Page 23 - หลักการและทฤษฎีการศึกษาเกี่ยวกับวิชาชีพครู
P. 23
ปรัชญา ทฤษฎีและแนวคิดทางการศึกษา 1-13
1) ด้านเน้ือหาสาระของการศึกษา ปรัชญามีส่วนช่วยก�ำหนดจุดมุ่งหมายของการศึกษาเพื่อ
ให้ได้แนวทางการจัดการศึกษาท่ีดีท่ีสุด เพื่อชีวิตและสังคมปัจจุบันและอนาคต
2) ด้านวิธีการ ปรัชญามีส่วนช่วยวิเคราะห์ สังเคราะห์ ตีความโดยใช้เหตุผลตามหลัก
ตรรกวทิ ยา เกี่ยวกบั คำ� และแนวคดิ หลักทางการศึกษา เพ่ือใหเ้ กดิ ความชัดเจนในความคิด ซง่ึ จะน�ำไปสู่ความ
มน่ั ใจในการปฏบิ ตั ขิ องนกั การศกึ ษา “การจดั การศกึ ษาโดยไมม่ ปี รชั ญาการศกึ ษาเปน็ แนวทางกเ็ ปรยี บเสมอื น
เรือท่ีแล่นไปในท้องทะเลโดยไม่มีหางเสือ”
เนื่องจากปรัชญาการศึกษาเป็นความคิด ความเช่ือท่ีใช้เป็นหลักในการจัดการศึกษาให้แก่ผู้เรียน
ดังนั้น ครูจึงต้องมีความรู้ความเข้าใจปรัชญาการศึกษา เพื่อให้สามารถจัดการเรียนการสอนได้ถูกต้องตาม
หลักการ
หลังจากศึกษาเน้ือหาสาระเร่ืองที่ 1.1.1 แล้ว โปรดปฏิบัติกิจกรรม 1.1.1
ในแนวการศึกษาหน่วยที่ 1 ตอนที่ 1.1 เร่ืองท่ี 1.1.1
เรื่องท่ี 1.1.2 ปรชั ญาการศกึ ษาตะวนั ตก*
หลังจากศึกษาความหมายและขอบเขตของวิชาปรัชญา ความหมายและความส�ำคัญของปรัชญาการ
ศกึ ษา ในเรอื่ งท่ี 1.1.1 แลว้ ในเร่ืองนจี้ ะเสนอปรชั ญาการศกึ ษาตะวนั ตกซ่งึ มีสว่ นสมั พนั ธก์ บั การจัดการศกึ ษา
ในประเทศไทย ทั้งน้ี เน่ืองจากการจัดการศึกษาของไทยในระยะหลัง โดยเฉพาะอย่างย่ิงการจัดการศึกษาใน
ระบบโรงเรียนได้แนวทางมาจากประเทศตะวันตก จึงจ�ำเป็นต้องศึกษาปรัชญาการศึกษาตะวันตก เพื่อให้
เข้าใจแนวคิดและเหตุผลในการจัดการศึกษา ปรัชญาการศึกษามีอยู่หลายสาขา ในที่นี้จะให้รายละเอียดของ
ปรัชญาการศึกษาท่ีได้รับการยอมรับในการศึกษาระดับสากลและใช้เป็นแนวทางในการจัดการศึกษาท่ีส�ำคัญ
4 สาขา ได้แก่ มโนคตินิยม (Idealism) ประจักษ์นิยม (Realism) ประสบการณ์นิยม (Pragmatism) และ
อัตถิภาวนิยม (Existentialism)
*เรียบเรียงจาก วิจิตร ศรีสอ้าน “ปรัชญาการศึกษาร่วมสมัย” ใน เอกสารการสอนชุดวิชาพื้นฐานการศึกษา หน่วยที่ 7 พิมพ์
คร้ังที่ 22 สาขาวิชาศึกษาศาสตร์ นนทบุรี: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช, 2543 หน้า 237-266.
และประยูร ศรีประสาธน์ “แนวคิดและปรัชญาการจัดการศึกษาและการจัดการสถานศึกษา” ใน ประมวลสาระชุดวิชาการ
จัดการสถานศึกษา สาขาวิชาศึกษาศาสตร์ นนทบุรี: ส�ำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช, 2547 หน้า 1-42.
