Page 31 - สัมมนาทางเทคโนโลยีและสื่อสารการศึกษา
P. 31
สัมมนาด้านการประเมินทางการศึกษา 8-21
2. ก�ำ หนดจ ดุ ม งุ่ หมายห ลกั แ ละวตั ถุประสงค์ข องการป ระเมิน
เป็นข ั้นตอนท ี่ต อบค ำ�ถามว่า ทำ�ไมจ ึงประเมิน จุดมุ่งห มายห ลักของก ารป ระเมิน เช่น เพื่อป รับปรุง
พัฒนาเพื่อใหค้ วามด ีค วามช อบ เพื่อท ราบถ ึงค วามส ำ�เร็จข องง าน เพื่อเป็นข ้อมูลป ระกอบก ารก ำ�หนดน โยบาย
เป็นต้น การก ำ�หนดจ ุดม ุ่งห มายห ลักข องก ารป ระเมินร ่วมก ันร ะหว่างบ ุคคลฝ ่ายต ่างๆ จะท ำ�ใหผ้ ลท ีไ่ดจ้ ากก าร
ประเมินเกิดประโยชน์สูงสุด
จุดมงุ่ ห มายหลกั ท ี่ช ัดเจนน ำ�ไปสู่การกำ�หนดวัตถุประสงค์ของก ารประเมิน ที่เป็นกรอบห รือท ิศทาง
การประเมิน วัตถุประสงค์ที่ดีต้องมีความเฉพาะเจาะจง วัดได้ เป็นที่ยอมรับ และเป็นปรนัย (ปรนัย คือ
ผู้ประเมิน ผู้ถูกประเมินและคนอื่นๆ อ่านแล้วเข้าใจตรงกัน) ดังนั้น วัตถุประสงค์จึงเป็นตัวกำ�หนดวิธีการ
เครื่องมือ ผู้เก็บข ้อมูล เช่น หากต้องการป ระเมินการสอน เพื่อป รับปรุงพ ัฒนาการส อน ก็ต้องเก็บข้อมูลจาก
นักเรียน หรือให้ครูประเมินตนเองระหว่างภาคเรียน ถ้าจะใช้ผลเพื่อให้ความดีความชอบ หรือใช้ผลเพื่อ
พิจารณาผ ลง านทางการวิชาการของค รู ควรใช้ข ้อมูลหลายๆ ด้าน รวมทั้งผ ลส ัมฤทธิ์ข องผู้เรียน
เนื่องจากวัตถุประสงค์ของการประเมินเป็นกรอบหรือทิศทางการประเมิน วัตถุประสงค์ของการ
ประเมินบางครั้งกำ�หนดจากรูปแบบการประเมิน เช่น การประเมินการฝึกอบรม ผู้ประเมินใช้รูปแบบการ
ประเมินแบบเคิร์ก แพทท ริก (Kirkpatrik Model) ก็อาจกำ�หนดว ัตถุประสงค์ข องก ารป ระเมิน ดังนี้
2.1 เพื่อป ระเมินความร ู้ของผ ู้รับก ารอบรม
2.2 เพื่อป ระเมินปฏิกิริยาต อบสนองของผ ู้รับการอ บรม
2.3 เพื่อป ระเมินพ ฤติกรรมของผ ู้รับก ารอ บรม และก ารนำ�ผลก ารอ บรมไปใช้ป ฏิบัติงานในองค์การ
2.4 เพื่อประเมินผ ลลัพธ์ที่เกิดขึ้นกับอ งค์การของผู้รับก ารอ บรม
3. ออกแบบก ารประเมนิ
เป็นขั้นตอนที่ตอบคำ�ถามว่า ประเมินอย่างไร การออกแบบการประเมิน เป็นการวางแผนเตรียม
การประเมิน การออกแบบการประเมินนิยมกำ�หนดเป็น “กรอบการประเมิน” ผู้ประเมินจะต้องวิเคราะห์
วัตถุประสงค์การประเมินว่า ประเด็นที่มุ่งศึกษาหรือตัวชี้วัดในแต่ละวัตถุประสงค์มีอะไรบ้าง จะเก็บข้อมูล
จากใคร ที่ใด เวลาใด ใช้วิธีก ารว ัดแ ละเครื่องมือประเภทใดที่จะเข้าถ ึงค วามจริงข องส ิ่งท ี่ม ุ่งป ระเมินให้มาก
ที่สุด จะว ิเคราะห์ข ้อมูลท ี่ได้อ ย่างไร ใช้เกณฑ์ใดในการตัดสินผลการประเมิน เป็นต้น
ดังน ัน้ สิง่ ท ไี่ ดจ้ ากก ารอ อกแบบก ารป ระเมนิ คอื ตวั ช วี้ ัด วิธกี ารป ระเมนิ เครื่องม ือท ีใ่ชใ้ นก ารป ระเมิน
ของเขตข องการป ระเมิน การวิเคราะห์ข้อมูล และเกณฑ์ในก ารต ัดสิน
3.1 ตัวชีว้ ัด เป็นข ้อความท ี่ส ะท้อนถ ึงลักษณะส ิ่งที่มุ่งประเมิน เป็นพฤติกรรมที่สังเกตได้ หรือเป็น
คำ�นิยามป ฏิบัติการท ี่สามารถวัดได้ตรวจส อบได้
ตัวอย่าง ผลการดำ�เนินงานโครงการชำ�ระค่าธรรมเนียมและลงทะเบียนด้วยวิธีไปรษณีย์อัตโนมัติ
(Pay at Post) กำ�หนดเป็นตัวช ี้ว ัด ดังนี้
