Page 39 - กฎหมายระหว่างประเทศ และองค์การระหว่างประเทศ
P. 39
องค์การที่ไม่ใช่ของรัฐ 15-29
Industrialized Countries: NICs) ที่ป ระกอบด้วย สิงคโปร์ เกาหลีใต้ ไต้หวัน และฮ ่องกง แสดงถึงบ รรษัทข้ามช าติ
เป็นส ่วนส ำ�คัญท ี่ท ำ�ให้ม ีค วามส ำ�เร็จในก ารพ ัฒนาอ ุตสาหกรรม และก ารก ำ�ลังก ้าวพ ้นจ ากก ารเป็นป ระเทศก ำ�ลังพ ัฒนา
เข้าส ู่การเป็นประเทศพัฒนาแล้ว และเริ่มม ีปรากฏการณ์ของบรรษัทข้ามชาติที่มาจ ากป ระเทศกำ�ลังพัฒนา เช่น บริษัท
แดวูข องเกาหลีใต้ เป็นต้น
นับตั้งแต่ภ ายห ลังสงครามโลกค รั้งท ี่สองเป็นต้นม า บรรษัทข ้ามชาติต่างมีบทบาทการล งทุนในประเทศกำ�ลัง
พัฒนามีสัดส่วนท ี่มาก ในทศวรรษ 1960 และ 1970 การล งทุนจ ากต ่างประเทศโดยตรงค ิดเป็นร้อยล ะ 15 มีมูลค่า
7,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ และลดลงเล็กน้อยในต้นทศวรรษ 1980 แต่ใน ค.ศ. 1987 การลงทุนจากต่างประเทศ
โดยตรงค ิดเป็นร้อยละ 22 มีม ูลค่า 20 พันล้านด อลลาร์สหรัฐฯ42 การลงทุนข องบ รรษัทข้ามช าติจึงนับเป็นส ่วนสำ�คัญ
ในการสร้างค วามเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจข องประเทศก ำ�ลังพ ัฒนา ประเทศท ี่รับการลงทุนที่มีผลต่อเศรษฐกิจโลก
โดยร วม บทบาทข องบ รรษัทข ้ามช าตจิ ึงม คี วามส ำ�คญั ในร ะบบเศรษฐกิจแ บบเสรีนิยมห รือท ุนนิยม หรือร ะบบเศรษฐกิจ
แบบเสรีนิยมหรือทุนนิยมเป็นส่วนสำ�คัญในการขับเคลื่อนการลงทุนของบรรษัทข้ามชาติ และการสิ้นสุดของความ
ขัดแย้งด้านอุดมการณ์นับเป็นส่วนสำ�คัญที่ทำ�ให้ระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยมแผ่ขยายไปทั่วโลกที่ย่อมมีผลต่อการ
ลงทุนข องบรรษัทข้ามชาติท ี่ม ีต ่อประเทศทั้งหลายในโลกอย่างมีนัยส ำ�คัญ
กจิ กรรม 15.3.1
จงอ ธบิ ายค วามหมายและลักษณะส �ำ คัญข องบรรษัทข ้ามชาติ
แนวตอบกจิ กรรม 15.3.1
บรรษัทข้ามชาติคือ บริษัททางธุรกิจท่ีอยู่ในประเทศหน่ึงและลงทุนโดยตรงในต่างประเทศ บรรษัท
ข้ามชาติจึงเป็นบรรษัทที่มีท่ีต้ังสำ�นักงานใหญ่อยู่ในประเทศหน่ึงท่ีเป็นประเทศเจ้าของหรือประเทศแม่ และมี
สาขาห รอื บ รษิ ทั ล กู อ ยใู่ นป ระเทศท รี่ บั ก ารล งทนุ ห รอื ป ระเทศเจา้ บ า้ น ท�ำ ใหบ้ รรษทั ข า้ มช าตมิ กี ารล งทนุ ม ากกวา่
หนง่ึ ป ระเทศเสมอ ลกั ษณะส �ำ คญั ข องบ รรษทั ข า้ มช าตคิ อื การเปน็ ก จิ การธ รุ กจิ เอกชนท มี่ สี ำ�นกั งานใหญต่ ง้ั อ ยทู่ ่ี
ประเทศห นง่ึ แตม่ สี �ำ นกั งานส าขาต งั้ อ ยทู่ อ่ี กี ป ระเทศห นง่ึ การจ ดั โครงสรา้ งอ งคก์ ารเปน็ แ บบก ารแ บง่ ง านก นั ต าม
ผลผลติ ตามก ารแบ่งง านกันท ำ�ระหวา่ งประเทศ ซงึ่ เปน็ ท นี่ ยิ มภ ายหลงั สงครามโลกคร้งั ท ส่ี อง
42 See Joan Edelman Spero. op.cit. Chapter 8.
