Page 30 - วัฒนธรรมกับการท่องเที่ยว
P. 30
11-20 วัฒนธรรมกบั การทอ่ งเทีย่ ว
เรื่องที่ 11.2.1
ความโดดเด่นทางวัฒนธรรมของอาหาร
วัฒนธรรมอาหารของไทยมีความหลากหลายและโดดเด่นแตกต่างท้ังวัตถุดิบในแต่ละท้องถิ่น
เครื่องปรุงท่ีเป็นเอกลักษณ์ของแต่ละท้องถ่ิน ไปจนถึงข้ันตอนการปรุงอาหาร การจัดวางและการตกแต่ง
จาน ด้วยภูมิปัญญาที่ถูกถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่นในการสร้างสรรค์เมนูอาหารของคนไทยท�ำให้อาหารไทยมี
รสชาติท่ีกลมกล่อมเป็นทรี่ จู้ ักและเป็นทน่ี ิยมไปทั่วโลก ความหลากหลายของวัฒนธรรมอาหารไทยน้ันขนึ้
อยกู่ ับการสร้างสรรคเ์ มนตู ามวัตถดุ บิ ทพี่ บในแตล่ ะภูมภิ าค ดังนี้
1. ภาคเหนือ
ภาคเหนือของประเทศไทยมีอาณาเขตติดกับประเทศพม่า และประเทศลาว และมีลักษณะแตก
ต่างจากภมู ิภาคอ่นื ๆ เพราะสว่ นใหญเ่ ปน็ ทวิ เขาสูงสลบั ซบั ซอ้ นท�ำใหม้ ีผตู้ งั้ ถิน่ ฐานกระจายตามดอยต่างๆ
เหล่าน้ีมีอิทธิพลต่อวัฒนธรรมอาหารภาคเหนือ หรือวัฒนธรรมอาหารล้านนาซึ่งเป็นท่ีรู้จักแพร่หลายเกิด
จากการผสมผสานวัฒนธรรมเดิมของตนเองเข้ากับวัฒนธรรมอ่ืนๆ เช่น แกงฮังเลเป็นเมนูอาหารท่ีได้รับ
อิทธิพลทางวัฒนธรรมจากพม่า ขนมจีนน้ําเง้ียวได้รับอิทธิพลจากวัฒนธรรมไทใหญ่ การรับประทาน
ก๋วยเต๋ียว การรับประทานอาหารที่ท�ำจากหมู และการด่ืมนํ้าชาได้รับอิทธิพลมาจากชาวจีน ส�ำหรับข้าว
ซอยเป็นอิทธิพลจากกลุ่มจีนฮ่อท่ีเป็นมุสลิม อย่างไรก็ตามแม้ว่าข้าวซอยหารับประทานได้ทั่วไปในภาค
เหนือ แต่ข้าวซอยแต่ละชุมชนก็จะมีลักษณะโดดเด่นที่แตกต่างกันออกไป เช่น ข้าวซอยเชียงรายจะโรย
หนา้ ดว้ ยเกยี๊ วแสดงใหเ้ หน็ ถงึ การรบั วฒั นธรรมจนี ทเี่ ดน่ ชดั กวา่ ทอี่ นื่ ๆ การรบั วฒั นธรรมจนี ของชาวลา้ นนา
เกดิ ขน้ึ เดน่ ชดั ใน พ.ศ. 2504 มกี ารรบกนั ทำ� ใหท้ หารจนี ทรี่ บในพมา่ ถกู ขบั ไลจ่ นมาพกั อาศยั ในประเทศไทย
บรเิ วณดอยแมส่ ลอง อำ� เภอแมฟ่ า้ หลวง และดอยวาวี อำ� เภอแมส่ รวย จงั หวดั เชยี งราย โดยทหารจนี เหลา่
นไี้ ดน้ ำ� วฒั นธรรมอาหารของตนมาผสมผสานกบั วตั ถดุ บิ ในทอ้ งถนิ่ จนกลายเปน็ เมนอู าหารทยี่ งั มใี หเ้ หน็ ใน
ปจั จบุ นั เชน่ ขาหมตู นุ๋ ยาจนี รบั ประทานกบั หมนั่ โถว เหด็ หอมสดอบซอี วิ๊ (แสงอรณุ และคณะ, 2544, น. 13)
อาหารการกินของชาวล้านนาส่วนใหญ่จะมีรสชาติไม่จัดจ้านและปรุงแต่งไม่มากนัก วัตถุดิบเป็น
พชื ผกั ตามฤดกู าลและหาไดง้ า่ ยในทอ้ งถน่ิ บางครง้ั ใชผ้ กั ทหี่ าไดจ้ ากปา่ นำ� มาปรงุ อาหาร เมนอู าหารทแี่ สดง
ให้เห็นถึงการใช้ผักพื้นบ้านนานาชนิดมาปรุงคือ แกงแค วิธีการปรุงของอาหารเหนือมักท�ำให้สุกมากจน
เปื่อย เรียกว่า อ่อม และส่วนใหญ่จะมีน้ําน้อยเพ่ือสะดวกและเหมาะสมในการรับประทานกับข้าวเหนียว
อาหารเหนอื บางชนดิ ประกอบดว้ ยไขมนั มากเพอื่ เขา้ กบั สภาพอากาศทห่ี นาวเยน็ ซง่ึ การรบั ประทานอาหาร
ตอนเชา้ ของคนเหนือเรียกว่า ข้าวเจา๊ หรอื ขา้ วงาย อาหารกลางวนั เรียกวา่ ขา้ วตอน ส่วนอาหารเยน็ เรยี ก
วา่ ขา้ วแลง อาหารแตล่ ะชนดิ จะถกู ใสใ่ นถว้ ยเลก็ ๆ และวางบนสำ� รบั ขนั โตก เดมิ ทำ� จากไมส้ กั ลงรกั ปจั จบุ นั
กลายเปน็ เอกลกั ษณใ์ นการตอ้ นรบั แขกบา้ นแขกเมอื ง อกี ทง้ั ดงึ ดดู นกั ทอ่ งเทย่ี วใหไ้ ปลองชมิ อกี ดว้ ย (อรอนงค์
ทองม,ี 2558)
