Page 38 - การพัฒนาทักษะและประสบการณ์วิชาชีพ สำหรับผู้นำทางการศึกษา
P. 38
4-28 การพัฒนาทักษะและประสบการณ์วิชาชีพสำ�หรับผู้นำ�ทางการศึกษา
9.4 เป็นที่น่ารักและม ีอารมณ์ร ่วมกับผู้อื่นได้ตามค วามเหมาะส ม
9.5 รู้จักวางตัวต ามบทบาทที่บ ้านและท ี่ทำ�งานได้อ ย่างเหมาะส ม
การพัฒนาท ักษะท างมนษุ ยสมั พนั ธข์ องผ ูบ้ รหิ ารส ถานศึกษา
จากที่กล่าวมาแต่ต้น หากจะสรุปให้เห็นถึงการพัฒนาทักษะทางมนุษยสัมพันธ์ของผู้บริหาร
สถานศ ึกษา ซึ่งจ ะต ้องเน้นท ี่ก ารร ู้จักต นเอง และก ารเข้าใจเพื่อนร ่วมง านห รือบ ุคคลอ ื่นท ี่ต ้องป ฏิสัมพันธ์ด ้วย
ก็จะส รุปโดยม ีส าระสำ�คัญ ดังนี้ (ณัฏฐพ ันธ์ เขจรน ันทน์ และคณะ 2545)
1. การร ู้จักต นเอง ผู้บ ริหารสถานศึกษาต ้องมีการสำ�รวจต นเอง โดยสำ�รวจว ่าม ีส ิ่งใดบ กพร่องมาก
ไป หรือไม่ หากมีค วรห าทางแก้ไขปรับปรุงต นเอง ผู้บ ริหารมีก ารช มต นเองม ากเกินไปห รือไม่ ซึ่งท ี่จ ริงก ารช ม
ตนเองเป็นสิ่งดี ถ้าคำ�ชมนั้นเป็นคำ�ชมที่จริงใจจากผู้อื่น ในการมองตนเองต้องมองโดยไม่ลำ�เอียง หรือเชื่อ
คำ�ชมข องผ ู้อ ื่นง ่ายเกินไป นอกจากน ี้ ผู้บ ริหารค วรส ำ�รวจต นเองเกี่ยวก ับพ ฤติกรรมก ารต ิเตียนผ ู้อ ื่น เกี่ยวก ับ
มารยาทในส ังคม การใช้กิริยาว าจา การปฏิบัติตนต ามข นบธรรมเนียมประเพณี วัฒนธรรมและค ่าน ิยมของ
สังคม เป็นต้น การม มี ารยาทในส ังคม นับว ่าจ ำ�เป็นในก ารส ร้างม นุษยสัมพันธ์ก ับบ ุคคลอ ื่นเช่นก ัน เพราะช ่วย
ให้คนเราปฏิบัติตนต่อก ันได้อ ย่างเหมาะสมถ ูกต ้องตามก าลเทศะ และก ่อให้เกิดความสามัคคีข ึ้นในสังคม
2. การศ กึ ษาส ง่ิ ท คี่ วรร เู้ กยี่ วก บั บ คุ คลเพอื่ ก ารเขา้ ใจบ คุ คลอ นื่ บคุ คลโดยท ัว่ ไปม กั ม ลี กั ษณะท คี่ ลา้ ยๆ
กันอยู่หลายประการ หากผู้บริหารได้ตระหนักถึงลักษณะเหล่านี้ ก็จะช่วยเสริมการสร้างมนุษยสัมพันธ์กับ
บุคคลอ ื่นได้ง ่ายขึ้น และด ำ�รงความส ัมพันธ์อันด ีให้มั่นคงได้ ลักษณะต่างๆ เกี่ยวก ับบ ุคคลดังก ล่าว มีดังนี้
2.1 บคุ คลไมช่ อบใหใ้ ครก ลา่ วโทษ แมว้ า่ ค วามค ดิ หรอื ก ารกร ะท �ำ นัน้ จ ะผ ดิ ก ต็ าม เนือ่ งจากเรา
มักเข้าใจว ่าส ิ่งท ี่เราค ิด หรือก ระทำ�ลงไปน ั้นถ ูกต ้องแ ล้ว คนเราจ ะก ระทำ�สิ่งใดย ่อมม ีเหตุผลข องต นเองเสมอ
แต่เป็นเหตุผลในแ ง่ค วามน ึกคิดข องแ ต่ละค น ฉะนั้น ความค ิดข องแ ต่ละบ ุคคลย ่อมแ ตกต ่างก ันได้ด ้วยเหตุ
นี้การกล่าวโทษผู้อ ื่นเมื่อคิดว ่าเขากระทำ�ผิดนั้น นับว่าไม่มีประโยชน์ เนื่องจากความคิดเห็นของแต่ละบุคคล
ต่างก ัน อาจท ำ�ให้ผ ู้ถ ูกก ล่าวโทษไม่พ อใจ และร ู้สึกว ่าเป็นการท ำ�ลายเกียรติข องต น ฉะนั้น เมื่อธ รรมชาติข อง
มนุษย์ไม่ชอบให้ใครมากล่าวโทษตนเช่นนี้ ผู้บริหารจึงต้องระมัดระวังโดยเฉพาะการกล่าวโทษการทำ�งาน
ของครูและบุคลากรในสถานศึกษา โดยต้องฝึกให้มีศิลปะในการให้ข้อมูลป้อนกลับที่เป็นการให้ข้อมูลเพื่อ
การป รับปรุงแ ละพ ัฒนาง านด ้วยใจท ี่บริสุทธิ์ ด้วยค วามจ ริงใจท ี่อยากจ ะเห็นเขาพ ัฒนา ปรับปรุงต นเองอ ย่าง
แท้จริง และหากไม่จำ�เป็นจ ะต้องก ล่าวโทษก ็ต ้องร ู้จักให้อ ภัยซึ่งกันและก ัน
2.2 บคุ คลอ ยากม ชี อื่ เสยี ง อยากเดน่ อ ยากด งั โดยท ั่วไปค นเราม กั ช อบใหผ้ ูอ้ ืน่ ย กยอ่ งส รรเสริญ
ตนว ่า เป็นค นเก่ง หรือม เีกียรติ ด้วยเหตนุ ีจ้ ึงท ำ�ใหค้ นเราเกิดค วามค ิดส ร้างสรรคส์ ิ่งต ่างๆ ทีอ่ ำ�นวยป ระโยชน์
แก่มวลมนุษย์ เพื่อสร้างชื่อเสียงให้แก่ตน ผู้บริหารจึงต้องมีทักษะในการชื่นชมยินดีกับความสำ�เร็จของ
บุคคล มีท ักษะในการกล่าวแ สดงความยินดี และรู้จักที่จ ะมีวิธีก ารในการป ระกาศเกียรติคุณ ยกย่องให้เป็น
ที่ประจักษ์แ ก่คนท ั่วไป
