Page 29 - การพัฒนาทักษะและประสบการณ์วิชาชีพ สำหรับผู้นำทางการศึกษา
P. 29
มนุษยสัมพันธ์และการพัฒนาทีมง าน 4-19
เร่อื งท ่ี 4.2.1 มนุษยสัมพนั ธก์ บั ภาวะผ ้นู �ำ ท างการศ ึกษา
ผู้บริหารที่มีภาวะผู้นำ�จะเป็นผู้ที่มีความสามารถในการโน้มน้าวหรือจูงใจให้บุคคลที่ทำ�งานใน
องค์การคล้อยตาม แม้ว่าผู้บริหารจะมีอำ�นาจตามกฎหมายสามารถสั่งการหรือควบคุม แต่ในบทบาทของ
ผูบ้ ริหารท ีม่ ภี าวะผ ู้นำ�ในต ัวส ูง จะม วี ิธกี ารท ีจ่ ะท ำ�ใหผ้ ูร้ ่วมง านม คี วามส ุขก ับก ารท ำ�งานใหบ้ รรลเุป้าห มาย และ
มีสัมพันธภาพท ี่ด ีร ะหว่างส มาชิกในองค์การด ้วย
ดังน ั้นผ ูบ้ ริหารจ ึงต ้องใหค้ วามส นใจในพ ฤติกรรมข องผ ูป้ ฏิบัตงิ าน เพราะพ ฤติกรรมด ังก ล่าวจ ะม ผี ล
ไม่เฉพาะในก ารเอื้ออ ำ�นวยต ่อก ารป ฏิบัติงานให้บ รรลุเป้าห มายเท่านั้น แต่บ างพ ฤติกรรมอาจม ีผ ลในแ ง่ท ี่เป็น
อุปสรรคได้ หากผ ู้บ ริหารเข้าใจแ ละตระหนักในความส ำ�คัญดังกล่าว และใช้ศิลปะในการท ำ�งานโดยย ึดหลัก
พฤติกรรมศาสตร์ ก็จ ะทำ�ให้การบริหารเป็นไปด ้วยความร าบร ื่น เกิดประโยชน์ส ูงสุด
ทัศนะด ังก ล่าว หมายถ ึงก ารท ีผ่ ู้นำ�จะต ้องร ่วมก ันป ฏิบัตงิ านในห น่วยง านท ั้งในฐ านะส มาชิกแ ละร ิเริ่ม
ให้เกิดก ารวางแผนงาน กำ�หนดเป้าห มาย และก ารสร้างภ าวะจ ูงใจเพื่อสนองความต ้องการให้แก่สมาชิก เพื่อ
ให้การป ฏิบัตงิ านเกิดป ระสิทธิผล ผู้นำ�จึงเสมือนห นึ่งต ัวกลางในก ารป ระสานง านร ะหว่างอ งค์การแ ละผ ูป้ ฏิบัติ
งานให้ม ีค วามป ระสานส อดคล้อง ทั้งในด ้านค วามต ้องการส ่วนบ ุคคล วิธกี ารป ฏิบัตงิ าน และเป็นต ัวกลางท ีจ่ ะ
ขจัดข ้อข ัดแ ย้งร ะหว่างอ งค์การก ับบ ุคคลในก ารป ฏิบัติง าน ผู้นำ�จึงม ีค วามส ำ�คัญต ่อค วามส ำ�เร็จข องง าน พอๆ
กับการใช้เทคนิคในก ารทำ�งานนั่นเอง
แบบแผนหรือพ ฤติกรรมก ารบริหารข องผ ู้บ ริหารย ่อมแตกต่างก ันไปต ามบ ุคลิกภาพ อุปนิสัยใจคอ
ปรัชญาห รือแ นวค วามเชื่อ ซึ่งก ำ�หนดว ิธกี ารท ำ�งานแ ตกต ่างก ันไปต ามล ักษณะเฉพาะต น เฉพาะค น เฉพาะง าน
โดยท ั่วไปย อมรับกันว ่ามีลักษณะส ำ�คัญอยู่ 3 ลักษณะ คือ (ธรรมรส โชติกุญชร 2548: 114-115)
1. อัตน ิยม (Autocratic, Authoritarian, Leader Centered)
2. ประชาธิปไตย (Participative, Democratic, Group Centered) และ
3. เสรีนิยม (Laissez-Faire, Free-Rein)
ผู้บ ริหารท ั้ง 3 แบบน ี้ ย่อมให้ผ ลด ีแ ละผ ลเสียต ่างก ันไป การเป็นผ ูบ้ ริหารอ ัตน ิยม ภาวะก ารจ ูงใจแ ละ
ผลต อบแทนท างจ ิตใจแ ก่ผ ู้นำ�สูง ช่วยให้การต ัดสินใจเป็นไปอ ย่างร วดเร็ว เพราะต ัดสินใจแ ทนผ ูร้ ่วมง านอื่นๆ
ได้เอง ผลเสียข องผ ู้บ ริหารแบบนี้ในท างมนุษยสัมพันธ์ก็คือ ความไม่มีประสิทธิภาพในการป ฏิบัติงาน ขวัญ
ผู้ร่วมงานตํ่า และผู้ร่วมงานมีภาวะคับข้องใจ ใช้พลังความสามารถเพียงครึ่งเดียว เพราะแทบไม่ได้ใช้สติ
ปัญญาที่สร้างสรรค์ของผู้ร่วมงานเลย ความสำ�เร็จทั้งหมดขึ้นอยู่กับผู้บริหาร หากผู้บริหารเกิดพลาดพลั้ง
ลูกน้องก็พลอยหมดหวัง ประการสำ�คัญก็คือผู้บริหารแบบนี้ไม่เอาใจใส่ศักดิ์ศรีและภาวะอัดอั้นตันใจของ
ผู้ร่วมงาน