Page 27 - ไทยศึกษา
P. 27
สังคมไทย ๕-17
“ถงึ บา้ นแกลงลดั บา้ นไปยา่ นกลาง เห็นฝูงนางสานเส่ือนัน้ เหลือใจ
แต่ปากพลอดมอื สอดขยกุ ขยกิ จนมอื หงิกงอแงไม่แบได้
เป็นส่วยบ้านสานส่งเขา้ กรุงไกร เด็กผ้ใู หญ่ท�ำเป็นไมเ่ วน้ คน”
(สุนทรภู่ นริ าศเมืองแกลง, น. ๓๗)
“ไพร่ เป็นพ้ืนยนื รอ้ งทำ� นองชอบ ตามระบอบปาลเิ มนตป์ ระเดน็ ขำ�
แมน้ น่ิงช้าลา้ หลงั ยังมทิ �ำ จะตกต่�ำนอ้ ยหน้าเวลาสาย
ขอใหเ้ ห็นเชน่ เราผู้เฒา่ ทัก บำ� รงุ รักษาชาตสิ ะอาดศรี
ตั้งเจ้านายฝา่ ยพหลและมนตรี จงเปน็ ศวิ ิไลซ์จรงิ อย่านิ่งนาน
ใหร้ บี หาปาลเิ มนตข์ ้ึนเปน็ หลัก จะได้ชักนอ้ มใจไพรส่ มาน
เรง่ เป็นฟรปี รดี าอย่าช้ากาล รกั ษาบ้านเมอื งเราชว่ ยเจ้านาย”3
(เทยี นวรรณ ตลุ วิภาคพจนกจิ ๘ กันยายน ร.ศ. ๑๒๕, น. ๓)
กิจกรรม ๕.๑.๒
๑. ไพร่ในสังคมจารตี ของไทยแบ่งกวา้ งๆ เปน็ กีป่ ระเภท อะไรบา้ ง
๒. ให้นกั ศกึ ษาสรปุ วิธีการควบคุมไพร่
แนวตอบกิจกรรม ๕.๑.๒
๑. ไพร่ในสงั คมจารตี มี ๒ ประเภท ไพรห่ ลวง และไพรส่ ม
๒. ใหน้ กั ศึกษาพิจารณาท่ีไดเ้ ขียนสรุปเองเปรยี บเทยี บกับเอกสารสอน
3 คำ� ว่า ไพร่ ซงึ่ แปลวา่ ราษฎร นี้ ยงั ต่อเนื่องมาใหเ้ กิดคำ� อืน่ ๆ เช่น ไพร่บ้านพลเมือง ไพร่พล ไพร่ฟ้า แตเ่ ม่ือสังคม
จารีตของไทยเปล่ียนแปลงมาเป็นสังคมสมัยใหม่ ความหมายที่ใช้ส่ือสารกันได้เคลื่อนไปตามความเปลี่ยนแปลงในกระแสแห่งกาล
เวลา ปัจจุบนั ค�ำวา่ ไพร่ มกั ใชส้ ่ือความกันถงึ ความเลว ความต่�ำ เช่น ไพร่สารเลว ไพร่สถุล กิริยาไพร่ ๆ เป็นตน้
