Page 24 - การพัฒนาทักษะและประสบการณ์วิชาชีพ สำหรับผู้นำทางการศึกษา

2-14 การพัฒนาทักษะและประสบการณ์วิชาชีพสำ�หรับผู้นำ�ทางการศึกษา

ตารางท่ี 2.1 ภาวะผู้น�ำ แบบต่อเน่อื งเต็มรูปแบบ (A full range leadership continuum)

ภาวะผนู้ �ำ แบบปลอ่ ยตามสบาย ภาวะผ้นู �ำ แบบแลกเปลย่ี น ภาวะผนู้ ำ�การเปลย่ี นแปลง
(laissez-faire leadership) (transactional leadership) (transformational leadership)

1.ไมม่ กี ารแลกเปลีย่ นหรอื อยูก่ บั ที่ 2. ภ าวะผู้นำ�แบบให้รางวัลตาม 5. คุณลักษณะการมีอิทธิพล
สถานการณ์ (contingent อย่างมีอุดมการณ์หรือเกิด
reward) บารมี (idealized influence
attributed or charisma)
3. การบริหารแบบวางเฉยเชิงรุก
(active management by
exception)

4. การบริหารแบบวางเฉยเชิงรับ 6. พ ฤติกรรมการมีอิทธิพลอย่าง
(passive management มีอุดมการณ์ หรือการกระทำ�
by exception) ที่ก่อให้เกิดบารมี (idealized
influence behavior or
charismatic actions)

7. ก ารสร้างแรงบันดาลใจ
(inspiration motivation)
8. ก ารกระตุ้นทางปัญญา
(intellectual stimulation)
9. การคำ�นึงถึงความเป็น

ปัจเจกบุคคล (individual-
ized consideration)

ที่มา: ป รับจาก W.K. Hoy & C.G. Miskel. (2008). Educational administration: theory. research and practice. 8thed.
New York: McGraw Hill, p. 445.

จากตารางที่ 2.1 แสดงให้เห็นถึงภาวะผู้นำ�ที่มีการปรับเปลี่ยนเต็มรูปแบบนับจากภาวะผู้นำ�แบบ
ตามสบายสู่ภาวะผู้นำ�แบบแลกเปลี่ยน และภาวะผู้นำ�การเปลี่ยนแปลง ตามลำ�ดับ ข้อสังเกตประการหนึ่งคือ
ในประเดน็ ของการใชอ้ ทิ ธพิ ล (idealized influence) ในภาวะผูน้ �ำ การเปลีย่ นแปลงนัน้ เสรมิ ศกั ดิ์ วศิ าลาภรณ์
(2546) ได้ให้คำ�นิยามว่าหมายถึงความเสน่หา (charisma) อันเป็นความสามารถของผู้นำ�ที่จะทำ�ให้
ผู้อื่นอยากจะยอมรับและยอมเป็นผู้ตาม ผู้นำ�ประเภทนี้มีความสามารถในการชักนำ� เกลี้ยกล่อมและมีพลังที่
จะกระตุ้นให้ผู้อื่นเห็นคล้อยตาม และแบสได้กำ�หนดให้มี 2 รูปแบบ คือ การใช้อิทธิพลจากคุณลักษณะผู้นำ�
(idealized influence attributed) อันเป็นการรับรู้ของผู้ตามในคุณลักษณะของผู้นำ�ว่ามีความน่าเสน่หา
มบี ารมี มคี วามเชือ่ มัน่ และมอี �ำ นาจ สว่ นการใชอ้ ทิ ธพิ ลจากพฤตกิ รรมผูน้ �ำ (idealized influence behavior)