิ ใจ เกิดความเชือ่ มั่นในตนเอง นำ�ไปสูก่ ารพัฒนา
พฤติกรรมที่พึงประสงค์ได้
4) การประเมินผล (evaluation) เป็นกระบวนการที่จะช่วยให้ทั้งครูและนักเรียนได้
ทราบว่าการเรียนรู้นั้นได้เกดิ ขึ้นหรือไม่อย่างไร ซึง่ จะทำ�ใหค้ รสู ามารถเปลี่ยนวิธกี ารสอนที่ใช้อยูไ่ ด้ ดังนัน้ รปู
แบบในการประเมินผลนี้ทั้งครูและนักเรียนควรจะได้รับทราบและเป็นที่เข้าใจ ในหลายแห่งการประเมินผล
คอ่ นขา้ งจะเปน็ ระบบในรปู ของการสอบ ทัง้ นี้ เพราะระบบการศกึ ษาสว่ นใหญม่ ุง่ เนน้ การสอบ (examination-
oriented) แตส่ �ำ หรบั ในกระบวนการของสงิ่ แวดลอ้ มศกึ ษาแลว้ การประเมนิ ผลประกอบไปดว้ ย 3 องคป์ ระกอบ
ใหญ่ๆ คือ