Page 60 - สังคมและวัฒนธรรมอาเซียน
P. 60
11-50 สังคมและวัฒนธรรมอาเซียน
เดือนเก้า ในระยะหลังได้เปลี่ยนเป็นงานเทิดเกียรติกวี อย่างไรก็ตามชาวบ้านก็ยังคงรักษาพิธีบูชานัตไว้
และยงั จดั งานใหญก่ นั ในเดือนหว่าข่องหรอื เดอื นหา้ ของพม่า74
ในประเพณีสิบสองเดือนนั้น อาจกล่าวได้ว่าประเพณีสงกรานต์เป็นประเพณีท่ีมีความส�ำคัญมาก
ที่สุดเพราะถือเป็นการท�ำบุญและเฉลิมฉลองการส่งท้ายศกเก่าและการเข้าสู่ศกใหม่ ช่วงสงกรานต์รัฐบาล
พม่ากำ� หนดให้เป็นช่วงวนั หยุดยาวประจ�ำปี เทศกาลสงกรานตข์ องพมา่ เรยี กว่า ตะจ่ังบแว ค�ำวา่ บแว ซึ่ง
ฟงั คล้าย “ปอย” ในภาษาค�ำเมืองแปลว่า “งานเทศกาล” ตามต�ำนานของฝา่ ยพมา่ กลา่ วว่าเหตุก�ำเนิด
ของสงกรานต์เป็นด้วยกรณีท้าวมหาพรหมโต้ปริศนาพ่ายแพ้แก่พระอินทร์ ท้าวมหาพรหมจึงถือสัจจะตัด
เศยี รตนเอง แตด่ ว้ ยเกรงวา่ เศยี รของทา้ วมหาพรหมจะตกตอ้ งพนื้ โลกจนเปน็ กาลวบิ ตั ิ พระอนิ ทรจ์ งึ กำ� หนด
ใหน้ างฟ้า 7 องค์ ผลัดเปลี่ยนหนา้ ท่อี ญั เชญิ เศยี รทา้ วมหาพรหมไวท้ ุกรอบปี
พม่ายังเชื่ออีกว่าในช่วงสงกรานต์ 3 วัน พระอินทร์จะลงมาเยือนโลกมนุษย์ ก�ำหนดลงมาในวัน
แรกของสงกรานต์ เรยี กว่า ตะจังจ้ะเนะ และกลบั วมิ านในวนั ส้ินสดุ สงกรานต์ ที่เรยี กว่า ตะจงั แต๊ะเนะ เลา่
กันว่าขณะที่พระอินทร์เสด็จลงมายังโลกมนุษย์ พระองค์จะน�ำบัญชีทองและบัญชีหนังสุนัขมาด้วย เพื่อ
บันทึกความดีความชั่วของผู้คน หากผู้ใดสร้างคุณความดีไว้ช่ือก็จะปรากฏในบัญชีทอง หากได้สร้างส่ิง
อกุศลชื่อก็จะถูกบันทึกในบัญชีหนังหมา นอกจากน้ี อาการเสด็จลงมาของพระอินทร์จะเป็นนิมิตบ่งบอก
สภาพดนิ ฟา้ อากาศและทำ� นายปรากฏการณท์ างสงั คม อาทิ หากพระอนิ ทรถ์ อื จกั รและหอกถอื เปน็ นมิ ติ ไมด่ ี
อาจเกดิ เภทภยั และการทะเลาะเบาะแวง้ หากถอื กานา้ํ ไมเ้ ทา้ หรอื คบไฟ ถอื วา่ เปน็ นมิ ติ ดี ผลผลติ จะอดุ ม
สมบูรณ์ หากทรงนาค ฝนฟ้าจะชุก แต่หากทรงครุฑจะเกิดลมแปรปรวนและเร่ืองยุ่งเหยิง พม่าให้ความ
สำ� คัญตอ่ พระอนิ ทรเ์ ปน็ เทพสงกรานต์ ต่างไปจากฝา่ ยไทยที่ให้ความส�ำคญั กับนางสงกรานตป์ ระจ�ำปี
ภาพที่ 11.6 ส่วนหนึ่งของประเพณีสงกรานต์พม่า
ท่ีมา: http://www.dmc.tv/pages/ความรู้รอบตวั /เป็น-อย-ู่ คือ...-วิถชี าวพมา่ -ตอนท%ี่ 202.html สบื ค้นเม่ือ 24 ตุลาคม 2558.
74 เรยี บเรียงจาก วิรัช-อรนุช นิยมธรรม. เรื่องเดยี วกัน. น. 81–88.
