Page 28 - การจัดประสบการณ์การเรียนรู้ภาษาอังกฤษ
P. 28
2-18 การจัดประสบการณ์การเรียนรู้ภาษาอังกฤษ
เคร่ืองมือในการสื่อสารตามกระบวนการสอนท่ีเน้นการสื่อสารอย่างในปัจจุบันหรือไม่ได้มีวัตถุประสงค์เป็น
เคร่ืองมือเพื่อเสริมอ�ำนาจครอบง�ำในด้านอุดมการณ์และการเมือง (ไชยรัตน์ เจริญสินโอฬาร 2551: 388–420)
กล่าวอีกนัยหน่ึงก็คือ การสอนนั้นมุ่งไปในเรื่องของความคิดและความช่ืนชมโสมนัสในความงดงามอันเป็นท่ี
ประจกั ษข์ องตวั ภาษาเปน็ หลกั ความงามในตวั ภาษานหี้ มายถงึ ผเู้ รยี นตอ้ งรถู้ งึ หลกั ไวยากรณใ์ นตวั ภาษาอยา่ ง
ครบถ้วน ความถูกต้องแม่นย�ำเรื่องกฎไวยากรณ์มีความส�ำคัญเป็นล�ำดับแรก ประเด็นของมิติทางสังคมและ
วัฒนธรรมของภาษาเป็นเร่ืองส�ำคัญในล�ำดับรองลงมา บทบาทเร่ืองความเชื่อของผู้เรียน (Dornyei, 2005;
Kalaja & Barcelos, 2003) น้ันไม่ถือเป็นเร่ืองส�ำคัญ ที่ส�ำคัญข้อดีและข้อด้อยระหว่างผู้สอนท่ีเป็นเจ้าของ
ภาษากับผู้สอนที่เป็นครูในท้องถ่ินเอง (nonnative English-speaking professionals) (Kamhi-Stein,
L, 2004) นั้นยังไม่แม้แต่จะเป็นประเด็นพิจารณา จากค�ำอธิบายข้างต้นน้ีจะเห็นได้ว่า วิธีการสอน น้ันเริ่มจาก
ตัวกฎไวยากรณ์ภาษาไม่ใช่เริ่มจากความพร้อมของผู้เรียน หลักสูตร หรือสภาพแวดล้อมของการเรียน
การสอนแต่อย่างใด
แนวคิดเร่ืองการสอนเพ่ือก่อให้เกิดความวิจักษณ์หรือชื่นชมในตัวภาษานี้เป็นแนวคิดท่ีสืบเนื่องมา
ยาวนาน จนกระทง่ั เรม่ิ มกี ารเรยี นการสอนภาษาองั กฤษอยา่ งแพรห่ ลายนบั ตง้ั แตส่ งครามโลกครง้ั ทส่ี องเปน็ ตน้
มา วิธีการสอนที่เร่ิมปรากฏเป็นระบบ คือ วิธีการสอนแบบไวยากรณ์และแปล ท้ังน้ีค�ำว่า วิธีการสอน นี้จะ
เทียบเคียงได้กับค�ำว่า method ที่ แจ๊ค ริชาร์ดส์ นิยามว่าหมายถึงการก�ำหนดขั้นตอนการสอนภาษาอย่าง
เป็นระบบไม่ใช่เป็นเพียงหลักการกว้าง ๆ ในท�ำนองข้อเสนอแนะอันเป็นความหมายของค�ำว่า approach
ดังน้ันจึงเห็นได้ว่าบทบาทของผู้สอนนั้นยังคงเน้นท่ีตัวภาษาหรือความถูกต้องของภาษามากกว่าบทบาทของ
ผู้เรียนท่ีปัจจุบันเห็นว่ามีความส�ำคัญไม่ย่ิงหย่อนไปกว่ากัน การสอนแบบไวยากรณ์และแปลน้ีจะกล่าวอย่าง
ละเอียดในบทท่ีสอง นอกจากการสอนแบบไวยากรณ์และแปลแล้ว วิธีการสอนที่แพร่หลายอยู่เป็นเวลานาน
อีกวิธีหนึ่งก็คือ Audio-lingual Method ซ่ึงได้รับอิทธิพลเป็นอย่างมากจากจิตวิทยาแบบสกินเนอร์ กล่าว
คอื การเรียนการสอนภาษาไดร้ บั การพจิ ารณาว่าเป็นพฤติกรรมการเลียนแบบและตอบสนอง โดยมีสิ่งเร้าและ
ผู้เรยี นก็ตอบสนองต่อสิ่งเรา้ นัน้ วตั ถุประสงค์หลกั ของวิธีการสอนแบบนี้คอื การสร้างอปุ นิสยั ที่ถูกต้องในการ
เรียนภาษาและก�ำจัดนิสัยท่ีไม่ถูกต้องออกไป ดังนั้นผู้สอนจึงต้องแสดงบทบาทหลักเป็น “ผู้น�ำ” ใน
กระบวนการเรียนการสอนภาษาและผู้ศึกษาภาษาก็ต้องเล่นบทบาทในการเป็น “ผู้ตาม” ท่ีมีวินัย ส่ิงท่ีท�ำให้
วธิ นี แี้ ตกตา่ งไปจากวธิ กี ารสอนแบบไวยากรณแ์ ละแปลคอื ผสู้ อนตอ้ งใชภ้ าษาองั กฤษในการสอนเทา่ นน้ั เพราะ
จะต้องเป็นแบบอย่างที่ดีให้แก่ผู้เรียน คุณลักษณะเด่นอีกประการหนึ่งของวิธีการสอนแบบฝึกกระสวนน้ีก็
คือ การใช้ห้องปฏิบัติการภาษาเพ่ือฝึกกระสวนภาษาท่ีเป็นเรื่องของระบบเสียง นับได้ว่าห้องปฏิบัติการภาษา
นี้เป็น “มรดก” ช้ินส�ำคัญท่ียังคงมีให้เห็นอยู่จวบจนปัจจุบัน คือ ต้องมีห้องปฏิบัติการทางภาษาเม่ือมีการเปิด
สอนภาษา แม้ว่าในระยะหลัง ๆ มานี้แนวคิดเรื่อง self-access learning center จะเข้ามามีบทบาทมากข้ึน
ก็ตาม
นอกเหนือจากวิธีการสอนแบบด้ังเดิมท่ีกล่าวไว้ในข้างต้นแล้ว วิธีการสอนที่เป็นท่ีนิยมหรือถูกอ้าง
ว่าเป็นที่นิยมก็คือ วิธีการสอนท่ีเน้นการใช้ภาษาเพ่ือการส่ือสาร (Communicative approach) ผู้ท่ีริเร่ิม
วิธีการสอนท่ีเป็น approach นี้ คือ คานาเล่และสเวน (Canale and Swain,1980) ซึ่งอิงทฤษฎีของ
