Page 56 - การพัฒนาทักษะและประสบการณ์วิชาชีพ สำหรับผู้นำทางการศึกษา
P. 56
2-46 การพัฒนาทักษะและประสบการณ์วิชาชีพสำ�หรับผู้นำ�ทางการศึกษา
เรื่องท่ี 2.2.3 กลยทุ ธ์การบรหิ ารการเปลย่ี นแปลง
ในการบริหารการเปลี่ยนแปลงในองค์การนั้น ผู้บริหารองค์การสามารถเลือกกลยุทธ์ที่ใช้ในการ
บริหารการเปลี่ยนแปลงโดยขึ้นอยู่กับสถานการณ์ในแต่ละองค์การและในแต่ละช่วงเวลา โดยกลยุทธ์การ
บริหารการเปลี่ยนแปลงองค์การนั้นอาจแบ่งออกเป็นกลยุทธ์การบริหารการเปลี่ยนในองค์การต่างๆ และ
กลยุทธ์ที่ใช้ในการบริหารการเปลี่ยนแปลงในหน่วยงานภาครัฐ ดังนี้
1. กลยุทธ์การบริหารการเปลี่ยนในองค์การต่างๆ โดยมีกลยุทธ์ที่สามารถนำ�ไปปรับใช้ในองค์การ
ดังนี้ (ปัณรส มาลากุล ณ อยุธยา ม.ป.ป.)
1.1 กลยุทธ์การปรับเปลี่ยนองค์การโดยการบัญชาการ (commander approach) การปรับ
เปลี่ยนองค์การด้วยวิธีนี้เป็นการที่ผู้บริหารคิดริเริ่ม และใช้อำ�นาจบัญชาการการปรับเปลี่ยนในส่วนต่างๆ
ขององค์การ โดยผู้ปฏิบัติงานมีหน้าที่เพียงปฏิบัติตามคำ�สั่งเท่านั้น วิธีนี้เป็นวิธีที่อาจทำ�ให้มีการต่อต้าน การ
ไม่ยอมรับการเปลี่ยนแปลงได้ และการที่ผู้บริหารคิดคนเดียว บัญชาการคนเดียวก็เสี่ยงต่อความผิดพลาด
จากการขาดข้อมูล ข้อเท็จจริง อย่างไรก็ตามในสถานการณ์วิกฤต ที่องค์การมีความสับสนวุ่นวาย หรือใน
ภาวะฉุกเฉิน อาจหลีกเลี่ยงการเปลี่ยนแปลงแบบบัญชาการได้ยาก นอกจากนี้ในสถานการณ์ที่ทุกอย่างสงบ
เรียบร้อย ราบรื่นอย่างมาก และสมาชิกทุกคนในองค์การยอมรับและพร้อมจะปฏิบัติตามผู้บริหาร กลยุทธ์
การบัญชาการจะเป็นวิธีการปรับเปลี่ยนองค์การที่รวดเร็วที่สุด
1.2 กลยทุ ธก์ ารปรบั เปลีย่ นองคก์ ารโดยการใหม้ สี ว่ นรว่ มในวงจ�ำ กดั (consultative approach)
การปรบั เปลีย่ นองคก์ ารดว้ ยวธิ นี ีใ้ ชก้ ารเปดิ โอกาสใหบ้ คุ ลากรทีม่ คี วามส�ำ คญั จะเปน็ โดยต�ำ แหนง่ หนา้ ที่ หรอื
โดยการยอมรบั อยา่ งไมเ่ ปน็ ทางการกด็ ี ใหไ้ ดเ้ ขา้ มามสี ว่ นรว่ มในการคดิ วางแผน และรว่ มเปน็ ผูน้ �ำ ในการปรบั
เปลีย่ นองคก์ าร เชน่ การจดั ตัง้ คณะกรรมการ หรอื คณะท�ำ งานเพือ่ ปรบั เปลีย่ นองคก์ าร ซึง่ วธิ นี ีอ้ าจจะบรรเทา
กระแสการต่อต้านได้บ้าง และช่วยให้สามารถระดมความคิด ความร่วมมือได้จากหลายฝ่ายในองค์การ แต่
วธิ นี จี้ ะใชเ้ วลาคอ่ นขา้ งมาก และการทมี่ หี ลายคนเขา้ มามสี ว่ นรว่ มนน้ั อาจท�ำ ใหค้ วามพยายามในการปรบั เปลย่ี น
องค์การเบี่ยงเบนจากเป้าหมายเดิมได้
1.3 กลยุทธ์การปรับเปลี่ยนองค์การโดยการกระจายอำ�นาจ (decentralized approach) วิธีนี้
ใช้การเปิดกว้างโดยให้โอกาสทุกๆ คนในองค์การสามารถมีส่วนริเริ่มและดำ�เนินการเปลี่ยนแปลงองค์การ
ทั้งในส่วนที่ตนรับผิดชอบ และในส่วนที่อยู่นอกเหนือความรับผิดชอบของตน ตัวอย่างของการเปลี่ยนแปลง
องค์การในลักษณะนี้ ได้แก่ การใช้การบริหารคุณภาพทั่วทั้งองค์การ (total quality management) หรือ
การให้มีการจัดระบบงานกันเองในทีม (autonomous work team) ฯลฯ กลยุทธ์การเปลี่ยนแปลงเช่นนี้
จะช่วยให้มีการเปลี่ยนแปลงองค์การในจุดต่างๆ อยู่เสมอ ซึ่งเป็นการทำ�ให้องค์การเรียนรู้และปรับตัวอยู่
ตลอดเวลา แต่การเปลี่ยนแปลงนั้นอาจเป็นไปเพียงในวงจำ�กัดเฉพาะกลุ่ม เฉพาะแผนก หรือฝ่ายงาน โดย
เฉพาะหากองค์การนั้นไม่มีระบบการสื่อสารประชาสัมพันธ์ภายในที่ดีพอ และที่สำ�คัญก็คือการเปลี่ยนแปลง
