Page 37 - สื่อศึกษา
P. 37
ผู้รบั สาร 6-27
ตอนที่ 6.2
ผู้รับสารตามกระบวนทัศน์ส�ำนักวัฒนธรรมศึกษา
โปรดอ่านหัวเรอ่ื ง แนวคิด และวตั ถุประสงค์ของตอนที่ 6.2 แลว้ จงึ ศึกษารายละเอียดตอ่ ไป
หัวเร่ือง
6.2.1 แนวคดิ เบ้ืองตน้ และวิธีการศึกษา
6.2.2 การเขา้ รหสั และถอดรหัส
6.2.3 การวเิ คราะห์การบริโภคส่ือ
6.2.4 การบรโิ ภคเชิงสญั ญะและรสนิยม
6.2.5 อัตลกั ษณ์
6.2.6 แฟนศกึ ษา
แนวคิด
1. ส�ำนักวัฒนธรรมศึกษาก่อก�ำเนิดในช่วงทศวรรษท่ี 1960 ในประเทศอังกฤษ ด้านหนึ่ง
ได้รับอิทธิพลจากส�ำนักมาร์กซิสม์สนใจมิติเชิงอ�ำนาจในการกดทับผู้คน และในเวลา
เดยี วกนั กใ็ หค้ วามสนใจตอ่ อ�ำนาจของบคุ คลในการอา่ นความหมาย นน่ั กห็ มายความวา่
อำ� นาจมที งั้ สองทศิ ทาง เนอ่ื งดว้ ยสำ� นกั นม้ี พี ฒั นาการตลอดจงึ ทำ� ใหพ้ ฒั นาแนวคดิ ยอ่ ย
ในการศึกษาผู้รับสาร ได้แก่ การเข้ารหัสและถอดรหัส การบริโภคส่ือ การบริโภคเชิง
สัญญะและรสนิยม การผลิตส่ือบนแนวคิดอัตลักษณ์และแฟนศึกษา ทั้งหมดนี้ ใช้การ
ศึกษาผู้รับสารเชิงคุณภาพเป็นหลัก โดยเฉพาะการวิจัยแบบเชิงชาติพันธุ์วรรณนาท่ี
ศึกษาผู้รับสารบนพื้นท่ีจริงเพ่ือให้เห็นมิติการสื่อสารท้ังการครอบง�ำและการต่อสู้เชิง
อ�ำนาจ
2. ก ารเขา้ รหสั และถอดรหสั เปน็ แนวคดิ ของสจว๊ ต ฮอลล์ พจิ ารณาวา่ ดา้ นหนง่ึ สงั คมและ
สอ่ื มวลชนตา่ งผลติ อดุ มการณใ์ นการครอบงำ� มนษุ ย์ และในอกี ดา้ นหนงึ่ ผรู้ บั สารเองหาก
มคี วามรู้ ประสบการณก์ ็สามารถถอดรหัสความหมายได้ ทัง้ เห็นดว้ ย ปฏิเสธ และต่อ
รอง
3. ก ารบริโภคสื่อ เป็นแนวคิดท่ีมองการศึกษาผรู้ ับสารจ�ำเป็นตอ้ งพจิ ารณาถงึ บรบิ ทที่เป็น
จริง การพิจารณาการบริโภคสื่อมักจะพิจารณาถึงตัวบท ท่ีมีความเก่ียวพันกับบริบท
สังคม และรวมถึงบริบทการเปิดรับสื่อ นอกจากน้ัน การศึกษาการบริโภคสื่อยังขยาย
ไปสู่มิติของสตรี ซึ่งจะพิจารณาว่า ผู้หญิงจะบริโภคสื่ออย่างไร และต่อสู้ต่อรองกับ
โครงสร้างอำ� นาจและชายเป็นใหญ่ได้อยา่ งไร
