Page 49 - การพัฒนาระบบการจัดการเรียนรู้
P. 49
การประเมินหลักสูตร 7-39
8.1.1 การสำ�รวจความจำ�เป็นหรือการประเมินระบบ (system assessment) เป็นการอธิบาย
หรือพรรณนาสภาพของระบบเพื่อเปรียบเทียบสภาพที่เป็นจริงกับสภาพที่คาดหวังที่จะเกิดขึ้น หรือเป็นการ
ศึกษาสภาพปัญหาเกี่ยวกับหลักสูตร การประเมินระบบจะช่วยให้ผู้พัฒนาหลักสูตรทราบปัญหาและสามารถ
กำ�หนดขอบเขตและวตั ถปุ ระสงค์ของหลกั สูตรทีเ่ หมาะสม สิง่ ทีจ่ ะตอ้ งศกึ ษา ได้แก่ ความตอ้ งการของผู้เรียน
ผูป้ กครอง ประชาชน ชมุ ชน และสงั คมทมี่ ตี อ่ สภาพการณป์ จั จบุ นั ผลการประเมนิ ระบบจะน�ำ ไปสูก่ ารตดั สนิ ใจ
เลือกปัญหาที่จะแก้ไขโดยใช้หลักสูตรที่จะพัฒนาขึ้น
8.1.2 การประเมินการวางแผนหลักสตู ร (program planning) เปน็ การประเมินกอ่ นที่จะมกี าร
พัฒนาหลักสูตรเพื่อหาสารสนเทศมาใช้ในการตัดสินใจพิจารณาทางเลือกที่เหมาะสมของหลักสูตร ผู้ประเมิน
ต้องหาสารสนเทศที่แสดงความคาดหวังที่จะบรรลุเป้าหมายพร้อมกับประเมินผลที่จะได้รับจากการใช้วิธีการ
ด�ำ เนนิ งานตา่ งๆ ดว้ ย เพอื่ ใหส้ ามารถเหน็ ขอ้ เปรยี บเทยี บในการหาทางเลอื กทีเ่ หมาะสมโดยใชว้ ธิ กี ารทีแ่ ตกตา่ ง
กันออกไปตามลักษณะของปัญหาโดยทั่วไปจะใช้การประเมินจากเกณฑ์ภายนอกและจากเกณฑ์ภายใน
8.1.3 การประเมินการนำ�หลักสูตรไปใช้ (program implementation) เป็นการประเมินขณะที่
ก�ำ ลงั ด�ำ เนนิ การใชห้ ลกั สตู ร เพือ่ ตรวจสอบดวู า่ การใชห้ ลกั สตู รนัน้ เปน็ ไปตามแผนและขัน้ ตอนตา่ งๆ ทีก่ �ำ หนด
ไว้หรือไม่ ผลที่เกิดขึ้นมีความสอดคล้องกับสิ่งที่วางแผนไว้หรือคาดหวังไว้เพียงใด
8.1.4 การประเมินเพื่อปรับปรุงหลักสูตร (program improvement) เป็นการประเมินเพื่อหา
สารสนเทศสำ�หรับปรับปรุงการใช้หลักสูตรให้บรรลุวัตถุประสงค์ และตรวจสอบว่ามีผลที่ไม่คาดคิดมาก่อน
เกิดขึ้นบ้างหรือไม่ ดังนั้น ผู้ประเมินจึงมีบทบาทสำ�คัญในการที่จะหาสารสนเทศเกี่ยวกับความสำ�เร็จหรือ
ความล้มเหลวในทุกๆ ด้านของการใช้หลักสูตร ตลอดจนผลกระทบของหลักสูตรที่มีต่อหลักสูตรอื่นเพื่อนำ�
มาใช้ในการปรับปรุงหลักสูตรต่อไป
8.1.5 การประเมินเพื่อการยอมรับหลักสูตร (program certification) ขั้นตอนนี้ผู้ประเมิน
ต้องหาสารสนเทศเสนอต่อผู้บริหารและผู้เกี่ยวข้องเพื่อใช้ในการพิจารณาตัดสินคุณค่าของหลักสูตรว่า
หลักสูตรที่พัฒนาขึ้นนั้นสามารถช่วยแก้ปัญหาได้มากน้อยเพียงใด สารสนเทศที่ได้จากผู้ประเมินจะทำ�ให้
ผู้บริหารได้ตัดสินใจว่า ควรจะดำ�เนินการกับหลักสูตรต่อไปอย่างไร เช่น ยกเลิก ปรับปรุง เปลี่ยนแปลง หรือ
อาจจะขยายหลักสูตรต่อไปอีก เป็นต้น
รูปแบบการประเมินของอัลคินสรุปได้ดังภาพที่ 7.7
