Page 43 - การจัดประสบการณ์การเรียนรู้ภาษาอังกฤษ
P. 43
การประยุกต์ใช้ผลการวิจัยด้านการเรียนรู้ภาษา การเรียนรู้ภาษาท่ีสอง ในการเรียนการสอนภาษาอังกฤษ 2-33
เรอ่ื งที่ 2.3.1 ความสัมพันธ์ระหว่างวัจนปฏิบัติศาสตร์กับการเรียน
การสอนภาษาอังกฤษ
วัจนปฏิบัติศาสตร์ (Pragmatics) ราชบัณฑิตนยิ ามว่าหมายถึง “การศึกษาการใช้ภาษาในปริบททาง
สังคมโดยเน้นที่เจตนาของผู้ใช้ภาษาเป็นส�ำคัญ ความหมายของถ้อยค�ำ (utterance) จะแตกต่างไปตาม
เจตนาของผู้พูด และอาจเป็นความหมายท่ีเพ่ิมขึ้นจากความหมายของค�ำ (lexical meaning) และความ
หมายของประโยค (sentence meaning) เช่น “รถมา” ถ้าใช้ปริบทท่ัว ๆ ไป ความหมายของประโยคน้ีก็จะ
เป็นไปตามความหมายของค�ำท่ีมาประกอบเป็นประโยค เป็นเพียงวัจนกรรมการบอกเล่าเร่ืองท่ัว ๆ ไป แต่ใน
สถานการณ์ท่ีผู้พูดและเพื่อน ๆ ก�ำลังรอข้ามถนน ถ้อยค�ำนี้ก็เป็นวัจนกรรมเตือน แสดงเจตนาของผู้พูดท่ี
เตือนผู้เที่จะข้ามถนนให้ระวังรถท่ีก�ำลังวิ่งมาก็ได้ (พจนานุกรมศัพท์ภาษาศาสตร์ (ภาษาศาสตร์ประยุกต์),
2553 หน้า 350)
ลีช (Leech, 1983 อ้างใน สรรพร ศิริขันธ์, 2556, หน้า 84) อธิบายว่าวัจนปฏิบัติศาสตร์แบ่งออก
ได้เป็น 2 ประเภท คือ ภาษาศาสตร์วัจนปฏิบัติ (pragmalinguistics) และวัจนปฏิบัติศาสตร์สังคม (socio-
pragmatics) ท้ังน้ีภาษาศาสตร์วัจนปฏิบัติเน้นท่ีความเหมาะสมของรูปแบบภาษาตามเจตนาผู้สื่อสารและ
วัจนปฏิบัติศาสตร์สังคมเน้นความเหมาะสมของรูปแบบภาษาตามบริบทการใช้ ตัวอย่างเช่น รูปแบบภาษาที่
เป็นทางการที่สุดในการขอร้องเป็นภาษาอังกฤษคือ Would you be so kind as to…? ซ่ึงเม่ือน�ำไปใช้กับ
ผู้ฟังที่มียศศักดิ์สูงหรือเป็นผู้มีอ�ำนาจและอาวุโสกว่าผู้พูดก็จะดูเป็นการเหมาะสม แต่ถ้าไปใช้พูดกับเด็ก
อนุบาลจะกลายเป็นสิ่งที่ไม่เหมาะสมหรืออาจถูกตีความผิดเจตนาว่าเป็นการเสียดสีประชดหรือผู้พูดไม่รู้จัก
การใช้รูปแบบภาษาท่ีเป็นทางการน้ีจริง ๆ เลยน�ำไปใช้อย่างผิด ๆ เป็นต้น
จากค�ำอธิบายข้างต้น จะเห็นได้ว่าวัจนปฏิบัติศาสตร์มีความเกี่ยวพันอย่างย่ิงกับการสอนภาษา
อังกฤษ โดยเฉพาะเม่ือการสอนภาษาอังกฤษนั้นจ�ำเป็นต้องค�ำนึงถึงการใช้ที่เหมาะสมไม่เพียงแต่ถูกต้องตาม
หลักไวยากรณ์เท่าน้ัน กล่าวอีกนัยหนึ่งก็คือ วัจนปฏิบัติศาสตร์เป็นเครื่องพันธนาการไวยากรณ์ด้วยเจตนา
ของผู้พูด ดังน้ันไวยากรณ์จึงจ�ำเป็นต้องผูกอยู่กับความหมายท่ีต้องการจะส่ือ จึงสรุปได้ว่าความหมายที่จะ
ส่ือเป็นเคร่ืองก�ำหนดไวยากรณ์ท่ีควรใช้เป็นส�ำคัญ
ความสัมพนั ธ์ระหว่างวัจนปฏิบัติศาสตรก์ บั การสอนภาษาอังกฤษ
ด้วยเหตุที่วัจนปฏิบัติศาสตร์เน้นความหมายและเจตนาของผู้พูด รูปแบบการเรียนการสอนภาษา
อังกฤษที่ผูกอยู่กับกรอบแนวคิดตามศาสตร์น้ีจึงต้องเน้นการสอนไวยากรณ์ ค�ำศัพท์และองค์ประกอบอื่น ๆ
ของภาษาตามบริบทเป็นหลัก เพราะบริบทจะเป็นสิ่งท่ีบ่งช้ีเจตนา การสอนภาษาอังกฤษตามกรอบวัจนปฏิบัติ
ศาสตร์จึงควรจะอยู่ในรูปของหน้าที่ของไวยากรณ์และค�ำศัพท์ในการใช้ภาษาแทนท่ีจะเป็นการใช้ภาษาหรือ