Page 18 - การพัฒนาทักษะและประสบการณ์วิชาชีพ สำหรับผู้นำทางการศึกษา
P. 18
4-8 การพัฒนาทักษะและประสบการณ์วิชาชีพสำ�หรับผู้นำ�ทางการศึกษา
2. แนวคิดในเร่ืองของสังคมไทย โดยลักษณะสังคมไทยที่เกี่ยวข้องกับมนุษยสัมพันธ์มีอยู่หลาย
ประการ เช่น
2.1 เป็นสังคมท่ีเน้นตัวบุคคลมากกว่าหลักการหรือแนวคิด ดังนั้นคนไทยจึงมักจะให้ความ
สำ�คัญแ กต่ ัวบ ุคคลม ากกว่าห ลักก ารห รือแ นวคิด จึงม ักพ บว ่าบ ุคคลท ีถ่ กเถียงก ันท ีใ่นป ระชุมเกี่ยวก ับแ นวคิด
ที่ไม่ต รงก ัน เมื่ออ อกจากที่ป ระชุมก็อาจโกรธเคืองก ันเพราะคนไทยคิดว่า เมื่อเขาต ำ�หนิห รือวิจารณ์แนวคิด
ของเราก็ค ือเขาวิจารณ์ต ัวเรานั้นเอง ซึ่งเป็นความค ิดที่ไม่น่าจ ะถ ูกต ้อง
2.2 เป็นสังคมอำ�นาจนิยม เป็นสังคมที่เน้นระบบอาวุโส ความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลจึง
เป็นไปในลักษณะของผู้ใหญ่กับผู้น้อย ลักษณะของเจ้านายกับลูกน้อง โดยผู้น้อยจะต้องเคารพเชื่อฟัง
ผู้ใหญ่ การติดต่อส ัมพันธ์ก ันเน้นในเรื่องอ ายุ เรื่องต ำ�แหน่งเป็นส ำ�คัญ ดังนั้นในการแสดงค วามค ิดเห็นห รือ
ก ารโตแ้ ย้งน ั้น คนไทยถ ือว่าเป็นการไมส่ ุภาพแ ละไมบ่ ังควรท ีจ่ ะแ สดงค วามค ิดเห็นโตแ้ ย้งผ ูม้ ีต ำ�แหน่งส ูงก ว่า
การต ัดสินใจท ี่มาจ ากเบื้องบ นแ ละเชื่อฟ ังจ ากเบื้องล ่างจ ึงจ ะเป็นการแ สดงค วามเคารพ การย อมรับอ ำ�นาจจ าก
ผู้มีอ ำ�นาจเหนือก ว่าจ ึงเป็นเรื่องธ รรมดาและเป็นลักษณะเฉพาะข องสังคมไทย
2.3 เป็นสังคมที่ยึดถือความเป็นอิสระนิยม คนไทยรักอิสรภาพและชอบทำ�สิ่งต่างๆ ตาม
สบาย ไม่ชอบมีกฎเกณฑ์มาบังคับ ไม่ชอบมีใครมาควบคุมมากนัก จนมีคำ�กล่าวว่า “ทำ�อะไรตามสบายคือ
ไทยแ ท้”
3. แนวคิดในเร่ืองข ององคก์ าร โดยว ิเคราะห์ธรรมชาติขององค์การว่า
3.1 องค์การเป็นระบบสังคม กิจกรรมทางสังคมภายในองค์การจึงอยู่ภายใต้กฎของสังคม
การแสดงบทบาทและสถานภาพของบุคคลในองค์การจึงต้องเป็นไปตามกฎของสังคมดังกล่าว พฤติกรรม
บางอ ย่างท ี่ได้ร ับอ ิทธิพลจ ากก ลุ่มท างส ังคม จึงม ีอ ิทธิพลต่อพ ฤติกรรมของบ ุคคลด้วย ดังนั้นม นุษยสัมพันธ์
ของส มาชิกในอ งค์การก ็จะอยู่ภ ายใต้ก ฎของสังคมด้วยเช่นกัน
3.2 องค์การเป็นศูนย์รวมความสนใจ องค์การเกิดขึ้นเพราะคนมีความสนใจร่วมกัน มี
วัตถุประสงค์ร่วมกัน มนุษยสัมพันธ์ในองค์การจึงเป็นกลไกสำ�คัญอย่างหนึ่งที่จะทำ�ให้องค์การบรรลุ
วัตถุประสงค์ร่วมกันไ ด้
แนวคิดในเรื่องธ รรมชาติข องมนุษย์ สภาพของสังคมไทย และธรรมชาติของค วามเป็นอ งค์การนี้จึง
น่าจ ะเป็นแ นวทางให้บุคคลในองค์การ ในสังคม ได้ตระหนักและใช้เป็นป ระโยชน์ในการสร้างม นุษยสัมพันธ์
ให้มีป ระสิทธิภาพได้
จากแ นวคิดด ังก ล่าวข้างต้น อาจสรุปเป็นห ลักการพื้นฐานข องมนุษยสัมพันธ์ ตามที่กอราฟ อัครานี
(Gaurav Akrani, 2011) กำ�หนดไว้ได้ ดังนี้
1. มนุษย์ไม่ใช่สนใจแค่เงิน แต่ต้องการได้รับเกียรติ และความช ื่นชมยินดี
2. มนุษยท์ ีท่ ำ�งานไม่ใชเ่ครื่องจักรจ ึงค วรไดร้ ับก ารเอาใจใสด่ ูแลจ ากผ ูบ้ ริหารท ีต่ ้องเข้าใจในอ ารมณ์
ความร ู้สึกของผ ู้ทำ�งาน
3. ภารกิจในอ งค์การม ีทั้งจ ัดท ำ�ตามรูปแ บบ (formal) และน อกรูปแบบ (informal) ดังน ั้นผู้บริหาร
จึงต้องมีท ั้งศาสตร์แ ละศ ิลป์ในก ารเป็นผู้นำ�ได้ท ั้งส องรูปแ บบ