Page 35 - วัฒนธรรมกับการท่องเที่ยว
P. 35
อาหารกบั การทอ่ งเท่ยี ว 11-25
ในไทยยงั คงมีวิธีการผลติ ที่คลา้ ยคลึงกนั อาจแตกต่างกันบา้ งข้ึนอยู่กับสูตรและขนั้ ตอนการผลติ ของแตล่ ะ
ท้องถ่นิ
อาหารในการประกอบพิธีกรรม วฒั นธรรมอาหารในการประกอบพธิ กี รรมของคนใตม้ ที ง้ั กลมุ่ คน
ไทยพทุ ธ คนไทยเชอื้ สายจนี และคนไทยมสุ ลมิ สำ� หรบั คนไทยพทุ ธนนั้ ชว่ งเดอื นสบิ จะมปี ระเพณบี ญุ เดอื น
สิบ หรือที่เรียกว่าประเพณีชิงเปรต โดยมีการน�ำขนมหลัก 5 ชนิดมาใช้ในการประกอบพิธีกรรม ได้แก่
ขนมลา ขนมดซี ำ� ขนมพอง ขนมไขป่ ลา และขนมบา้ จัดใส่สำ� รบั พรอ้ มอาหารคาวถวายแด่พระภกิ ษุสงฆ์
สำ� หรบั ชาวไทยเชอื้ สายจนี มปี ระเพณที โี่ ดง่ ดงั ไปทวั่ คอื ประเพณกี นิ เจ อาหารสำ� หรบั งานกนิ เจกจ็ ะตอ้ งไมม่ ี
ส่วนประกอบของเนือ้ สตั ว์และผกั บางชนิด อาหารท่ีนิยมในช่วงน้ี เชน่ ผัดหมีฮ่ กเกย้ี น เต้าหทู้ อด อาจาด
ภเู กต็ สว่ นคนไทยมสุ ลมิ จะมปี ระเพณวี นั ฮารรี ายอ หรอื วนั ออกบวช อาหารและขนมทนี่ ยิ มใชใ้ นการตอ้ นรบั แขก
เชน่ สะเตะ๊ ขา้ วอัดขนมปังจ้มิ กับแกง โรตี ขา้ วหลาม
4. ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
เมอ่ื กลา่ วถงึ อาหารอสี านแลว้ สว่ นใหญจ่ ะนกึ ถงึ เมนสู ม้ ตำ� ลาบ ไกย่ า่ ง รบั ประทานกบั ขา้ วเหนยี ว
ซง่ึ เมนเู หลา่ นไี้ ดร้ บั ความนยิ มทงั้ ในหมคู่ นไทยและชาวตา่ งชาติ การทำ� ความเขา้ ใจวฒั นธรรมอาหารอสี าน
ตอ้ งเขา้ ใจถงึ สภาพแวดลอ้ มเสยี กอ่ นจงึ จะเขา้ ใจวฒั นธรรมอาหารไดอ้ ยา่ งชดั เจน ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื
หรอื ภาคอสี านมอี าณาเขตตดิ กบั ประเทศลาวและประเทศกมั พชู า ท�ำใหว้ ฒั นธรรมอาหารของภาคอสี านจะ
มีส่วนคล้ายกับวัฒนธรรมอาหารของลาวและกัมพูชาอยู่บ้าง ในอดีตมีความแห้งแล้งและสภาพเศรษฐกิจ
เตบิ โตช้ากว่าภมู ภิ าคอืน่ ๆ อยา่ งไรกต็ ามชาวอีสานเปน็ นักส้แู ละมีวถิ ีชีวติ ทเี่ รียบง่าย แม้วา่ สภาพแวดล้อม
ในภาคอีสานไมไ่ ด้อุดมสมบูรณ์เหมือนภูมิภาคอ่ืนๆ แตค่ นอีสานก็ใชภ้ ูมปิ ญั ญาในการจัดหาอาหารการกนิ
ใหส้ ัมพันธ์สอดคล้องกับธรรมชาติ ซึ่งส่วนใหญ่ดำ� เนินชวี ติ บนความเรียบงา่ ยและพ่งึ พาตนเอง แม้ปจั จบุ ัน
ภาคอสี านจะมคี วามอุดมสมบรู ณ์ดีขึ้นจากการพัฒนาระบบชลประทาน แต่ก็ยังคงพบว่าวัฒนธรรมอาหาร
ยังเรียบง่ายและใช้ภูมิปัญญาจากบรรพบุรุษด้ังเดิม ในฤดูฝนซ่ึงเป็นช่วงที่อุดมสมบูรณ์มากที่สุดจะพบพืช
ผกั ทอ้ งถิน่ มากมาย เช่น ผกั หนอน ผกั กดู ผกั ชีลอ้ ม ผักตีนเตา่ อีกทั้งในป่าจะอดุ มไปดว้ ยเห็ดมากมาย
เชน่ เหด็ แดง เห็ดนํ้าหมาก เหด็ หลม่ เห็ดระโงก เหด็ ขม้ิน เมอื่ ฝนตกจะมนี ้ําขงั ตามท้องนา หว้ ย หนอง
กจ็ ะสามารถพบกบ เขียด อ่ึงอา่ ง ปู ปลา หอย แมงดา ซ่ึงนำ� มาประกอบอาหารไดห้ ลากหลายเมนู เมื่อ
เข้าสู่ฤดูหนาวพืชผักบางชนิดคล้ายกับฤดูฝนเพียงแต่มีปริมาณท่ีน้อยลง อย่างไรก็ตามมีผักบางชนิดท่ี
สามารถพบไดใ้ นชว่ งนี้เท่านน้ั เช่น ผกั ติ้ว กระโดน สำ� หรบั ในฤดรู อ้ นแมว้ า่ จะแล้งและไม่อุดมสมบรู ณเ์ ทา่
ฤดูฝนแต่กย็ ังสามารถหาอาหารได้ เชน่ หนทู อ้ งขาว แย้ ไขม่ ดแดงและตวั ออ่ นมดแดง แมงกุดจี่ และผกั
บางชนิดก็ยังหารับประทานได้ เชน่ ผักสะเดา ผกั หวาน หนอ่ ไม้ ผกั อนี ูน
แมว้ า่ วตั ถดุ บิ ของภมู ภิ าคนจี้ ะไมม่ ากเทา่ ทอ่ี น่ื ๆ แตค่ นอสี านมวี ธิ กี ารปรงุ อาหารทห่ี ลากหลาย โดย
หลายๆ เมนูคนท่ัวไปอาจมองว่าเหมือนกัน แท้จริงแล้วมคี วามแตกต่างกันในรายละเอยี ด เชน่ ลาบ ก้อย
ต่างกนั ในดา้ นการใชค้ วามร้อน เวลาทป่ี รงุ ปริมาณของนา้ํ ท่ีใชใ้ นการประกอบอาหาร
